Πως η επαγγελματική ασφάλιση θα ενισχύσει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη

Έναν ισχυρό μοχλό ανάπτυξης για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας και κρίσιμο παράγοντα ευημερίας για την κοινωνία, κατά τα διεθνή πρότυπα, έχει τη δυνατότητα να αποτελέσει ο 2ος πυλώνας επαγγελματικής ασφάλισης.

Το χάσμα με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους παραμένει πολύ μεγάλο, ωστόσο η εν εξελίξει ασφαλιστική μεταρρύθμιση και οι περαιτέρω προσπάθειες ώστε εργοδότες και εργαζόμενοι να γνωρίσουν τα πλεονεκτήματα που προσφέρουν τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης αποτελούν καλό οιωνό για το μέλλον του θεσμού. Ήδη άλλωστε οι προσπάθειες αυτές έχουν αποδώσει καρπούς:

Τα τελευταία τρία χρόνια δημιουργήθηκαν 8 νέα Ταμεία, ενώ μέσα στο 2021 αναμένεται να εγκριθούν τουλάχιστον νέα δέκα καταστατικά, γεγονός που δείχνει τη μεγάλη δυναμική του θεσμού της επαγγελματικής ασφάλισης στην Ελλάδα. Στο τέλος του 2020, η ελληνική αγορά επαγγελματικής ασφάλισης αριθμούσε 25 με συνολικό ενεργητικό που προσέγγιζε τα 1,7 δισ. ευρώ, ή σε ποσοστό επί του ΑΕΠ μόλις 0,99%, με ποσοστό ενεργών ασφαλισμένων σε ΤΕΑ στο 4,92% επί του συνόλου των απασχολουμένων.

Στο διήμερο συνέδριο που διοργάνωσαν Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης (ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α) και ethosEVENTS συμμετείχαν οι αρμόδιοι Υπουργοί, θεσμικοί φορείς και κορυφαίοι εκπρόσωποι ανθρώπων της αγοράς οι οποίοι περιέγραψαν αναλυτικά τόσο την «μεγάλη εικόνα» όσο και επιμέρους κρίσιμες λεπτομέρειες γύρω από την επαγγελματική ασφάλιση και το μέλλον της στην ελληνική οικονομία και κοινωνία. Κορυφαία στιγμή, μεταξύ άλλων, αποτέλεσε η ομιλία του Νομπελίστα οικονομολόγου sir Χριστόφορου Πισσαρίδη

Συνοψίζοντας στοιχεία και συμπεράσματα από το 2ο Συνέδριο Επαγγελματικής Ασφάλισης, μπορούμε να πούμε πως πολλά από αυτά μπορούν να αποτελέσουν «βάση» για την περαιτέρω ανάπτυξη του θεσμού της επαγγελματικής ασφάλισης, ενώ σε άλλα σημεία απαιτείται επιπλέον πρόοδος. Ειδικότερα:

-Ο 2ος πυλώνας επαγγελματικής ασφάλισης αναδεικνύεται σε «κρίσιμο παράγοντα ευημερίας στην κοινωνία», κάτι που ανέδειξε και ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ. Κωστής Χατζηδάκης.

-Σύμφωνα με τον Υφυπουργό Εργασίας κο Τσακλόγλου, διαμορφώνονται προϋποθέσεις ανάπτυξης του 2ου πυλώνα ασφάλισης με τη μείωση των εισφορών προς τον 1ο πυλώνα και τις «εξωτερικότητες» που αναμένεται να δημιουργήσει ο νέος κεφαλαιοποιητικός φορέας του 1ου πυλώνα (π.χ. εκπαίδευση των εργαζομένων στην έννοια της μακροχρόνιας αποταμίευσης).

-Συμφωνία όλων των ομιλητών για την αναγκαιότητα δημιουργίας ενός νέου, ενιαίου και αποτελεσματικότερου εποπτικού οργάνου του 2ου πυλώνα. Η ΤτΕ έθεσε τον εαυτό της στη διάθεση του Υπουργείου Εργασίας για την παροχή τεχνογνωσίας στο έργο αναδιοργάνωσης και ενοποίησης του εποπτικού μηχανισμού των επαγγελματικών ταμείων. Από την άλλη πλευρά, υπήρξε αναγνώριση ότι απαιτείται η δημιουργία μίας νέας εποπτείας για το νέο κεφαλαιοποιητικό φορέα του 1ου πυλώνα ταυτόχρονα με την ίδρυσή του.

-Αναγνώριση της σημαντικότητας των πολύ-εργοδοτικών ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης και της αναμενόμενης ανάπτυξής τους στην Ευρώπη εντός της επόμενης 5ετίας. Τα πολύ-εργοδοτικά ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν οικονομίες κλίμακος και να εφαρμόσουν βέλτιστες εταιρικές πρακτικές διακυβέρνησης, ενώ ταιριάζουν στην ελληνική επιχειρηματική πραγματικότητα. Όπως όμως επισημάνθηκε, η δυνατότητα αυτή για να υλοποιηθεί απαιτεί νέα νομοθετική παρέμβαση. Η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας IORP II στην ελληνική νομοθεσία δεν ολοκλήρωσε, αλλά αντίθετα άνοιξε τον δρόμο για νέες αναγκαίες παρεμβάσεις που θα επιτρέψουν την ουσιαστική ανάπτυξη του θεσμού της επαγγελματικής ασφάλισης.

-Κοινή συνισταμένη των ομιλητών ήταν ότι ο 2ος πυλώνας δεν είναι ανταγωνιστικός αλλά συμπληρωματικός σε σχέση με τον 1ο πυλώνα. Παρά όμως την αναγνωριζόμενη συμπληρωματικότητά τους, δεν διαφαίνεται η προοπτική συνεργειών μεταξύ τους με αφορμή την κεφαλαιοποιητική κυβερνητική μεταρρύθμιση στην επικουρική ασφάλιση καθώς ο αρμόδιος Υφυπουργός υπερθεμάτισε υπέρ της αποκλειστικής παροχής της από το 1ο δημόσιο πυλώνα μέσω ενός νέου φορέα (Ταμείου).

-Ο κεντρικός ομιλητής του Συνεδρίου, Νομπελίστας Καθηγητής κος Χριστόφορος Πισσαρίδης τόνισε ότι η Ελλάδα θα πρέπει να ακολουθήσει τη φιλοσοφία ανάπτυξης της Ευρώπης με στόχο να αποσπάσει όφελος από αυτήν. Δεν πρόκειται για τυφλή υιοθέτηση, αλλά για μία έξυπνη προσαρμογή του μοντέλου flexsecurity στα ελληνικά δεδομένα το οποίο θα εκμεταλλεύεται τα πλεονεκτήματα της χώρας (πολιτιστική κληρονομιά, πρώτες ύλες, υψηλές δυνατότητες καταπολέμησης κλιματικής αλλαγής κλπ.). Σε κάθε όμως περίπτωση, μία τέτοια κατεύθυνση αφορά καθολικές και όχι αποσπασματικές και ασυσχέτιστες πολιτικές.

-Δημιουργήθηκε ο κατάλληλος μηχανισμός παρακολούθησης της διαδικασίας αδειοδότησης νέων ΤΕΑ από τις εποπτικές αρχές, για τον εντοπισμό των αιτιών που προκαλούν καθυστερήσεις. Στόχος είναι ο εντοπισμός και η κατανόηση των προσκομμάτων, ώστε με κατάλληλες παρεμβάσεις να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των 3 αρμόδιων αρχών και να καταστεί δυνατή η επιτάχυνση της διαδικασίας, χωρίς εκπτώσεις στην ποιότητα του παραγόμενου έργου.

-Επισημάνθηκε η ανάγκη τροποποιήσεων και μεταρρυθμίσεων του πολύ παλαιού Ν.3029/2002 με βάση τις σύγχρονες απαιτήσεις που περιέγραψαν εκπρόσωποι της αγοράς σε ότι αφορά στην λειτουργία των ΙΕΣΠ / ΤΕΑ. Προτάθηκε η παρέμβαση της Ένωσης Επαγγελματικών Ταμείων για την υλοποίηση δράσεων με σκοπό την συνεργασία εκπροσώπων του υπουργείου και των εποπτικών αρχών και ανθρώπων της αγοράς με εμπειρία στην λειτουργία των ΤΕΑ, ώστε να είναι εύστοχες και ρεαλιστικές οι αναμενόμενες υπουργικές αποφάσεις.

-Τα ΤΕΑ αποτελούν πλέον για τα τμήματα διοίκησης ανθρώπινου δυναμικού πολύ σημαντικά εργαλεία για την προσέλκυση, διατήρηση και ανταμοιβή των στελεχών τους. Επιπλέον, και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, κατά τη διαδικασία κινητικότητάς τους, επιζητούν και λαμβάνουν υπόψη στα κριτήρια λήψης των αποφάσεών τους για πρόσληψη, τη διαθεσιμότητα προγραμμάτων συμπληρωματικών παροχών επαγγελματικής ασφάλισης από πλευράς των εργοδοτριών επιχειρήσεων.

-Τα ΤΕΑ μπορούν και πρέπει να λειτουργήσουν ως μοχλός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας χρηματοδοτώντας με τα αποθεματικά τους αναπτυξιακές επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας και πολλαπλασιαστικής επίδρασης στην εθνική οικονομία (π.χ. αυτοχρηματοδοτούμενα έργα, έργα ΑΠΕ και ΣΔΙΤ).

-Τα ΤΕΑ θα πρέπει να εντάξουν στα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια τοποθετήσεις σε έργα ΣΔΙΤ, έργα υποδομών καθώς και ενεργειακά έργα προκειμένου αφενός να διαφοροποιούν αποτελεσματικά τα χαρτοφυλάκιά τους και αφετέρου οι ασφαλισμένοι τους να απολαμβάνουν αποδόσεις-μερίσματα από μεγάλα επενδυτικά έργα της Ελλάδας που αναμένεται να λάβουν χώρα τα επόμενα χρόνια.

-Ο κος Φαίδων Ταμβακάκης, Συνιδρυτής & Πρόεδρος Δ.Σ., ALPHA TRUST παρουσίασε με γλαφυρό τρόπο τη θετική συμβολή της λειτουργίας των επαγγελματικών ταμείων στην οικονομική και κοινωνική ευημερία αναλύοντας το παράδειγμα της Δανίας, μιας χώρας με μισό πληθυσμό από την Ελλάδα αλλά με διπλάσιο ΑΕΠ: Οι Δανοί υιοθέτησαν τον 2ο πυλώνα ασφάλισης από το 1987 και μάλιστα κατέστησαν υποχρεωτική τη συμμετοχή των εργαζομένων τους σε επαγγελματικά ταμεία (κλαδικά και κρατικά) από το 1993. Το αποτέλεσμα ήταν η Δανία να καταγράφει καλύτερη επίδοση σε μια σειρά δεικτών ευημερίας (υγείας, παιδείας, ευτυχίας, ανεργίας κλπ) και την πρωτιά στο ποσοστό συσσώρευσης συνταξιοδοτικών κεφαλαίων ως προς το ΑΕΠ (220%), ενώ το 90% των εργαζομένων της έχει επαγγελματική ασφάλιση. Επίσης, κατά τη χρονική περίοδο 1993-2008, το 30% των αυξήσεων των μισθών των Δανών εργαζομένων κατευθύνθηκε στη δημιουργία συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων. Τέλος, ο κος Ταμβακάκης παρουσίασε τα αποτελέσματα μιας προσομείωσης εφαρμογής του μοντέλου της Δανίας στην περίπτωση της Ελλάδας σε ορίζοντα 25ετίας (1995-2020) με υποθέσεις εργασίας τις εισφορές του 7% του μηνιαίου μισθού σε επαγγελματικά ταμεία και 5% ετήσια αναπροσαρμογή του μισθού. Τα αποτελέσματα έδειξαν μέσο κατά κεφαλήν ύψος σωρευμένου για τους ατομικούς λογαριασμούς των Ελλήνων εργαζομένων 52.578 ευρώ και συνολικά 187 δισ. ευρώ ή 113,23% ως ποσοστό του ΑΕΠ του 2020!

-Τα ΤΕΑ πέραν της βασικής τους δράσης που είναι η χορήγηση πρόσθετων συνταξιοδοτικών παροχών δραστηριοποιούνται επιτυχώς και στην παροχή συμπληρωματικών ολοκληρωμένων παροχών υγείας (πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης). Τέτοια παραδείγματα αποτελεσματικών συμπράξεων 2ου και του 3ου Πυλώνα Ασφάλισης, αποτελούν το ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ που σε συνεργασία με τον Όμιλο της Ευρωκλινικής και την εφαρμογή προγράμματος capitation παρέχει αποτελεσματικά πρόσθετες παροχές υγείας στα ασφαλισμένα του μέλη με πολύ προνομιακό κόστος, πολλαπλάσια χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ιδιωτικής ασφαλιστικής αγοράς. Επίσης, το ΤΕΑ-ΕΛΤΑ παρέχει, σε συνεργασία με την NN Aσφαλιστική και τη χρήση αντασφαλιστικού προγράμματος, σημαντικές συμπληρωματικές παροχές υγείας επιδοματικού κυρίως χαρακτήρα στα ασφαλισμένα του μέλη.

-Τελευταίο παράδειγμα σύμπραξης του 2ου και του 3ου Πυλώνα Ασφάλισης αποτελεί η στρατηγική συνεργασία ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ και του Ομίλου της Ευρωπαϊκή Πίστη ΑΕΓΑ. Οι δύο αυτοί φορείς-εκπρόσωποι των 2 ανωτέρω πυλώνων, έχουν προχωρήσει από το καλοκαίρι του 2020 σε στρατηγική συμφωνία αμοιβαίας συνεργασίας ανταλλαγής τεχνογνωσίας, παροχής ασφαλιστικών προγραμμάτων ιδιωτικής και επαγγελματικής ασφάλισης στα ασφαλισμένα τους μέλη και το εργατικό τους δυναμικό και την εξασφάλιση οικονομιών κλίμακας με την ένταξη της Ευρωπαϊκή Πίστη ΑΕΓΑ στον Κλάδο Συνταξιοδοτικών Παροχών του ΤΕΑ-ΥΠΟΙΚ.

Διαβάστε αναλυτικά: OCIN21′: «Η επόμενη ημέρα της Επαγγελματικής Ασφάλισης. Προκλήσεις και Αναπτυξιακές Προοπτικές»

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*