back to top
19 C
Athens
Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2025

Του Γιάννη Ρούντου: Ο Πολιτισμός της Επικοινωνίας και η ελευθερία των ΜΜΕ

Του Γιάννη Ρούντου*

Η Επικοινωνία είναι ο πλέον αδιάψευστος καθρέφτης του Πολιτισμικού (και Πολιτιστικού, όταν μεταφράζεται με έργο σε υλικές αξίες που μένουν) επιπέδου μιας κοινωνίας.

- Advertisement -

Συνακολούθως είναι και η ελευθεροτυπία, με σαφή τα όρια που αφήνουν απ’ έξω τη χειραγώγηση, την προπαγάνδα, την παρεμπόδιση του δικαίου και της λειτουργίας της έννομης τάξης, την προσβολή της ατομικής και συλλογικής αξιοπρέπειας αλλά και του ελεύθερου συλλογισμού, καθώς και κάθε αήθη γραπτή απόπειρα εξόντωσης ανθρώπων και μηδενισμού κοινωνικών αξιών. Τα γραπτά μνημεία μένουν. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, στη σύγχρονη εποχή του ανεξίτηλου ψηφιακού ίχνους.

Στις δημοκρατικές κοινωνίες της ελεύθερης διακίνησης ιδεών τα όρια αυτά μπαίνουν από την ηθική της κοινωνικής ευημερίας και δικαιοσύνης, που συνδέονται και με την πλουραλιστικά ισορροπημένη (επί ίσοις όροις) και συμμετρική δυναμική των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και έκφρασης – με έμφαση στην αντικειμενική πληροφόρηση των πολιτών (εδώ, “παίζουν” ολονένα και πιο επιδραστικά και τα κοινωνικά δίκτυα, όπου «ζει» και κάθε προσωπικός λογαριασμός: αυτό ας μη διαφεύγει της προσοχής μας για την ατομική ευθύνη κάθε πολίτη, που λειτουργεί πολλαπλασιαστικά στη διακίνηση της πληροφορίας).

- Advertisement -

Μελαγχολία και προβληματισμό γεννάνε, λοιπόν, τα ευρήματα των Reporters Sans Frontieres (ανακοίνωση 3/5/22) σύμφωνα με τα οποία, παγκοσμίως, στην κατάταξη της ελευθεροτυπίας η Ελλάδα έχει υποχωρήσει στην 108η θέση μεταξύ 180 χωρών. Και ειδικότερα: 128η στον δείκτη ασφάλειας, 113η στον οικονομικό δείκτη, 103η στον κοινωνικό δείκτη, 72η στον πολιτικό δείκτη, 70η στον νομικό δείκτη. Εύλογα ερωτήματα προκύπτουν, για τη χώρα μας, όσον αφορά στον τρόπο με τον οποίο ασκείται και ελέγχεται η ενημέρωση, σχετικά με την αποστολή και την επιτέλεση του σκοπού της:

– Οι προβλέψεις του νομικού πλαισίου για τη λειτουργία των ΜΜΕ συνάδουν με την ελευθεροτυπία ενός υψηλότερου πολιτισμικού επιπέδου, στη βάση των αρχών μιας δημοκρατικής κοινωνίας;

– Πόσο «αθώα» απέναντι στην ελευθεροτυπία είναι η νέα νομοθεσία για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων;

– Στο πλαίσιο προστασίας της ελεύθερης δημοσιογραφίας, πώς αντιμετωπίζονται οι θεράποντές της ως υπεύθυνοι επαγγελματίες, τόσο ως προς τα δικαιώματα όσο και ως προς τις υποχρεώσεις και ποιό είναι το περιθώριο εκφοβισμού-περιορισμού τους μέσω διαδικασιών δίωξης για τα γραφόμενα;

– Οι ενασχολούμενοι με τη δημόσια ενημέρωση επιχειρηματίες ποιές άλλες δραστηριότητες έχουν ή υποστηρίζουν, που ευνοούνται από την εκ μέρους τους κατοχή ΜΜΕ (το ερώτημα αφορά στα φίλτρα και τις επιλογές ενημέρωσης που επηρεάζουν συνθήκες ανταγωνισμού, επιδρούν στα θεσμικά κέντρα διακυβέρνησης, κατευθύνουν την κοινή γνώμη κ.λπ.);

– Το ζύγι και τα όρια (ποιοτικά αλλά και ποσοτικά) ανάμεσα στην πληροφορία ενημέρωσης, την είδηση, την άποψη από τη μια πλευρά και την εξαργυρούμενη δημοσιοποίηση και προβολή από την άλλη, πόσο σαφή και διακριτά -για την αναγνώριση του χαρακτήρα της πληροφορίας- είναι; (π.χ. χωρεί μια συγκεκαλυμμένη καμπάνια για κάποιο brand με μορφή είδησης μέσα στη ροή ενός ειδησεογραφικού δελτίου από τον ίδιο παρουσιαστή, όπως π.χ. δράσεων “εταιρικής κοινωνικής εθύνης”;)

– Κατά πόσο επισημαίνεται από ανεξάρτητους μηχανισμούς ελέγχου η κρίσιμη απόσταση ανάμεσα στην τεκμηριωμένη αντικειμενικότητα, την υποκειμενικότητα και το αναληθές στην πληροφορία που φθάνει στους απολήπτες;

Σε όλα αυτά -και σε άλλες ενδεχομένως παραμέτρους- για τον Πολιτισμό της Επικοινωνίας και τη σύνδεσή του με την ελευθερία του Τύπου ας συνεκτιμάται και η γλώσσα της δημοσιογραφίας, ως ποιοτικό γνώρισμα, εφ’ όσον αντανακλά και την ποιότητα της δημοσιογραφικής σκέψης και έκφρασης. Το πώς θα διατυπωθεί μια συγκεκριμένη θέση μπορεί να έχει εύρος κλιμάκωσης της πολιτισμικής αξίας των γλωσσικών σημείων για το ίδιο θέμα: από την εξύβριση μέχρι την επιχειρηματολογία αντίθεσης-διαφωνίας (αν μιλούμε για αντιπαράθεση) και από τη γλοιώδη κολακεία μέχρι την ευπρεπή προσυπογραφή (προκειμένου για συμφωνία απόψεων).

Πηγή: cnn.gr

* Γιάννης Ρούντος: Public Affairs & Relations, Communication Strategy, Business Ethics & Human Values, Social Responsibility & Sustainability Expert. Επικεφαλής του τομέα των Εταιρικών Υποθέσεων, εξωτερικής Επικοινωνίας και Υπευθυνότητας – Βιώσιμης Ανάπτυξης της INTERAMERICAN έως τον Ιανουάριο του 2022.

Σχετικές δημοσιεύσεις

7η Εθνική Συνδιάσκεψη Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών: Αναγνώριση των επιτευγμάτων και χάραξη νέων στόχων

Η Συνδιάσκεψη ανέδειξε τον καθοριστικό ρόλο των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών στην ελληνική οικονομία και κοινωνία

Ένα άγαλμα για τον άνθρωπο που κρατά όρθια την Ελλάδα

Το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων συνεχούς δράσης (1925-2025), τιμά τη Μικρομεσαία Επιχειρηματικότητα

Αλλαγή ώρας στην τελετή αποκαλυπτηρίων του πρώτου αγάλματος προς τιμήν των μικρομεσαίων επιχειρηματιών

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 12:00 της Κυριακής 12 Οκτωβρίου στο Πεδίον του Άρεως, παρουσία ΠτΔ και Δημάρχου Αθηναίων

Η Ελληνική Ένωση Τραπεζών εκπαιδεύει Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις στα Χρηματοοικονομικά

Το 4ωρο πρόγραμμα θα καλύψει το πρώτο επίπεδο γνώσεων σε πεδία όπως η χρηματοδότηση, η επιχειρηματική διαχείριση και η ασφάλιση

Από την ίδια κατηγορία δημοσιεύσεων

Πάει για συμφωνία(;) η Allianz με την ΕΤΕ

Αυξημένες πιθανότητες δίνουν σε αυτό το σενάριο κύκλοι της αγοράς, ενώ δεν επιβεβαιώνονται αντίστοιχες φήμες από πλευράς NN

Προμήθειες δικτύων: Σύμμαχος ή εχθρός των ασφαλιστών η τεχνολογία;

Η τεχνολογία είναι σύμμαχος ή εχθρός των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών; Τι απαντούν σήμερα στο «IW» κύκλοι της ασφαλιστικής αγοράς

Ασφαλιστικές, τράπεζες, νοσοκομεία: Οι συμμαχίες μετουσιώνουν την αγορά

Μετουσιώνονται οι τράπεζες και τα νοσοκομεία σε ασφαλιστικές; Και πως θα είναι η επόμενη ημέρα για την ασφαλιστική διαμεσολάβηση;

Προς απόκτηση του 100% της Eurolife Life η Eurobank

Yπεγράφη σχέδιο συμφωνίας με τη Fairfax - Οι αλλαγές στο ΔΣ

Δημοφιλή Άρθρα

Ροή Ειδήσεων

Kaspersky: Το 86% όσων χρησιμοποιούν ΤΝ για τον προγραμματισμό ταξιδιών ανησυχούν για την ασφάλεια των δεδομένων τους

Οι ερευνητές της Kaspersky ανακάλυψαν τι ωθεί στον σχεδιασμό ταξιδιών μέσω ΤΝ και πώς αντιλαμβάνονται την ασφάλεια των εργαλείων οι χρήστες

ΙΝΤΕΡΣΑΛΟΝΙΚΑ: Κατάργηση μηνιαίων συμβολαίων στον Ν. Αττικής

Από 22/10/2025 και μέχρι νεότερης ενημέρωσης - Εξαιρέσεις για εποχιακές χρήσεις και εκδοθέντα ειδοποιητήρια

Η Πρωτοβουλία ’21 ενισχύει την επιστημονική κοινότητα με δράσεις για την υγεία και την κλιματική κρίση

Εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής για τη σημαντική συνεργασία μεταξύ κρατικών φορέων, κορυφαίων κοινωφελών ιδρυμάτων και Εθνικής Τράπεζας

Stephane Boujnah: Νέο Κέντρο Υποστήριξης και Τεχνολογίας της Euronext στην Αθήνα

«Μια στρατηγική σύμπραξη, με στόχο τη σύνδεση των ελληνικών κεφαλαιαγορών με τη μεγαλύτερη δεξαμενή ρευστότητας»

Πάει για συμφωνία(;) η Allianz με την ΕΤΕ

Αυξημένες πιθανότητες δίνουν σε αυτό το σενάριο κύκλοι της αγοράς, ενώ δεν επιβεβαιώνονται αντίστοιχες φήμες από πλευράς NN