του Philippe Angelis, Manager, Insurance Europe
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΚ) συνέχισε με το πολύ φιλόδοξο σχέδιό της να χρησιμοποιεί μια σειρά από πρωτοβουλίες βιωσιμότητας για να ωθήσει τις εταιρείες και τους πολίτες να αλλάξουν τη συμπεριφορά και τις επενδύσεις τους με τρόπους που υποστηρίζουν τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού και τους ευρύτερους στόχους βιωσιμότητας.
Για τους ασφαλιστές, οι πρωτοβουλίες με την πιο άμεση συνάφεια περιλαμβάνουν τον Κανονισμό Ταξινόμησης, τον Κανονισμό για τις Αποκαλύψεις Αειφόρων Χρηματοοικονομικών (SFDR), την Οδηγία για την Αναφορά Αναφοράς Εταιρικής Αειφορίας (CSRD) και την Οδηγία για τη Δέουσα Επιμέλεια για την Εταιρική Αειφορία (CSDDD).
Ο ασφαλιστικός κλάδος έχει τονίσει τη σημασία της διαθεσιμότητας και της αποτελεσματικής πρόσβασης σε υψηλής ποιότητας και συνεπή δεδομένα βιωσιμότητας για να είναι σε θέση να αναπτύξει και να εφαρμόσει τα δικά του σχέδια μετάβασης και βιωσιμότητας. Ως εκ τούτου, ο τομέας υποστήριξε πολύ τους στόχους της ΕΚ. Ωστόσο, έχει επίσης υπογραμμίσει έντονα την ανάγκη ανάπτυξης των κατάλληλων συνόλων δεδομένων και βασικών δεικτών απόδοσης (KPI) και να λαμβάνεται υπόψη ο λειτουργικός φόρτος και το κόστος υλοποίησης. Αυτό δεν είναι εύκολο έργο, διότι η βιωσιμότητα είναι ένας τόσο νέος τομέας και η διαθέσιμη τεχνογνωσία και οι διαθέσιμοι πόροι είναι περιορισμένοι για την ανάπτυξη των κατάλληλων μέτρων, πόσο μάλλον για την εφαρμογή τους.
Ως εκ τούτου, η Insurance Europe ζήτησε επίσης μια σταδιακή προσέγγιση ώστε να δοθεί χρόνος για να αναπτυχθούν οι κατάλληλες απαιτήσεις και να διατηρηθεί η εφαρμογή διαχειρίσιμη. Αυτό είναι επίσης απαραίτητο, ώστε να μπορούν να αντληθούν διδάγματα από την αρχική εφαρμογή προτού εισαχθούν περαιτέρω αλλαγές. Οι εταιρείες αντιμετωπίζουν πολυάριθμες προκλήσεις στη διαδικασία υλοποίησης, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη για πολλές από τις πρωτοβουλίες. Αυτό είναι αναμενόμενο δεδομένης της καινοτομίας, της φιλοδοξίας και του πολύ σημαντικού κόστους και του φόρτου εργασίας. Υπάρχουν ήδη ζητήματα που αναδύονται σχετικά με την ποιότητα των δεδομένων, τις επικαλύψεις στις απαιτήσεις αναφοράς και ανησυχίες ότι ορισμένα δεδομένα και KPI θα χρειαστούν βελτίωση ή βελτίωση. Υπάρχει επίσης μια γενική αναγνώριση ότι οι χρήστες πρέπει να είναι προσεκτικοί στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν τις αρχικές πληροφορίες που παράγονται. Ωστόσο, υπάρχει και η άποψη του ασφαλιστικού κλάδου ότι απαιτείται μια περίοδος σταθερότητας προτού προστεθούν αλλαγές ή νέα στοιχεία για να δοθεί χρόνος για να επικεντρωθούμε στην εφαρμογή των τρεχόντων μέτρων και να αξιολογήσουμε τι λειτουργεί και τι όχι.
Kανονισμός ταξινομίας
Οι ευρωπαϊκές (αντ)ασφαλιστικές εταιρείες υποστήριξαν τον στόχο του κανονισμού για τη φορολογική ταξινόμηση (EU Taxonomy) για τη δημιουργία ενός κοινού συστήματος ταξινόμησης για τις βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες. Μια κατάλληλη ταξινομία έχει τη δυνατότητα να διαδραματίσει βασικό ρόλο στο πλαίσιο βιώσιμης χρηματοδότησης της ΕΕ για την κατεύθυνση των επενδύσεων προς βιώσιμα έργα και δραστηριότητες.
Οι ασφαλιστές, οι οποίοι είναι οι μεγαλύτεροι θεσμικοί επενδυτές στην Ευρώπη, και άλλοι επενδυτές, μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν την αναφορά της ταξινόμησης από τις επιχειρήσεις-δικαιούχους για να βοηθήσουν στην κατεύθυνση των επενδύσεων προς τις οικονομικές δραστηριότητες που είναι περισσότερο αναγκαίες για τη μετάβαση, σύμφωνα με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Φέτος, οι ασφαλιστές δημοσιοποιούν για πρώτη φορά τους δικούς τους ειδικούς KPIs – έναν KPI ανάληψης κινδύνου, ο οποίος προορίζεται να παρέχει πληροφορίες σχετικά με τον βαθμό που η δραστηριότητα ανάληψης κινδύνου ενός ασφαλιστή είναι ευθυγραμμισμένη με τη φορολογική οικονομία της ΕΕ, και έναν KPI επενδύσεων, ο οποίος προορίζεται να παρέχει πληροφορίες σχετικά με την ευθυγράμμιση των επενδύσεών του με τη φορολογική οικονομία της ΕΕ. Η ιδέα είναι ότι αν οι ασφαλιστές αναλάβουν δράση για να ευθυγραμμιστούν περισσότερο με τη φορολογική νομοθεσία, οι δείκτες τους θα αυξηθούν.
Οι ασφαλιστές βρίσκονται ακόμη στη διαδικασία διερεύνησης του τρόπου με τον οποίο μπορούν να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την αναφορά της ταξινόμησης για να καθοδηγήσουν τις δικές τους επενδυτικές αποφάσεις. Ωστόσο, φαίνεται να υπάρχει κάποια απογοήτευση για το γεγονός ότι το αποτέλεσμα της ταξινόμησης της ΕΕ δεν παρέχει την επιδιωκόμενη βοήθεια και ένας λόγος που αναφέρθηκε είναι η ανάγκη η ταξινόμηση να ενσωματώσει καλύτερα τη χρηματοδότηση της μετάβασης.
Όσον αφορά τους δείκτες ΚPIs που αναφέρουν οι ασφαλιστές, υπάρχουν αρκετές ανησυχίες.
Ο κλάδος ήταν απογοητευμένος που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε 70 σελίδες συχνών ερωτήσεων1 λίγες μόνο ημέρες πριν από την υποβολή των ΚΔΤ. Αυτό ήταν πολύ αργά, δεδομένου ότι όλες οι διαδικασίες πληροφορικής και άλλες διαδικασίες έπρεπε να οριστικοποιηθούν πολύ νωρίτερα. Επιπλέον, οι Συχνές Ερωτήσεις περιλάμβαναν βασικές οδηγίες και νέες απαιτήσεις που υπερέβαιναν τα όσα περιλαμβάνονταν στο νομικό κείμενο και φαινόταν να έρχονται σε σύγκρουση με άλλη νομοθεσία της ΕΕ.
Υπάρχουν επίσης ανησυχίες σχετικά με το σχεδιασμό του KPI Underwriting. Ακόμα και αν ο ασφαλιστής πληρούσε τις απαιτήσεις των κριτηρίων ταξινόμησης, ο KPI θα ήταν, στην καλύτερη περίπτωση, 3 έως 5%. Εάν ένας ασφαλιστής επέκτεινε ακόμη περισσότερο τις εκπτώσεις για να δώσει κίνητρα στους πελάτες του να αναλάβουν δράσεις προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή – κάτι που αποτελεί βασικό στόχο της ταξινόμησης για τις ασφαλιστικές δραστηριότητες – ο δείκτης Underwriting KPI του εν λόγω ασφαλιστή θα μειωνόταν αντί να αυξάνεται.
Υπάρχουν επίσης ανησυχίες σχετικά με τον δείκτη επενδύσεων, διότι, σύμφωνα με την αξιολόγηση(2) της EIOPA , ο κανονισμός φορολογίας καλύπτει επί του παρόντος μόνο το 15,5% περίπου των επενδύσεων των ασφαλιστών. Ως εκ τούτου, ο δείκτης επενδύσεων θα τείνει επίσης να οδηγεί αυτόματα σε πολύ χαμηλή αναφερόμενη ευθυγράμμιση φορολογικής ταξινόμησης για τον ασφαλιστή.
Η ταξινομία της ΕΕ θα πρέπει να θεωρηθεί ως έργο σε εξέλιξη και θα είναι σημαντικό να αξιολογηθεί ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης των διαφόρων προβληματισμών που διατυπώνονται.
Κανονισμός για τις γνωστοποιήσεις βιώσιμης χρηματοδότησης (SFDR)
Το SFDR, το οποίο εφαρμόστηκε το 2021, είναι το πρώτο βασικό κομμάτι του πλαισίου υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας και οι ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες έχουν επενδύσει σημαντικούς πόρους και προσπάθειες για την εφαρμογή του. Το SFDR αποτελεί απαίτηση για τις εταιρείες χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών να αναφέρουν πληροφορίες βιωσιμότητας σε επίπεδο προϊόντος, καθώς και σε επίπεδο οντότητας. Στόχος είναι να βοηθηθούν οι πελάτες που θέλουν να αγοράσουν προϊόντα με στόχους που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα να λάβουν τις πληροφορίες που χρειάζονται για τα προϊόντα και τις εταιρείες που τα παρέχουν. Ήδη από τον Δεκέμβριο του 2022 ο Επίτροπος McGuinness επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ θα δρομολογήσει μια συνολική αξιολόγηση της εφαρμογής του SFDR, αναγνωρίζοντας ότι «ίσως χρειαστεί να κάνουμε κάποιες προσαρμογές – είτε επειδή ορισμένα μέτρα δεν λειτουργούν πλήρως όπως προβλέπεται είτε απλώς για να συμβαδίσουμε με μια ζωντανή και εξελισσόμενη αγορά ».
Υπό τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να ξεκινήσει μια θεμελιώδης αναθεώρηση του SFDR, συμπεριλαμβανομένου του κατά πόσον θα πρέπει να μετατραπεί σε σύστημα επισήμανσης προϊόντων ή να παραμείνει, αλλά να βελτιωθεί, ως εργαλείο διαφάνειας. Εν τω μεταξύ, η ΕΕ έχει ήδη ζητήσει από τις Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές (ΕΕΑ) να επανεξετάσουν άλλες λεπτομέρειες, όπως τα υποδείγματα υποβολής εκθέσεων, και οι ΕΕΑ διατύπωσαν σειρά συστάσεων για αλλαγές τον Δεκέμβριο του 2023.
Η Insurance Europe συμφωνεί ότι χρειάζονται βελτιώσεις και ενδεχομένως πιο σημαντικές αλλαγές, αλλά, μαζί με άλλες επαγγελματικές ενώσεις χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ζήτησε από την ΕΕ να αποφύγει την εφαρμογή πολλαπλών αλλαγών στο πλαίσιο SFDR. Η υιοθέτηση των αλλαγών που πρότειναν οι ΕΕΑ και στη συνέχεια μιας άλλης σειράς αλλαγών ένα ή δύο χρόνια αργότερα, πιθανότατα θα αύξανε τη σύγχυση για τους πελάτες, υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη τους στα προϊόντα που εστιάζουν στη βιωσιμότητα. Θα δημιουργήσει επίσης σημαντικό κόστος που θα προκύψει από το γεγονός ότι ο κλάδος θα πρέπει να εκτελέσει δύο έργα εφαρμογής, κατάρτισης και διαδικασιών IT(Information Technology). Μια πολύ καλύτερη προσέγγιση είναι να περιμένουμε μέχρι το αποτέλεσμα της ευρύτερης επανεξέτασης και να εφαρμόσουμε τις κατάλληλες αλλαγές με τη μία.
Οδηγία για την υποβολή εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας (CSRD), ευρωπαϊκά πρότυπα υποβολής εκθέσεων βιωσιμότητας (ESRS) και ευρωπαϊκό ενιαίο σημείο πρόσβασης (ESAP)
Οι ασφαλιστές υποστηρίζουν τους στόχους της CSRD, η οποία θα αποτελέσει σημαντική πηγή περιβαλλοντικών, κοινωνικών δεδομένων και δεδομένων διακυβέρνησης (ESG), απαιτώντας από περισσότερες από 50 000 μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες να δημοσιοποιούν ένα πολύ σημαντικό σύνολο γνωστοποιήσεων ESG από το 2024. Τα συγκεκριμένα δεδομένα καθορίζονται στα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Απολογισμού Βιωσιμότητας (ESRS), τα οποία προτάθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με βάση τις συμβουλές της ανεξάρτητης Ευρωπαϊκής Συμβουλευτικής Ομάδας Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (EFRAG).
Το πρώτο σύνολο προτύπων που ισχύουν για όλους τους τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής εγκρίθηκε επίσημα από την ΕΕ τον Ιούλιο του 2023. Περιλαμβάνει περίπου 1 200 σημεία δεδομένων, τα οποία θα υπόκεινται σε εξωτερικό έλεγχο για να διασφαλιστεί η κατάλληλη ποιότητα. Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η ΕΕ αναγνώρισε την ανάγκη να δοθεί χρόνος στις εταιρείες να εφαρμόσουν τις νέες απαιτήσεις και αποφάσισε να αναβάλει τη δεύτερη δέσμη τομεακών προτύπων για τον Ιούνιο του 2026. Η εφαρμογή της πρώτης δέσμης θα είναι ήδη μια τεράστια πρόκληση, θα είναι πολύ δαπανηρή και είναι ζωτικής σημασίας να δοθεί ο χρόνος για να είναι επιτυχής.
Όλα αυτά τα δεδομένα θα είναι διαθέσιμα απευθείας από κάθε εταιρεία, αλλά, για να επιτραπεί η αποτελεσματική πρόσβαση στις χιλιάδες εταιρείες, η ΕΕ έχει δρομολογήσει το έργο ESAP. Πρόκειται για μια τεράστια βάση δεδομένων που θα περιέχει όλες τις δημόσιες εκθέσεις, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων ESG από το CSRD και πολλών άλλων δημόσιων συνόλων δεδομένων και πληροφοριών χρηματοοικονομικής λογιστικής. Ο κανονισμός ESAP προβλέπει ότι το σημείο πρόσβασης θα είναι λειτουργικό για ορισμένα τουλάχιστον σημεία δεδομένων το αργότερο από τις 10 Ιουλίου 2027.
Εάν οι πρωτοβουλίες αυτές επιτύχουν τους στόχους τους για την παροχή έως και 1 200 σημείων δεδομένων με συνεπή και υψηλής ποιότητας δεδομένα ESG από περισσότερες από 50 000 εταιρείες, όλα διαθέσιμα δωρεάν ή με χαμηλό κόστος μέσω μιας αποτελεσματικής ηλεκτρονικής διεπαφής δεδομένων ESAP, αυτό θα είναι ένα απίστευτο επίτευγμα.
Οδηγία για τη δέουσα επιμέλεια ως προς την εταιρική βιωσιμότητα (CSDDD)
Η πρόσφατα συμφωνηθείσα οδηγία CSDDD θα καθιστά τις μεγάλες εταιρείες υπεύθυνες για τη διασφάλιση ότι οι εταιρείες με τις οποίες συναλλάσσονται κατά μήκος της αλυσίδας αξίας τους δεν διαπράττουν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος. Θα εφαρμόζεται σε εταιρείες με περισσότερους από 1 000 υπαλλήλους και με κύκλο εργασιών άνω των 450 εκατ. ευρώ και σε επιχειρήσεις franchising με κύκλο εργασιών άνω των 80 εκατ. ευρώ, εφόσον τουλάχιστον 22,5 εκατ. ευρώ προέρχονται από δικαιώματα. Καθορίζει υποχρεώσεις όσον αφορά τις πραγματικές και πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και τα ανθρώπινα δικαιώματα για την επιχειρηματική αλυσίδα δραστηριοτήτων τους, η οποία καλύπτει τους επιχειρηματικούς εταίρους των εταιρειών στα ανάντη στάδια και εν μέρει τις δραστηριότητες στα κατάντη στάδια, όπως η διανομή ή η ανακύκλωση. Για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της ασφαλιστικής βιομηχανίας, η οδηγία θα ισχύει για τις δικές τους δραστηριότητες και τις ανάντη δραστηριότητές τους, αλλά όχι για τη μεταγενέστερη αλυσίδα αξίας τους. Έχει συμπεριληφθεί ρήτρα επανεξέτασης για την αξιολόγηση της συμπερίληψης των μεταγενέστερων αλυσίδων αξίας για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες σε μεταγενέστερο στάδιο.
Μια άλλη βασική πτυχή της CSDDD είναι η απαίτηση από τις εταιρείες να υιοθετήσουν και να θέσουν σε εφαρμογή σχέδια για τη μετάβαση στο κλίμα, τα οποία είναι σύμφωνα με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού για τη συγκράτηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη κάτω από τους 2°C και ιδανικά κάτω από τους 1,5°C.
Η Insurance Europe χαιρετίζει τη νέα οδηγία, ιδίως τη διατομεακή υποχρέωση υιοθέτησης σχεδίων μετάβασης. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη μετάβαση της κοινωνίας σε μια οικονομία απαλλαγμένη από τις ανθρακούχες εκπομπές, αλλά και για την ενθάρρυνση της ανάπτυξης περιουσιακών στοιχείων μετάβασης. Όσον αφορά τη μεταγενέστερη αλυσίδα αξίας των ασφαλιστών, η πολυπλοκότητα που επιφέρει η φύση των ασφαλιστικών δραστηριοτήτων, όπου ο δικαιούχος του συμβολαίου είναι συχνά διαφορετικός από τον ασφαλισμένο πελάτη (για παράδειγμα, εταιρικά συνταξιοδοτικά προγράμματα), ή όπου τα υποχρεωτικά ασφαλιστικά προϊόντα παρέχονται για την εκπλήρωση ενός κοινωνικού ρόλου, καθιστά την ένταξή της πολύ δύσκολη και πολύπλοκη στην πράξη. Η τελική συμφωνία για την CSDDD αντικατοπτρίζει αυτές τις προκλήσεις.
Κοιτάζοντας μπροστά
Όσον αφορά τους ήδη ισχύοντες κανόνες, η εστίαση θα πρέπει να μετατοπιστεί στην εφαρμογή των κανόνων και στην αξιολόγηση του κατά πόσον λειτουργούν όπως προβλέπεται, προτού προταθούν νέοι κανόνες. Από την άποψη αυτή, απαιτείται μια ολιστική αξιολόγηση της αλληλεπίδρασης των διαφόρων δομικών στοιχείων του πλαισίου βιώσιμης χρηματοδότησης και η αξιολόγηση πιθανών επικαλυπτόμενων, αλληλεπικαλυπτόμενων ή αντιφατικών απαιτήσεων. Αυτό απαιτείται επίσης για να βελτιωθεί η χρηστικότητα των νέων εργαλείων (π.χ. η ταξινομία της ΕΕ), λαμβάνοντας υπόψη τα σχόλια των ενδιαφερομένων μερών από τις πρώτες προσπάθειες εφαρμογής και τα ζητήματα που εντοπίστηκαν.
Όσον αφορά τις πιθανές νέες απαιτήσεις που δεν έχουν ακόμη αναπτυχθεί, αυτές θα πρέπει να περιοριστούν στο ελάχιστο, σύμφωνα με τη γενική φιλοδοξία της ΕE για εξορθολογισμό των υποχρεώσεων υποβολής εκθέσεων για τις επιχειρήσεις της ΕΕ. Θα πρέπει να δοθεί έμφαση στις βασικές υποχρεώσεις και εκθέσεις που θα έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο, όπου τα οφέλη υπερβαίνουν σαφώς το κόστος, και να διασφαλιστεί η σταδιακή προσέγγιση για την ανάπτυξη και την εφαρμογή τυχόν νέων κανόνων.
Πηγή: Insurance Europe
