Η «κατά Αριστοτέλους» εικόνα της Υγείας

Θετικό πρόσημο δίνει ο Ανδρέας Ξανθός στις προσπάθειες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ στον τομέα της Υγείας. Στην ομιλία του Υπουργού Υγείας για τον Προϋπολογισμό έγινε ιδιαίτερος λόγος για αυξήσεις και αυξητικές τάσεις, για ενίσχυση και για βελτίωση της δημοσιονομικής εικόνας του συστήματος υγείας. 

Ο κ. Ξανθός αναφέρθηκε εκ νέου στην «ισότιμη και δωρεάν πρόσβαση όλων των ανασφάλιστων πολιτών στο δημόσιο σύστημα υγείας». Όπως ανέφερε, σήμερα οι ανασφάλιστοι στην Ελλάδα, που εξακολουθούν να είναι πάνω από 2 εκατομμύρια, «μπορούν πλέον με τη χρήση του ΑΜΚΑ τους να συνταγογραφούνται για τα φάρμακα τους, να πραγματοποιούν εργαστηριακές εξετάσεις στις δημόσιες δομές, να νοσηλεύονται ή να χειρουργούνται στα νοσοκομεία δωρεάν και χωρίς διακρίσεις, να δέχονται εξειδικευμένη και ακριβή φροντίδα χωρίς καμιά χρέωση». Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Υπουργός Υγείας, στο πρώτο 11μηνο του 2018 852.000 ανασφάλιστοι συνταγογραφήθηκαν για φάρμακα αξίας 205 εκατ. ευρώ και για εξετάσεις αξίας 65 εκατ. ευρώ.

Αυξητική χαρακτήρισε την τάση των δημόσιων δαπανών υγείας ο κ. Ξανθός, δηλώνοντας ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί και την επόμενη 4ετία, σύμφωνα με το νέο ΜΠΔΣ 2019-2022. «Η συνολική ενίσχυση του ορίου αγορών (πιστώσεων) των νοσοκομείων και του ΕΟΠΥΥ θα ανέλθει στα 476,5 εκατ. ευρώ», ανέφερε.

Βέβαια, να θυμίσουμε ότι ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στο συνέδριο της ΕΣΔΥ πως ειδικά για τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη εφικτή είναι η αύξηση της στα 2,4 δισ. ευρώ το 2022.

«Η καθαρή χρηματοοικονομική θέση (ταμειακά διαθέσιμα-υποχρεώσεις) του ΕΣΥ και του ΕΟΠΥΥ βελτιώνεται συνεχώς και αναμένεται στο τέλος του 2018 το θετικό δημοσιονομική αποτέλεσμα για το ΕΣΥ να είναι 161 εκατ. και για τον ΕΟΠΥΥ 322 εκατ. ευρώ. Αυτό αποδεικνύει ότι η κριτική περί περικοπών που ασκήθηκε πέρυσι για τον προϋπολογισμό του 2018 – και σε μεγάλο βαθμό αναπαράγεται και φέτος- είναι εντελώς αβάσιμη και παραπειστική», ανέφερε ο κ. Ξανθός. «Δεν υπάρχουν περικοπές στις δαπάνες, το αντίθετο μάλιστα. Υπάρχει οριακή αλλά πολιτικά και λειτουργικά σημαντική αύξηση κάθε χρόνο και η μειωμένη χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό υπερκαλύπτεται με την αυξημένη μεταβίβαση πόρων από τον ΕΟΠΥΥ στο ΕΣΥ», προσέθεσε.

Αναφερόμενος στο επόμενο έτος, ο Υπουργός Υγείας υποστήριξε ότι προβλέπονται έσοδα 1,942 δισ. ευρώ για το ΕΣΥ και έξοδα 1,866 δισ. ευρώ. «Άρα η αγορά φαρμάκων, υγειονομικού υλικού, αντιδραστηρίων κλπ καθώς και η μισθοδοσία επικουρικού προσωπικού και συμβασιούχων είναι απολύτως διασφαλισμένη. Σε κάθε περίπτωση όμως, έχουμε αποδείξει τα προηγούμενα χρόνια ότι αν χρειαστεί προσαύξηση του προϋπολογισμού λόγω αυξημένων αναγκών των νοσοκομείων, αυτή εγκρίνεται από το ΓΛΚ. Και πάντα το τελικό όριο δαπανών υπερβαίνει το αρχικό που είχε προϋπολογιστεί. Το 2018 υπήρξε ενίσχυση κατά 60 εκατ. των λειτουργικών δαπανών του ΕΣΥ και κατά 190 εκατ. της δαπάνης για το νοσοκομειακό φάρμακο», συμπλήρωσε.

Στόχος της κυβέρνησης για την Υγεία είναι μέσα από ένα προγραμματισμό 4ετίας (στο πλαίσιο του ΜΠΔΣ) να συγκλίνουν σταδιακά οι δημόσιες δαπάνες υγείας με τους μέσους ευρωπαϊκούς όρους ως ποσοστό του ΑΕΠ (στην Ελλάδα 5,2%, ΕΕ 6,8%-7%), την κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας (στην Ελλάδα 1650 ευρώ/έτος, τα 2/3 του μέσου όρου στην ΕΕ) και στις άμεσες ιδιωτικές δαπάνες υγείας (35% στην Ελλάδα, 15% στην ΕΕ). «Ο βασικός στόχος πρέπει να είναι η αύξηση των δημόσιων δαπανών υγείας κατ’ έτος, έτσι ώστε σε βάθος 4ετίας να συγκλίνουν με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους και υπερβούν το κρίσιμο όριο του 6% του ΑΕΠ», συμπλήρωσε ο Υπουργός.

Τα στοιχεία του προϋπολογισμού του 2019 και η εξέλιξη των δαπανών Υγείας δείχνουν ενίσχυση των δημόσιων δαπανών υγείας κατά 128,5 εκατ. ευρώ (92,5 εκατ. στους κλειστούς προϋπολογισμούς του φαρμάκου και των λοιπών παροχών του ΕΟΠΥΥ και 36 εκατ. στις λειτουργικές -πλην φαρμάκου- δαπάνες του ΕΣΥ).

Επιπλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Ξανθός, η σωρευτική αύξηση των πιστώσεων (του ορίου δαπανών δηλαδή) για το ΕΣΥ (νοσοκομεία-ΥΠΕ) την περίοδο 2015-2018 ήταν σε δεδουλευμένη βάση 674 εκατ. ευρώ. «Αυτή η «δημοσιονομική ένεση» μαζί με την «αιμοδότηση» του ΕΣΥ με πάνω 6.000 μόνιμους γιατρούς +λοιπό προσωπικό (έχουν αναλάβει υπηρεσία 1.648 γιατροί ΕΣΥ και 4.075 νοσηλευτές-λοιπό παραϊατρικό προσωπικό ), με 4.500 περίπου επικουρικούς εργαζόμενους (2.981 γιατροί+ 1.445 λοιπό προσωπικό), καθώς και με 4.000 συμβασιούχους μέσω ΟΑΕΔ, επέτρεψε την επιβίωση και σταδιακή αναβάθμιση της δημόσιας περίθαλψης στη χώρα, η οποία βεβαίως δεν ήταν ούτε αυτονόητη, ούτε δεδομένη, ούτε εύκολη υπόθεση», συμπλήρωσε.

Ο κ. Ξανθός μίλησε και για «αλλαγή συσχετισμών υπέρ του Δημόσιου Τομέα και μείωση της επιβάρυνσης των πολιτών με out-of-pocket πληρωμές». Όπως εξήγησε αφενός η δημόσια δαπάνη Υγείας αυξάνεται σταδιακά μετά το «δημοσιονομικό χαμηλό» του 2014 (4,63% του ΑΕΠ) στο 5,16% του ΑΕΠ το 2017, και αφετέρου αλλάζει η αναλογία Δημόσιο/Ιδιωτικό στο σύνολο των δαπανών υγείας. «Το 2014 η σχέση ήταν 58% δημόσια δαπάνη και 42% ιδιωτική, ενώ το 2017 γίνεται 61% και 39% αντίστοιχα».

«Η πιο σημαντική και αδιαμφισβήτητη απόδειξη του «κοινωνικού πρόσημου» της πολιτικής Υγείας που ασκήθηκε τα προηγούμενα 3-4 χρόνια, είναι ότι αρχίζει να βελτιώνεται αισθητά ένας σημαντικός δείκτης των ανισοτήτων στην Υγεία: το ποσοστό του πληθυσμού που αναφέρει ανικανοποίητες ιατρικές ανάγκες από 4,1% πριν την κρίση (2009) έφτασε στο 14,4% το 2016 και έπεσε στο 10,9% το 2017 μετά το νόμο για την πρόσβαση των ανασφάλιστων, ενώ το ποσοστό αυτό για τους πιο φτωχούς πολίτες υποδιπλασιάστηκε (από το 36,5% στο 19,3%)», ανέφερε επίσης ο Ανδρέας Ξανθός.