Ποιοι πυλώνες που θα χρηματοδοτήσουν το δημογραφικό;

της Ελενας Ερμείδου

Επανήλθε το δημογραφικό – συνταξιοδοτικό πρόβλημα. Οι μικροδιορθώσεις που ακούσαμε ότι έγιναν στο συνέδριο του Economist  δεν αρκούν, δεν κλείνουν την μαύρη τρύπα. Η κυβέρνηση εν ευθέτω χρόνω θα καταθέσει σχέδιο για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Πόσες αναβολές είχε πάρει για να φτάσουμε σήμερα να λέμε ότι τα αποτελέσματα των διορθώσεων θα τα δούμε μετά από πολλά χρόνια. Προϋπόθεση αυτών, εξυπακούεται,  οι μεταρρυθμίσεις που θα γίνουν να επαληθεύονται και να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Το κοινό σημείο εκκίνησης

Το δημογραφικό και η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, για να μην έχουμε αυταπάτες δεν είναι ένα πρόβλημα που αφορά μόνο την Ελλάδα. Χτύπησε τις πύλες όλου του κόσμου, αφού ολοκληρώθηκε ο κύκλος του μοντέλου αντιμετώπισης του Covid-19. Επίσης, το επίκεντρο της μεταρρύθμισης διαφέρει από χώρα σε χώρα, και ανάλογα με το τι έχει πράξει η χώρα μέχρι σήμερα. Ωστόσο, το κοινό για όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου είναι η μακροζωία του, οι αντοχές των συστημάτων.

Τέσσερις παράμετροι

Η Ελλάδα και η κυβέρνηση καλείται σήμερα να αξιολογήσει το ρυθμό της δημογραφικής αλλαγής που  συντελείται, το δημόσιο χρέος της, το βιοτικό επίπεδο των πολιτών της και τον ρυθμό γήρανσης. Οι τέσσερις αυτοί παράμετροι θα πρέπει να καθορίσουν την διάρθρωση του νέου συστήματος. Το σημείο που συναντώνται αυτοί οι παράμετροι θα πρέπει να οριστεί ως το σημείο εκκίνησης.

Περιορισμός χρηματοδότησης

Δεν μπορούμε να συγκριθούμε με την Ολλανδία ή την Νορβηγία, ούτε μπορούμε σήμερα όπως είμαστε να αντιγράψουμε τα επόμενα τους βήματα, γιατί δεν έχουμε κάτι κοινό, ενώ θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν σοβαρά αυτό που ανέφερε ο Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, ότι η Ελλάδα γηράσκει γρηγορότερα των άλλων χωρών. Άρα, απαιτούνται μεταρρυθμίσεις, εν μέσω μιας κοινωνίας που ολοένα γηράσκει, αλλά και εν μέσω περιορισμένων οικονομικών περιθωρίων επιδότησης του κοινωνικού συστήματος. Ακούσαμε πόσοι ήταν οι εργαζόμενοι για έναν συνταξιούχο πριν χρόνια, σήμερα και πόσοι θα είναι στο μέλλον. Οι αντιστοιχίες τρομάζουν.

Δύο ισχυροί πυλώνες χρηματοδότησης

Πώς θα πρέπει να σχεδιαστεί το συνταξιοδοτικό σύστημα ώστε να περιορίσει τον αντίκτυπο των δημογραφικών; Θα υπάρξουν κίνητρα αναβολής συνταξιοδότησης, ποιοι σε μεγαλύτερες ηλικίες  θα έχουν πρόσβαση στην εργασία  πώς θα οριστεί το επαρκές επίπεδο διαβίωσης στην τρίτη ηλικία και ποια θα είναι τα ανταλλάγματα;

Ρόλο πρωταγωνιστικό σε αυτή την περίπτωση μπορεί να έχει ένα ισχυρός δεύτερος και τρίτος πυλώνας στήριξης του δημογραφικού που θα χρηματοδοτείται από κάποια κεφάλαια.

Τους πυλώνες αυτούς αναμένουμε να δούμε στις προτάσεις που θα καταθέσει η κυβέρνηση.