Μεγάλη ευκαιρία για την ασφαλιστική αγορά η ανάπτυξη των logistics

του Βάιου Κρόκου

Ένας τομέας που αναμφίβολα έχει τις προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης στην επόμενη μέρα μετά την πανδημία είναι τα logistics. Τα τελευταία χρόνια άλλωστε η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην προσπάθεια της να εξελιχθεί σε ένα διεθνές εμπορευματικό κέντρο. Ειδικότερα, η ενίσχυση των λιμενικών υποδομών και του οδικού δικτύου της χώρας, δημιουργούν τις προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη του ελληνικού κλάδου μεταφορών και logistics.

Από την άλλη πλευρά, επενδύσεις που ήδη πραγματοποιούνται και άλλα σχέδια που βρίσκονται στα σκαριά δημιουργούν μια μεγάλη ευκαιρία για τον ασφαλιστικό κλάδο αναφορικά με την κάλυψη κινδύνων και την παροχή σύγχρονων υπηρεσιών.

Οι κίνδυνοι και οι ανάγκες σε μια επιχείρηση που σχετίζεται με την εφοδιαστική αλυσίδα είναι σύνθετοι. Απαιτούνται καλύψεις για προστασία της περιουσίας έναντι φυσικών καταστροφών, ασφάλιση στην οδική μεταφορά, ασφάλιση ευθύνης διαμεταφορέα, αστικές ευθύνες, ενώ απαιτείται προσεκτικό underwriting για μια σειρά περιπτώσεις: Για παράδειγμα, από τι είναι φτιαγμένη μια αποθήκη, ποιο το ύψος, η χωροταξία και ο τρόπος αποθήκευσης προϊόντων. Γίνεται σωστή συντήρηση, υπάρχει επαρκής φωτισμός, που δουλεύουν τα clark και πολλά άλλα…

Στελέχη του ασφαλιστικού κλάδου με εξειδίκευση σε μεταφορές και logistics σημειώνουν στο IW πως πράγματι οι επενδύσεις σε όλη τη χώρα είναι σημαντικές και οι προσδοκίες αρκετές για μέλλον, ωστόσο στόχος δεν θα πρέπει να είναι απλά η αύξηση της ασφαλιστικής παραγωγής αλλά και η μείωση του σχετικού δείκτη ζημιών.

Οι προοπτικές της Ελλάδας την επόμενη 10ετία

Η σημαντική πρόοδος που έχει επιτελέσει η Ελλάδα στην προσπάθειά της να εξελιχθεί σε ένα διεθνές εμπορευματικό κέντρο και κόμβο logistics, αλλά και τις μεγάλες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει στο μέλλον, αποτυπώθηκε πρόσφατα στη δεύτερη έκδοση της έρευνας της EY Ελλάδος, “Greece: International Freight Center”.

Η έρευνα τονίζει την ανάπτυξη που σημειώθηκε στον ελληνικό κλάδο των μεταφορών και logistics τα τελευταία χρόνια που μεσολάβησαν από την πρώτη έκδοσή της, το 2017, ως αποτέλεσμα της στρατηγικής γεωγραφικής θέσης της χώρας, της ανάκαμψης της οικονομίας και ενός φιλικότερου επενδυτικού περιβάλλοντος.

Σημειώνει, ωστόσο, ότι η ανάπτυξη αυτή οφείλεται κυρίως σε εξελίξεις στους κλάδους της ναυτιλίας και της ναυτιλιακής εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς και στις οδικές υποδομές, καταλήγοντας ότι θα απαιτηθεί εντατικότερη προσπάθεια σε ό,τι αφορά τις σιδηροδρομικές και αεροπορικές εμπορευματικές μεταφορές, τις υποδομές logistics της ενδοχώρας (hinterland logistics), την αγορά παροχής υπηρεσιών logistics προς τρίτους (third party logistics – 3PL), τις τελωνειακές υπηρεσίες και, κυρίως, τη διασύνδεση αυτών των διακριτών στοιχείων του ελληνικού κλάδου μεταφορών και logistics.

Η ελληνική ναυτιλία και το οδικό δίκτυο της χώρας, καταλύτες της ανάπτυξης των μεταφορών και logistics

Η κυρίαρχη θέση της ελληνικής ναυτιλίας, που αντιπροσωπεύει το 15,6% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου με βάση τη χωρητικότητα τόνων νεκρού βάρους (deadweight tonnage – DWT) , υπήρξε η βασική κινητήρια δύναμη που έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη του ελληνικού ναυτιλιακού συμπλέγματος, αναδεικνύοντάς το ως ένα από τα πιο σημαντικά και ανταγωνιστικά θαλάσσια κέντρα παγκοσμίως.

Επιπλέον, σε μια εποχή που οι εμπορικές ροές μεταξύ Ασίας και Ευρώπης συνεχίζουν να αυξάνονται κάθε χρόνο, ο Πειραιάς προσφέρει μια εξαιρετικά ανταγωνιστική εναλλακτική επιλογή απευθείας σύνδεσης με τα λιμάνια της Άπω Ανατολής, με αποτέλεσμα να είναι σήμερα – για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά – το μεγαλύτερο εμπορικό λιμάνι στη Μεσόγειο και το τέταρτο μεγαλύτερο στην Ευρώπη, με βάση τον συνολικό αριθμό διακινηθέντων εμπορευματοκιβωτίων (TEUs), παρά τις δυσμενείς επιπτώσεις της πανδημίας στο παγκόσμιο εμπόριο.

Παράλληλα, η ιδιωτικοποίηση του λιμανιού της Θεσσαλονίκης και οι αντίστοιχες επενδύσεις που υλοποιούνται, καθώς και η προγραμματισμένη δημιουργία του εμπορευματικού σταθμού στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου, αναμένεται να αναβαθμίσουν τη Θεσσαλονίκη σε σημαντικό ευρωπαϊκό λιμένα για την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αντίστοιχες προοπτικές δημιουργούνται και για αρκετούς από τους 25 σημαντικούς εμπορικούς λιμένες της χώρας, πέντε από τους οποίους έχουν αναγνωριστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως λιμένες στρατηγικού ενδιαφέροντος.

Η έρευνα περιλαμβάνει, επίσης, μια «ακτινογραφία» της ελληνικής αγοράς 3PL, η οποία είναι κατακερματισμένη, αποτελούμενη κυρίως από μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις που καλούνται να λειτουργήσουν σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Επιπρόσθετα, αναλύονται οι προοπτικές που δημιουργούνται με την κατασκευή του εμπορευματικού κέντρου στο Θριάσιο Πεδίο, που, όταν ολοκληρωθεί, θα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους χερσαίους λιμένες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ενισχύοντας σημαντικά τις υποδομές logistics της ενδοχώρας του λιμανιού του Πειραιά, ενώ γίνεται αναφορά και στην ανάπτυξη των επιχειρηματικών πάρκων αλυσίδας εφοδιασμού στα Οινόφυτα και την Ηγουμενίτσα.

Ως προς τις οδικές εμπορευματικές μεταφορές, η έρευνα καταγράφει τη σημαντική ανάπτυξη του ελληνικού οδικού δικτύου τα τελευταία έτη, το οποίο πλέον ξεπερνά τα 2.145 χλμ αυτοκινητοδρόμων, ενώ εξετάζονται και προγραμματιζόμενα νέα έργα, όπως ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ). Τονίζεται, ωστόσο, το μικρό μέγεθος των επιχειρήσεων του κλάδου, το χαμηλό περιθώριο κέρδους των υπηρεσιών μεταφοράς και η σχετικά περιορισμένη διείσδυση του τομέα των μεταφορών για λογαριασμό τρίτων στις συνολικές δραστηριότητες οδικών εμπορευματικών μεταφορών.

Η έρευνα αναφέρεται και στην ανάπτυξη των αεροπορικών μεταφορών εμπορευμάτων στα ελληνικά αεροδρόμια κατά τα τελευταία χρόνια, στην κατασκευή του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι της Κρήτης, καθώς και στην αναβάθμιση των 14 παραχωρηθέντων περιφερειακών αεροδρομίων, και στις προοπτικές που αυτές οι εξελίξεις δημιουργούν για την ανάδειξη της Ελλάδας ως πύλη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης για τις εμπορευματικές αερομεταφορές.

Τέλος, αναλύεται η πρόοδος που έχει συντελεστεί σε ό,τι αφορά το νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο για τα logistics και τα τελωνεία, γεγονός που συνέβαλε στη βελτίωση της διεθνούς κατάταξης της χώρας όσον αφορά τη διευκόλυνση και την ανταγωνιστικότητα του εμπορίου και τις επιδόσεις της στον τομέα των logistics.

Πώς αξιολογεί η αγορά τις επιδόσεις της Ελλάδας ως κόμβου logistics

Σύμφωνα με ευρήματα της ίδιας έρευνας ικανοποίηση επικρατεί, σε μεγάλο βαθμό, ως προς την πρόοδο που σημειώνεται στις λιμενικές υποδομές, το οδικό δίκτυο και τις οδικές μεταφορές, ενώ βλέπουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης κυρίως στις τελωνειακές υπηρεσίες, τις υπηρεσίες και τις υποδομές 3PL / 4PL και το σιδηροδρομικό δίκτυο.

Το 42% των ερωτηθέντων αξιολογούν ως «επαρκή» την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας ως περιφερειακό διαμετακομιστικό κέντρο και κόμβο logistics, με 12% να απαντούν ότι ξεπερνά τις προσδοκίες τους. Αντίθετα, το 43% εντοπίζουν περαιτέρω περιθώρια βελτίωσης, κρίνοντας ότι η ανταγωνιστικότητα των logistics της χώρας είναι «χαμηλή».

Ωστόσο για καλύτερα αποτελέσματα και μεγαλύτερη απόδοση απαιτούνται:

-Βελτίωση της διασυνδεσιμότητας με παγκόσμιους εμπορικούς διαύλους και άλλους κόμβους, αξιοποιώντας κυρίως – αλλά όχι κατ’ αποκλειστικότητα – το ελληνικό ναυτιλιακό οικοσύστημα.
-Βελτίωση των λιμενικών υποδομών και υποδομών εφοδιαστικής αλυσίδας, με επενδύσεις σε πάρκα logistics, ως συνέχεια της προόδου που σημειώθηκε στις λιμενικές υποδομές.
-Ενίσχυση του χρηματοοικονομικού οικοσυστήματος, για την παροχή χρηματοοικονομικών και επιχειρηματικών υπηρεσιών υψηλού επιπέδου.
-Αναβάθμιση των τεχνολογικών υποδομών, της καινοτομίας και του ανθρώπινου κεφαλαίου, για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης νέων επιχειρηματικών μοντέλων και την υλοποίηση του απαιτούμενου μετασχηματισμού των αλυσίδων εφοδιασμού.