«Βόμβα» στο ασφαλιστικό. Αντισυνταγματικές σημαντικές διατάξεις στον νόμο Κατρούγκαλου

Αντισυνταγματικές οι περικοπές σε 260.000 συνταξιούχους. Βόμβα στο ασφαλιστικό με απόφαση του ΣτΕ.

Δυναμίτη στα θεμέλια του ΕΦΚΑ καθώς και του επικουρικού ΕΤΕΑΕΠ βάζουν οι αποφάσεις ΣτΕ, καθώς με απόφασή του κρίνει αντισυνταγματικές αρκετές ζωτικής σημασίας διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου. Ανάμεσα σ’ αυτές είναι οι:

• οι περικοπές που επιβλήθηκαν από τον Ιούνιο του 2016 σε 260.000 συνταξιούχους, καθώς δεν διενεργήθηκαν ύστερα από αναλογιστικές μελέτες.
• τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης, όπως και οι εισφορές ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων

Η ισχύς τους αρχίζει από σήμερα και δεν έχει αναδρομική ισχύ. Πρόεδρος των αποφάσεων αυτών είναι η αντιπρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστήριου Μαίρη Σάρπ.

Αναμφισβήτητα η σημερινή απόφαση του ΣτΕ θα επηρεάσει μια σειρά από κυβερνητικές αποφάσεις αναφορικά με το μέλλον της επικουρικής ασφάλισης, θα επιφέρει την αναλογικότερη αναπροσαρμογή των ποσοστών αναπλήρωσης ενώ θα έχει και συνέπειες στον τρόπο που εφεξής θα υπολογίζονται οι εισφορές στους μη μισθωτούς.

Σε νέες ατραπούς δικαστικών διεκδικήσεων και αξιώσεων, πλέον, ύστερα από την αντισυνταγματικότητα των επικουρικών, βαδίζουν 260.000 συνταξιούχοι, κυρίως μισθωτοί του πρ. ΙΚΑ. Όπως είναι γνωστό, το καλοκαίρι του 2016 επανυπολογίστηκαν και κόπηκαν 260.000 επικουρικές συντάξεις τις οποίες λάμβαναν συνταξιούχοι με άθροισμα κύριας και επικουρικής άνω των 1.300 ευρώ. Το σκεπτικό της απόφασης αναμένεται να παίξει καταλυτικό ρόλο δεδομένου ότι από τότε έως σήμερα έχουν περάσει τρία χρόνια.

Το ΣτΕ ανατρέπει τον νόμο Κατρούγκαλου

Ειδικότερα:

Για τον ΕΦΚΑ

Κατά πλειοψηφία το δικαστήριο έκρινε συνταγματικό τον ενιαίο ασφαλιστικό φορέα και την υπαγωγή σε αυτόν του συνόλου των ασφαλισμένων, εργαζομένων και συνταξιούχων. Ειδικότερα έκρινε ότι είναι σύμφωνος με το σύνταγμα, την αρχή της ισότητας και της αναλογικότητας η δημιουργία ενός φορέα για όλους, με το σκεπτικό ότι αντιμετωπίζουν τους ίδιους ασφαλιστικούς κινδυνους (γήρας, ασθένειες, θάνατος).

Το δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν ζητήσει να μείνει εκτός ΕΦΚΑ λόγω της ειδικής σχέσης που έχουν με το κράτος.

Στην απόφαση υπήρξε μειοψηφία σχετικά με τους δημοςίους υπαλλήλους που υποστήριξε ότι πρέπει να έχουν χωριστό ασφαλιστικό φορέα.

Για τους αυτοαπασχολούμενους-ελεύθερους επαγγελματίες

Η  Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικό τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες σε σύγκριση με τους μισθωτούς.

Δηλαδή έκρινε αντισυνταγματικό το όριο του 20% των εισφορών που προέβλεπε ο λεγόμενος νόμος Κατρούγκαλου, ενώ για τους μισθωτούς το ανάλογο ποσοστό είναι 6% διότι το υπόλοιπο καλύπτεται από τον εργοδότη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ποσοστό του 20% για τους αυτοαπασχολούμενους έχει ήδη μειωθεί με νεότερο νόμο.

Σύμφωνα με την απόφαση η διάταξη αυτή κρίθηκε αντισυνταγματική διότι προσβάλλει την αρχή της ισότητας.

Για επανυπολογισμό συντάξεων

Το Δικαστήριο έκρινε συνταγματικό κατά οριακή πλειοψηφία 13 έναντι 12 ψήφων τη διάταξη που ορίζει ως βάση για τον επανυπολογισμό των συντάξεων την 31η Δεκεμβρίου του 2014.

Το δικαστήριο επίσης έκρινε στο θέμα αυτό ότι στον λεγόμενο νόμο Κατρούγκαλου υπάγονται όλοι και οι παλιοί και οι μελλοντικοί. Ανεξάρτητα από το πότε ξεκίνησαν να εργάζονται. Δηλαδή δεν υπάρχουν πλέον ασφαλισμένοι πολλών ταχυτήτων.

Αυτό κρίθηκε στη λογική ότι όλοι πρέπει να επωμιστούν το βάρος για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, στο πλαίσιο της αλληλεγγύης των γενεών και λοιπά.

H μειοψηφία στο θέμα αυτό που ήταν οριακή εξέφρασε την άποψη ότι η διάταξη αυτή αποσκοπεί στην επίτευξη δημοσιονομικών στόχων.

Για κύριες και επικουρικές συντάξεις (αναλογιστικές μελέτες).

Το δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία συνταγματικές τις διατάξεις του λεγόμενου νόμου Κατρούγκαλου σε ό,τι αφορά τις κύριες συντάξεις διότι είχαν αναλογιστικές μελέτες. Ειδικότερα είχε γίνει αναλογιστική μελέτη από την αρμόδια Αρχή και επίσης είχε υπάρξει και έγγραφο που πιστοποιούσε τη σοβαρότητά της από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας.

Όμως για τις επικουρικές δεν υπήρχαν αναλογιστικές μελέτες και έτσι οι σχετικές διατάξεις κρίθηκαν αντισυνταγματικές.

Kατόπιν αυτών για τις επικουρικές που κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι σχετικές διατάξεις η πολιτεία οφείλει άμεσα να νομοθετήσει εκ νέου.

Άρα κρίνονται αντισυνταγματικές και ακυρώνονται οι αποφάσεις για τις επικουρικές και για παλιές και μελλοντικές.

Για υπολογισμό επικουρικών συντάξεων

Το δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία αντισυνταγματική τη διάταξη για τον υπολογισμό των επικουρικών συντάξεων.

Ειδικότερα κρίθηκε αντισυνταγματική η περικοπή επικουρικών συντάξεων πάνω από 1.300 ευρώ διότι αντίκειται στην αρχή αναλογικότητας και ισότητας.

Tα 1.300 υπολογίζονται ως μεικτά. Δηλαδή κύρια σύνταξη, επικουρική, εισφορά αλληλεγγύης, προ φόρων και λοιπά. Kαι εδώ μετά την απόφαση του ΣτΕ η πολιτεία πρέπει άμεσα να νομοθετήσει.

Για αναπλήρωση συντάξεων

Το δικαστήριο κατά πλειοψηφία έκρινε αντισυνταγματικό το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων, κυρίως για τις μεγάλες συντάξεις και τους συνταξιούχους που έχουν πολλά χρόνια εργαστεί, ειδικότερα το ανώτατο πλαφόν αναπλήρωσης 46,8% για 42 χρόνια εργασίας.

To Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι το κράτος εγγυάται τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος σε περίπτωση προβλήματος και ανάγκης.