Η 31η Μαΐου είναι Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος. Για τη χώρα μας, βέβαια, αποτελεί απλώς την υπενθύμιση της διαχρονικής αποτυχίας της ελληνικής Πολιτείας, αλλά και της διαχρονικής αδιαφορίας των πολιτών, καπνιστών και μη, να εφαρμόσουν τον αντικαπνιστικό νόμο και να αποκτήσουμε επιτέλους δημόσιους χώρους χωρίς τσιγάρο.
Κάθε χρόνο, ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καπνίσματος, πνευμονολόγοι και άλλοι επιστήμονες προειδοποιούν για τις επιπτώσεις του καπνίσματος και τονίζουν την ανάγκη για χώρους χωρίς τσιγάρο. Μοιάζουν, όμως, να παλεύουν έναν «ανίκητο εχθρό»: την αδιαφορία και την υπεροψία του Έλληνα καπνιστή, που έχει μετατρέψει τον αντικαπνιστικό νόμο στο πιο σύντομο ανέκδοτο…
Οι απόπειρες εφαρμογής του νόμου στη χώρα μας είναι ενδεικτικές της σχέσης Ελλήνων και τσιγάρου.
Το κάπνισμα είχε απαγορευθεί σε εντός δημοσίων κτηρίων, που αποτελούν χώρους εργασίας, ήδη από το 1856, όπως μαρτυρά βασιλικό διάταγμα που φιλοξενεί στην ιστοσελίδα του το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της εργασίας.
Κατανοώντας, όμως, το ανεφάρμοστο του συγκεκριμένου διατάγματος για την εποχή του, το 2002 ψηφίσθηκε νέα νομοθεσία, που παρότι εισήχθηκε σε μια περίοδο περισσότερο ευνοϊκή, λόγω της επιστημονικής τεκμηρίωσης των επιπτώσεων του καπνίσματος, ελάχιστη εφαρμογή είχε. Το 2008 ψηφίστηκε αυστηρότερος νόμος, που άρχισε να εφαρμόζεται την 1η Ιουλίου του 2009. Στη θεωρία, φυσικά, για την πράξη οι Έλληνες είναι υπεράνω νόμων…
Πρωταθλητές στο κάπνισμα, αλλά και στην αδιαφορία για το νόμο, την υγεία τους και των γύρω τους, οι Έλληνες καπνιστές, εκμεταλλευόμενοι την απουσία ελέγχων και προστίμων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία οι εγχώριοι καπνιστές συνεχίζουν να φυσάνε τον καπνό τους σε δημόσιους κλειστούς χώρους σε ποσοστό 78,4% σε bar και καφετέριες, 78,6% σε εστιατόρια και ταβέρνες, κατατάσσοντας τη χώρα στις πρώτες θέσεις στο παθητικό κάπνισμα.
«Οι αντικαπνιστικοί νόμοι έγιναν…καπνός. Στην πράξη, η απαγόρευση του καπνίσματος είναι προαιρετική… Οι έλεγχοι είναι ανύπαρκτοι, πρόστιμα δεν επιβάλλονται και όλοι αναζητούν “παραθυράκια”», αναφέρει σε ανακοίνωση ο Βουλευτής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, Κ. Μπαργιώτας.
«Μέρα ντροπής για την Ελλάδα», χαρακτηρίζει την Παγκόσμια Ημέρα o Καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, Γ. Τούντας, στο ετήσιο μήνυμα του και ελάχιστοι μπορούν ευθαρσώς να υποστηρίξουν ότι έχει άδικο.
Στη χώρα του παραλογισμού, βέβαια, όπου ένα από τα πρόσωπα, καθ’ ύλην αρμόδια για την προάσπιση της νομιμότητας αλλά και την προστασία της υγείας των πολιτών, ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας, έχει «συλληφθεί» επανειλημμένως να αδιαφορεί πλήρως, ανάβοντας τσιγάρο εντός διαφόρων δημόσιων κτηρίων, ελάχιστα πράγματα προκαλούν έκπληξη.
Μάλιστα, όπως αποκαλύπτει ο κ. Τούντας, το ποσοστό του 72%, των Ελλήνων πολιτών που επικροτούν τα αντικαπνιστικά μέτρα, όχι μόνο δεν είναι ενθαρρυντικό, όπως μπορεί να νόμιζαν πολλοί, αλλά αποτελεί και το χαμηλότερο στην Ε.Ε..
«Οι δε καπνιστές μόνο σε ποσοστό 29% θεωρούν ότι η ελληνική κοινωνία αποδοκιμάζει το κάπνισμα, όταν σε άλλες δυτικοευρωπαϊκές χώρες το αντίστοιχο ποσοστό κυμαίνεται από 49%-78%», σημειώνει.
Τελικά, το μόνο ενθαρρυντικό μήνυμα είναι η καταγραφή μιας μείωσης του αριθμού των καπνιστών, όπως ανέφερε πρόσφατα ο Πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ), Μ. Τουμπής. Ειδικά στους νέους 15-24 ετών που η πτώση αγγίζει το 33%.
«Οι ευθύνες ανήκουν σε όσους έχουν την ευθύνη για την επιβολή των μέτρων. Πρωτίστως στην κυβέρνηση και την εκάστοτε ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, αλλά και στις αρχές και διοικήσεις των ΟΤΑ, των νοσοκομείων και των επιχειρήσεων, οι οποίες δεν επιδεικνύουν την αναγκαία πολιτική βούληση. Ευθύνες όμως έχουν και οι Έλληνες πολίτες, καπνιστές και μη-καπνιστές», σημειώνει ο κ. Τούντας.
Θα επαναλάβουμε, λοιπόν, τις επιπτώσεις του καπνίσματος, ως οφείλουμε, έστω και αν φαίνεται πως «κυνηγάμε ανεμόμυλους».
Το τσιγάρο σκοτώνει έναν στους δυο καπνιστές! Από τα 7 εκατομμύρια θανάτους διεθνώς που οφείλονται στο κάπνισμα, τα 6 εκατομμύρια σχετίζονται άμεσα με το τσιγάρο και οι 890 χιλιάδες έμμεσα! 1,2 εκατομμύρια θάνατοι καταγράφονται στην Ευρώπη, 15 χιλιάδες στην Ελλάδα!
Το κόστος της νοσοκομειακής φροντίδας, εξαιτίας του καπνίσματος, έχει υπολογιστεί σε 554 εκατ. ευρώ ετησίως, απόρροια των 199.028 εισαγωγών σε νοσοκομεία της χώρας. Συνολικά, σε μια περίοδο που η Ελλάδα παραπαίει οικονομικά, ο λογαριασμός από το κάπνισμα ανέρχεται σε 1,76 δισεκατομμύρια ευρώ!
Ο Υπ. Υγείας δέχθηκε το αίτημα του Βουλευτή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης για σύγκληση της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων με θέμα την εφαρμογή της αντικαπνιστικής νομοθεσίας.
Αν το επόμενο επεισόδιο στο σήριαλ εφαρμογής του νομου θα έχει αποτελέσματα μένει να φανεί. Το καλάθι που κρατούν όσοι ελπίζουν σε δημόσιους χώρους με καθαρό αέρα δεν μπορεί παρά να είναι μικρό…
