Αύξηση του επιδόματος ανεργίας, επιμήκυνση της περιόδου καταβολής του, μετατάξεις στο Δημόσιο αλλά και αυξήσεις μισθών στον τομέα της υγείας και της πολιτικής προστασίας προτείνει, μεταξύ άλλων, ο ΣΕΒ.
Στο τελευταίο του report για την τρέχουσα συγκυρία, ο ΣΕΒ εκτιμά πως για να σωθεί η οικονομία τα ελλείμματα μπορούν να αυξηθούν. Μάλιστα τώρα είναι καλή η συγκυρία. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο: “...σε κάθε περίπτωση, εάν η κυβέρνηση σχεδιάζει να προβεί σε δανεισμό, η τωρινή συγκυρία είναι ευνοϊκή, δεδομένου του χαμηλού ύψους των επιτοκίων, σε αντίθεση με κάποια άλλη μελλοντική φάση, όταν περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη προσφύγουν στις αγορές, ωθώντας τα επιτόκια σε υψηλότερα επίπεδα”
Παρακάτω αναλυτικά οι εκτιμήσεις και οι προτάσεις του ΣΕΒ:
Η ελληνική οικονομία βρίσκεται στην 3η εβδομάδα αναγκαστικών περιορισμών αποφυγής συγχρωτισμού για το μετριασμό της διάδοσης της πανδημίας του κορωνοϊού και την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Το κόστος για την οικονομία είναι τεράστιο, καθώς διαρρηγνύονται οι παραδοσιακές σχέσεις κατανάλωσης και παραγωγής, και πολλές επιχειρήσεις, με την εξαίρεση της αγροδιατροφικής βιομηχανίας, των σουπερμάρκετ, της φαρμακοβιομηχανίας και των φαρμακείων, αναγκάζονται να αναστείλουν την οικονομική τους δραστηριότητα.
Η κυβέρνηση έχει εισάγει δέσμες μέτρων (Πλαίσιο προστασίας των επιχειρήσεων, εργαζομένων και αυτοαπασχολούμενων, ελευθέρων επαγγελματιών μηνός Μαρτίου και Απριλίου). Αποκλειστικός σκοπός είναι η στήριξη των επιχειρήσεων που αναστέλλεται πλήρως ή εν μέρει η λειτουργία τους, και η διατήρηση της απασχόλησης των εργαζομένων τους. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, η αποζημίωση ειδικού σκοπού των €800 αφορά σε 1,7 εκατ. εργαζομένους (81% των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα). Τα μέτρα ανακούφισης/διευκόλυνσης των επιχειρήσεων καλύπτουν περίπου 800.000 επιχειρήσεις (76% του συνόλου). Καλύπτονται, επίσης, 700.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων (ή 75% του συνόλου).
Βεβαίως, υπάρχουν και άλλα κονδύλια (ΕΣΠΑ, νέα Ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά εργαλεία, κλπ.) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε επείγουσες περιπτώσεις, επεκτείνοντας το παραπάνω διάστημα, ενδεχομένως, σε 6 μήνες. Η λύση του Ευρωομολόγου θα ήταν μια φθηνότερη λύση έναντι του κρατικού δανεισμού, αλλά δεν υπάρχει -ακόμα τουλάχιστον- συμφωνία σε επίπεδο Ευρωζώνης. Σε κάθε περίπτωση, εάν η κυβέρνηση σχεδιάζει να προβεί σε δανεισμό, η τωρινή συγκυρία είναι ευνοϊκή, δεδομένου του χαμηλού ύψους των επιτοκίων, σε αντίθεση με κάποια άλλη μελλοντική φάση, όταν περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη προσφύγουν στις αγορές, ωθώντας τα επιτόκια σε υψηλότερα επίπεδα. Επίσης, αξίζει τον κόπο να επιχειρήσει η ελληνική κυβέρνηση να επαναδιαπραγματευθεί μια μετακύλιση των πληρωμών του χρέους προς το μέλλον, ώστε να αξιοποιηθεί ο αντίστοιχος δημοσιονομικός χώρος.Όσον αφορά σε μέτρα τόνωσης της οικονομικής δραστηριότητας, θα πρέπει να εξετασθεί, συμπληρωματικά, η αύξηση των πιστωτικών γραμμών στους ενήμερους πελάτες των τραπεζών, με το κράτος να αναλαμβάνει την εξυπηρέτησή ή την εγγύησή τους, για σύντομο χρονικό διάστημα. Τέλος, θα πρέπει να εξετασθεί κατά πόσον μπορεί να βοηθήσει τυχόν σημαντική αύξηση, και επιμήκυνση του χρόνου καταβολής, του επιδόματος ανεργίας, για εργαζόμενους που θα βρεθούν στο δρόμο, εάν κλείσουν οι επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονται. Τέλος, υπάρχει θέμα και με τους ανθρώπους που απασχολούνται στην παραοικονομίας που παράγουν το ¼ περίπου του ΑΕΠ της χώρας, χωρίς να καταγράφεται.
Η στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας είναι όντως εντυπωσιακή και προοιωνίζεται σημαντικά επίπεδα προστασίας των επιχειρήσεων και των εργαζομένων, δεδομένων των πρωτοφανών και ακραίων συνθηκών που διαμορφώνονται για να προστατευθούν ζωές.
Η κρίση του κορωνοϊού στην Ελλάδα έχει μια σημαντική ομοιότητα με τη μεγάλη κρίση και ύφεση των Μνημονίων. Όπως τότε, έτσι και σήμερα, οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού τομέα είναι εκείνοι που φέρουν το μεγαλύτερο βάρος των περικοπών σε εισόδημα και απασχόληση.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι 108.000 εργαζόμενοι στα νοσοκομεία, τα Κέντρα Υγείας, το ΕΚΑΒ, τον ΕΟΔΥ και την Πολιτική Προστασία υπερβάλλουν εαυτόν, και οι μισθοί τους πρέπει να αυξηθούν προσωρινά. Υπάρχουν, επίσης, δομές του Δημόσιου Τομέα που εργάζονται πυρετωδώς για την υλοποίηση των οικονομικών μέτρων που έχουν αναγγελθεί. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια εξοικονόμησης πόρων, ή μετατάξεων σε υπηρεσίες που υπάρχει μεγάλη ανάγκη σε προσωπικό, έτσι ώστε να στηριχθούν οι άνθρωποι που τα δίνουν όλα για να εξυπηρετήσουν το κοινωνικό σύνολο στις σκοτεινές αυτές ώρες. Με τον τρόπο αυτό, θα ελαφρυνθεί και το βάρος στον προϋπολογισμό από τα μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης. Οι μειώσεις μισθών βουλευτών και υπουργών δεν αρκούν, εάν είμαστε όλοι μαζί στην ίδια βάρκα, και όλοι μας πρέπει να βγούμε από τη τέλεια θύελλα, με τις λιγότερες δυνατές απώλειες.
Είναι, επίσης, γεγονός ότι το ελληνικό κράτος, για λόγους ανωτέρας βίας, όπως είναι ο πόλεμος στον κορωνοϊό, λαμβάνει μέτρα περιοριστικά της οικονομικής δραστηριότητας, εκεί όπου αυτό επιβάλλεται για λόγους δημόσιας υγείας. Θα πρέπει, όμως, αυτό να γίνεται με φειδώ, και με πλήρη γνώση όχι μόνο των επιδημιολογικών παραμέτρων αλλά και των οικονομικών επιπτώσεων, δεδομένων και των εισοδηματικών περιορισμών στη λειτουργία του κράτους, για να διαφυλάξουμε όχι μόνο την υγεία μας, αλλά και την οικονομική ελευθερία και τις δημοκρατικές μας παραδόσεις.
Οι επιπτώσεις της πανδημίας ήδη αρχίζουν να αποτυπώνονται στους πρόδρομους δείκτες οικονομικής συγκυρίας. Ο δείκτης οικονομικού κλίματος κατέγραψε πτώση 3,8 μονάδων τον Μάρτιο του 2020, κυρίως λόγω της σημαντικής επιδείνωσης του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ενώ οι προσδοκίες των επιχειρήσεων παρουσίασαν ηπιότερες μεταβολές. Ωστόσο, η επίδραση της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων που λήφθηκαν δεν αποτυπώνεται πλήρως στους δείκτες του Μαρτίου, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των στοιχείων (περισσότερο από το 71% των απαντήσεων) συγκεντρώθηκε πριν τις 23 Μαρτίου 2020.