Γράφουν: Έλενα Ερμείδου, Βάιος Κρόκος, Λαλέλα Χρυσανθοπούλου
Το τρίπτυχο «εναλλακτικά επενδυτικά κεφάλαια-αναδιαρθρώσεις-κόστος κεφαλαίου» θα παραμείνει για άλλη μία χρονιά στο επίκεντρο του αντασφαλιστικού κλάδου. Η Fitch, η Moody’s, η Standard & Poor’s και η εξειδικευμένη για τον κλάδο AM Best εξέδωσαν τους «χρησμούς» τους, θέτοντας αρκετούς προβληματισμούς για τη χρονιά που διανύουμε.
ΑΜ Best: Σε τροχιά σταθεροποίησης ο αντασφαλιστικός κλάδος
Οι «ημέρες δόξας» έχουν παρέλθει, όπως και οι περίοδοι υψηλής μεταβλητότητας
Σταθερές είναι οι προοπτικές του αντασφαλιστικού κλάδου, σύμφωνα με την ΑΜ Best. Οι «ημέρες δόξας» των μεγάλων αυξήσεων στα αντασφάλιστρα ίσως να μην επιστρέψουν. Πλην όμως, παρά τις πιέσεις και τον οξύ ανταγωνισμό, ο κλάδος έχει εισέλθει σε φάση σταθεροποίησης, χάρη:
- στην εξισορροπητική λειτουργία των εναλλακτικών κεφαλαίων που πέρασαν με επιτυχία το crash test των υψηλότατων ζημιών από φυσικές καταστροφές του 2017,
- στη μείωση της μεταβλητότητας της κερδοφορίας και της «κατανάλωσης» κεφαλαίων –συνεπεία ακραίων γεγονότων–, που οφείλεται εν πολλοίς στην αυξανόμενη χρήση ILS στα προγράμματα επανεκχώρησης κινδύνων,
- στο περιβάλλον αύξησης των επιτοκίων, ιδίως στις ΗΠΑ, που μπορεί μεν να εγκυμονεί κινδύνους για mark-to-market ζημίες στα ομολογιακά χαρτοφυλάκια των αντασφαλιστικών, από την άλλη όμως δημιουργεί και σημαντικές επενδυτικές ευκαιρίες,
- στις εκτιμήσεις για αυξημένη ζήτηση για υπηρεσίες αντασφάλισης στον κλάδο περιουσίας, κυρίως από την αμερικανική αγορά. Αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερη αξιοποίηση της πλεονάζουσας παραγωγικής δυναμικότητας και κατ’ επέκταση βελτίωση των μακροπρόθεσμων τιμολογιακών τάσεων στην αντασφαλιστική αγορά, με δεδομένο το ότι η ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης ήταν ο βασικότερος παράγοντας που συμπίεζε τις τιμές την τελευταία δεκαετία.
Η AM Best θεωρεί πιθανή την περαιτέρω συγκέντρωση του κλάδου (μέσω νέου κύματος εξαγορών και συγχωνεύσεων), επισημαίνοντας ότι αν τα deals εκτελεστούν σωστά, μπορούν να ενισχύσουν την αποδοτικότητα της αγοράς και να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη επιχειρησιακή πειθαρχία.
Αναβαθμίζει το outlook του κλάδου σε «σταθερό» η Fitch
Η αγορά επιστρέφει, κατά κάποιον τρόπο, σε συνθήκες «κανονικότητας»
Αναθεωρεί επί τα βελτίω τις προβλέψεις του αντασφαλιστικού κλάδου η Fitch, αναβαθμίζοντας το outlook σε «σταθερό», από «αρνητικό» προηγουμένως. Η αγορά επιστρέφει, κατά κάποιον τρόπο, σε συνθήκες «κανονικότητας», με ηπιότερες αποδόσεις ωστόσο, αλλά και με χαμηλότερη μεταβλητότητα.
Ο οίκος εκτιμά πως το περιβάλλον έντονου ανταγωνισμού στην τιμολόγηση και οι χαμηλές αποδόσεις θα περιορίσουν την κερδοφορία του κλάδου.
Στον αντίποδα, το θετικό αποτύπωμά τους θα προσδώσουν η συνεχιζόμενη πολύ ισχυρή κεφαλαιακή επάρκεια, η ικανότητα διαχείρισης κινδύνων και γενικότερα το σταθερό επιχειρησιακό προφίλ των εταιρειών.
Οι σταθερές προοπτικές που «βλέπει» για τον κλάδο η Fitch οφείλονται, σε έναν βαθμό, και στο γεγονός ότι οι αντασφαλιστές, ως επί το πλείστον, απορρόφησαν τις καταστροφές του 2017.
Οι αυξήσεις των επιτοκίων δύσκολα μπορούν να διατηρήσουν το ανοδικό momentum
Μπορεί η τιμολόγηση να βελτιώθηκε το 2018, η Fitch, ωστόσο, αναμένει πως ο ανταγωνισμός θα είναι έντονος: τόσο οι παραδοσιακοί όσο και οι εναλλακτικοί «παίκτες» θα ασκήσουν πιέσεις στις τιμές, παρά τις αναμενόμενες αυξήσεις των επιτοκίων στην παγκόσμια οικονομία.
Κατά τα άλλα, ο αυξημένος ανταγωνισμός στην έκδοση ασφαλιστικών χρεογράφων (ILS) συμπιέζει περαιτέρω τα περιθώρια κέρδους, ιδιαίτερα στις ώριμες αγορές, στις οποίες τα επίπεδα αντασφάλισης έχουν αυξηθεί σημαντικά.
Πληθώρα κεφαλαίων για εξαγορές
Συγχωνεύσεις και εξαγορές αναμένεται να λάβουν χώρα και το 2019. Καταλύτες των κινήσεων θα αποτελέσουν ο έντονος ανταγωνισμός και η πληθώρα κεφαλαίων, σε συνδυασμό με τον αντίκτυπο που έχουν στην αγορά οι πρόσφατες φορολογικές μεταρρυθμίσεις στις ΗΠΑ.
«Φλατ» underwriting
Ηπιότερο, αλλά με βιώσιμες αποδόσεις, θα είναι το underwriting το 2019. Οι αντασφαλιστές που έχουν διαφοροποιηθεί έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν καλύτερες επιδόσεις. Οι αντασφαλιστές με δραστηριότητα στον κλάδο ζωής είχαν τη δυνατότητα να αντισταθμίσουν τις απώλειες που σημειώθηκαν στον κλάδο περιουσίας και ατυχημάτων και να παρουσιάσουν κέρδη για το 2017.
Αποδόσεις
Οι αποδόσεις θα είναι μέτριες σε σχέση με το παρελθόν, αλλά με λιγότερη μεταβλητότητα. Τα εναλλακτικά κεφάλαια ενισχύουν τον ανταγωνισμό και ρίχνουν τις τιμές στην αγορά, ωστόσο οι παραδοσιακοί αντασφαλιστές θα επωφεληθούν από τους εναλλακτικούς παρόχους κεφαλαίων.
H κερδοφορία σε χαμηλά επίπεδα, αλλά βιώσιμη
H τιμολόγηση το 2018 βελτιώθηκε, ανταποκρινόμενη στα γεγονότα των φυσικών καταστροφών του 2017, ωστόσο οι αυξήσεις των τιμών δεν έγιναν για όλες τις περιοχές. Οι τιμές αυτές δεν θα είναι εύκολο να βελτιωθούν περαιτέρω και να κρατήσουν τους ανοδικούς ρυθμούς απουσία φυσικών καταστροφών.
Ισχυρά τα κεφάλαια των παραδοσιακών αντασφαλιστών
Τα κεφάλαια των παραδοσιακών αντασφαλιστών θα παραμείνουν σταθερά μέσα στο 2019. Οι ισολογισμοί τους απέναντι στις φυσικές καταστροφές θα μείνουν ανθεκτικοί, καθώς τα κεφάλαιά τους παραμένουν ισχυρά. Οι ίδιοι είχαν αναλάβει μικρή αναλογία κινδύνων, καθώς το μεγαλύτερο μέρος έμεινε στους πρωτασφαλιστές.
Σημαντικό όμως είναι το πώς θα γίνει η διαχείριση των κεφαλαίων, καθώς μεγάλο μέρος των κερδών θα επιστραφεί στους μετόχους μέσω επαναγοράς μετοχών και καταβολής μερισμάτων.
Τα εναλλακτικά κεφάλαια συνεχίζουν ανοδικά
Τα εναλλακτικά κεφάλαια θα συνεχίσουν να κυριαρχούν. Μπορεί το 2018 οι επενδυτές να παγιδεύτηκαν, λόγω των φυσικών καταστροφών του 2017, ωστόσο υπάρχει ορίζοντας, ειδικά από τους αντασφαλιστές που έχουν επιτύχει διαφοροποίηση.
Συνεχίζονται οι δραστηριότητες M&A
Οι δραστηριότητες των εξαγορών & συγχωνεύσεων θα συνεχιστούν μέσα στο 2019, λόγω του υψηλού ανταγωνισμού και της άφθονης προσφοράς κεφαλαίων. Πολλές εταιρείες, κυρίως από την αγορά των Βερμούδων, θα λάβουν υπ’ όψιν τους τα οφέλη των οικονομιών κλίμακας και της διαφοροποίησης.
Moody’s: Βελτιώθηκε το προφίλ των αντασφαλιστών
Ορόσημο κλιματική αλλαγή και τεχνολογία
Οι ισχυροί ισολογισμοί των αντασφαλιστών, οι αναδιαρθρώσεις διά των εξαγορών & συγχωνεύσεων που έγιναν τα τελευταία χρόνια, οι πρωτοβουλίες για διαφοροποίηση και οι αλλαγές στρατηγικών σχεδίων βελτίωσαν το προφίλ των αντασφαλιστών, επιτρέποντας στη Moody’s να εκδώσει δελτίο σταθερών προοπτικών για τον κλάδο.
Η κεφαλαιοποίηση των αντασφαλιστών έχει γερά θεμέλια και η κερδοφορία βελτιώνεται, αλλά οι πιέσεις στις τιμές μπορεί να συνεχιστούν και το 2019. Οι ισολογισμοί των αντασφαλιστών παραμένουν ισχυροί: η κερδοφορία τους βελτιώθηκε το 2018, χάρη στην αύξηση των επιτοκίων και την αυξημένη ζήτηση για αντασφάλειες από τους πρωτασφαλιστές.
Στα μέσα του 2018, οι τιμές των αντασφαλίστρων κινήθηκαν ανοδικά για πρώτη φορά, γεγονός που σημειώθηκε μετά από 5 χρόνια, λόγω των αξιώσεων που συγκεντρώθηκαν το 2017 έναντι ζημιών από φυσικές καταστροφές. Ωστόσο, το 2019 μπορεί να μη συνεχιστεί δυναμικά η τάση αυτή.
«Πράσινο φως» για εξαγορές & συγχωνεύσεις
Οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να εξετάζουν διαδικασίες εξαγορών & συγχωνεύσεων, με στόχο τις οικονομίες κλίμακας, τη διαφοροποίηση και τη βελτίωση της κερδοφορίας μέσω της ορθής λειτουργίας των κεφαλαίων τους και της μείωσης του κόστους.
Οι μικρότεροι αντασφαλιστές έχουν μεγαλύτερες δυσκολίες στο να βρουν ευκαιρίες για να συγχωνευθούν.
Εναλλακτικά κεφάλαια για τη βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας
Οι αντασφαλιστές χρησιμοποιούν τα εναλλακτικά κεφάλαια για να μειώσουν το συνολικό κόστος των κεφαλαίων τους και να διαχειριστούν δύσκολους κινδύνους. Επίσης, για να βελτιώσουν τις σταθμισμένες ανά τον κίνδυνο κεφαλαιακές τους αποδόσεις.
Για τους αντασφαλιστές που διαθέτουν ισχυρά μοντέλα διαχείρισης κινδύνου και καλές δεξιότητες στο underwriting, τα οχήματα των εναλλακτικών κεφαλαίων θα αποτελέσουν συγκριτικά πλεονεκτήματα στο μέλλον.
Ορόσημο για τους αντασφαλιστές αποτελούν η κλιματική αλλαγή και η νέα τεχνολογία. Οι συνεργασίες με νεοφυείς επιχειρήσεις μπορούν να προσφέρουν μελλοντικές ευκαιρίες ανάπτυξης.
S&P: Τα εναλλακτικά κεφάλαια «τρομάζουν» τους παραδοσιακούς αντασφαλιστές
S&P: Ελαφρώς υψηλότερα τα κέρδη από το κόστος κεφαλαίου
Το κόστος κεφαλαίου μειώθηκε τα προηγούμενα χρόνια, με αποκορύφωμα την περίοδο του 2016, όταν βρέθηκε στα χαμηλότερα επίπεδα. Παρά το ήπιο 2018, οι συνθήκες λειτουργίας για τους αντασφαλιστές παραμένουν δύσκολες. Η κερδοφορία των αντασφαλιστών εκτιμάται ότι θα υπερβεί ελαφρά το κόστος κεφαλαίων το 2018 και το 2019.
Σύμφωνα με τη Standard & Poor’s, η πληθώρα φθηνότερου κεφαλαίου από μη παραδοσιακούς αντασφαλιστές θα συνεχίσει να αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τις παραδοσιακές εταιρείες του κλάδου, που συνήθως έχουν υψηλότερο κόστος κεφαλαίου, σύμφωνα με τη Standard & Poor’s.
Παρά τις προκλήσεις στα θεμελιώδη μεγέθη που αντιμετωπίζει ο κλάδος στο σύνολό του, οι κεφαλαιοποιήσεις των εισηγμένων αντασφαλιστικών παραμένουν υψηλές.
Η S&P κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για μια ενδεχόμενη υποβάθμιση των προοπτικών του κλάδου, από «σταθερές σε «αρνητικές», αν η κερδοφορία είναι χαμηλότερη του κόστους κεφαλαίου.
Για την ώρα, οι σταθερές προοπτικές αντικατοπτρίζουν την ισχυρή κεφαλαιακή επάρκεια και την ικανότητα στη διαχείριση επιχειρηματικών κινδύνων.
Οι αποδόσεις δύσκολα θα υπερβούν το κόστος κεφαλαίου
Τα εναλλακτικά κεφάλαια παραμένουν ο υπ’ αριθμόν 1 κίνδυνος στην κερδοφορία των αντασφαλιστών. Η αύξηση της προσφοράς κεφαλαίων παραμένει ο μεγαλύτερος αναδυόμενος κίνδυνος στα επιχειρηματικά μοντέλα των αντασφαλιστών και στην κερδοφορία τους για τα τελευταία 10 χρόνια. Κεφάλαια από συνταξιοδοτικά ταμεία και άλλους μεγάλους θεσμικούς επενδυτές έχουν μπει στον κλάδο αναζητώντας αποδόσεις και διαφοροποίηση. Το πλεονέκτημα των επενδυτών αυτών είναι ότι το κόστος των κεφαλαίων τους είναι χαμηλότερο από το μέσο σταθμισμένο κόστος κεφαλαίων των παραδοσιακών αντασφαλιστών, επιτρέποντάς τους να κερδίζουν από τον κίνδυνο.
Οι κεφαλαιοποιήσεις των αντασφαλιστών βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, καθώς αντανακλούν προσδοκίες του μέλλοντος. Τα μεγαλύτερα ασφάλιστρα από τη λογιστική αξία της εταιρείας αντικατοπτρίζουν τη μελλοντική ικανότητα των αντασφαλιστών για αποδόσεις που ξεπερνούν το κόστος του κεφαλαίου.
Ένας επενδυτής που πιστεύει ότι μια αντασφαλιστική θα έχει κέρδη πάνω από το κόστος του κεφαλαίου είναι πρόθυμος να πληρώσει ένα premium πάνω από τη λογιστική της αξία, και το αντίθετο. Τα premium σήμερα κυμαίνονται στο 1.24χ στα τέλη του 2017, κοντά σε ιστορικά υψηλά, δεδομένων αυτών των προκλήσεων.
