Καλύπτονται οι ζημιές που προκλήθηκαν σε οικία από πυρκαγιά σε σταθμευμένο ΙΧ;

Περιλαμβάνονται στην υποχρεωτική ασφάλιση οι ζημιές που προκαλούνται από πυρκαγιά σε όχημα σταθμευμένο σε κλειστό χώρο στάθμευσης οικογενειακής οικίας και η πυρκαγιά αυτή μπορεί να χαρακτηριστεί ως τροχαίο περιστατικό;

Την απάντηση δίνει δικαστήριο στην Ισπανία το οποίο έκρινε ότι περίπτωση, κατά την οποία όχημα σταθμευμένο σε ιδιωτικό κλειστό χώρο στάθμευσης ακινήτου για περισσότερες από 24 ώρες ανεφλέγη, προκαλώντας πυρκαγιά, η οποία οφείλεται στο ηλεκτρικό κύκλωμα του οχήματος, και προκάλεσε ζημίες στο εν λόγω ακίνητο, εμπίπτει στην έννοια του όρου «κυκλοφορία οχημάτων» της οδηγίας σχετικά με την ασφάλιση της αστικής ευθύνης από την κυκλοφορία αυτοκινήτων.

Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα υπόθεση όταν το 2013, ο Luis Salazar Rodes στάθμευσε το όχημά του, το οποίο είχε αγοράσει προ δεκαημέρου, σε κλειστό χώρο στάθμευσης μονοκατοικίας.

Την επόμενη μέρα, ο L. S. Rodes, έθεσε σε λειτουργία τη μηχανή του αυτοκινήτου, χωρίς, ωστόσο, να κινήσει το όχημα.

Όπως μεταδίδει το www.lawspot.gr, μερικές ώρες αργότερα το όχημα άρχισε να φλέγεται και εκδηλώθηκε πυρκαγιά η οποία προκάλεσε ζημίες στην οικία. Η Segurcaixa, ασφαλιστική εταιρία της ιδιοκτήτριας της οικίας κατέβαλε στην ασφαλισμένη αποζημίωση ύψους 45.000 ευρώ.

Παράλληλα άσκησε αγωγή κατά της Línea Directa, ασφαλιστικής εταιρίας του ιδιοκτήτη του οχήματος, με αίτημα να της καταβληθεί το ανωτέρω ποσό ισχυριζόμενη ότι ο ασφαλιστικός κίνδυνος επήλθε λόγω τροχαίου περιστατικού στο οποίο ενεπλάκη όχημα ασφαλισμένο από την Línea Directa.

Αναλυτικά η υπόθεση

Τον Αύγουστο του 2013, όχημα σταθμευμένο σε ιδιωτικό κλειστό χώρο στάθμευσης ακινήτου, το οποίο δεν είχε κυκλοφορήσει για περισσότερες από είκοσι τέσσερις ώρες, ανεφλέγη, προκαλώντας ζημίες. Η πυρκαγιά οφειλόταν στο ηλεκτρικό κύκλωμα του οχήματος.

Ο κύριος του οχήματος είχε συνάψει σύμβαση ασφάλισης της αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων με την Línea Directa Aseguradora, S.A. (στο εξής: Línea Directa). Το ακίνητο ήταν ασφαλισμένο στην Segurcaixa, Sociedad Anónima de Seguros y Reaseguros (στο εξής: Segurcaixa), η δε ιδιοκτήτρια εταιρία έλαβε αποζημίωση ύψους 44 704,34 ευρώ για τις ζημίες που προκλήθηκαν στο ακίνητο από την ανάφλεξη του οχήματος.

Τον Μάρτιο του 2014, η Segurcaixa ενήγαγε τη Línea Directa, με σκοπό να υποχρεωθεί η τελευταία σε απόδοση της καταβληθείσας αποζημίωσης, προβάλλοντας ότι ο ασφαλιστικός κίνδυνος επήλθε λόγω τροχαίου περιστατικού καλυπτόμενου από την ασφάλιση αυτοκινήτων του οχήματος. Το αίτημα της Segurcaixa απορρίφθηκε σε πρώτο βαθμό αλλά, στο πλαίσιο της κατ’ έφεση δίκης, η Línea Directa υποχρεώθηκε να καταβάλει το ποσό αποζημίωσης που είχε ζητήσει η Segurcaixa, καθώς το αρμόδιο δικαστήριο έκρινε ότι συνιστά «τροχαίο περιστατικό», κατά την έννοια του ισπανικού δικαίου, «περίπτωση ανάφλεξης οχήματος προσωρινώς σταθμευμένου σε ιδιωτικό κλειστό χώρο στάθμευσης, οσάκις η ανάφλεξη αυτή οφείλεται σε εγγενείς στο όχημα αιτίες χωρίς να έχει μεσολαβήσει πράξη τρίτου».

Η Línea Directa άσκησε αναίρεση κατά της ως άνω απόφασης ενώπιον του Tribunal Supremo (Ανωτάτου Δικαστηρίου, Ισπανία). Το δικαστήριο αυτό, διατηρώντας αμφιβολίες ως προς την ενδεδειγμένη ερμηνεία του όρου «κυκλοφορία οχημάτων», ο οποίος περιέχεται στην οδηγία σχετικά με την ασφάλιση της αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων 1 , αποφάσισε να υποβάλει ερωτήματα στο Δικαστήριο.

Με τη σημερινή απόφασή του, το Δικαστήριο εκτιμά ότι ο όρος «κυκλοφορία οχημάτων» καλύπτει περίπτωση κατά την οποία όχημα σταθμευμένο σε ιδιωτικό κλειστό χώρο στάθμευσης ακινήτου ανεφλέγη, προκαλώντας πυρκαγιά, η οποία οφείλεται στο ηλεκτρικό κύκλωμα του οχήματος, και προκάλεσε ζημίες στο εν λόγω ακίνητο, ενώ το όχημα δεν κινήθηκε για περισσότερες από είκοσι τέσσερις ώρες πριν από την εκδήλωση της πυρκαγιάς.

Κατ’ αρχάς, το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι η έννοια του όρου «κυκλοφορία οχημάτων» συνιστά αυτοτελή έννοια του δικαίου της Ένωσης, η ερμηνεία της οποίας δεν μπορεί να αφεθεί στη Περίπτωση, κατά την οποία όχημα σταθμευμένο σε ιδιωτικό κλειστό χώρο στάθμευσης ακινήτου για περισσότερες από είκοσι τέσσερις ώρες ανεφλέγη, προκαλώντας πυρκαγιά, η οποία οφείλεται στο ηλεκτρικό κύκλωμα του οχήματος, και προκάλεσε ζημίες στο εν λόγω ακίνητο, εμπίπτει στην έννοια του όρου «κυκλοφορία οχημάτων» της οδηγίας σχετικά με την ασφάλιση της αστικής ευθύνης από την κυκλοφορία αυτοκινήτων

Τον Αύγουστο του 2013, όχημα σταθμευμένο σε ιδιωτικό κλειστό χώρο στάθμευσης ακινήτου, το οποίο δεν είχε κυκλοφορήσει για περισσότερες από είκοσι τέσσερις ώρες, ανεφλέγη, προκαλώντας ζημίες. Η πυρκαγιά οφειλόταν στο ηλεκτρικό κύκλωμα του οχήματος. Ο κύριος του οχήματος είχε συνάψει σύμβαση ασφάλισης της αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων με την Línea Directa Aseguradora, S.A. (στο εξής: Línea Directa). Το ακίνητο ήταν ασφαλισμένο στην Segurcaixa, Sociedad Anónima de Seguros y Reaseguros (στο εξής: Segurcaixa), η δε ιδιοκτήτρια εταιρία έλαβε αποζημίωση ύψους 44 704,34 ευρώ για τις ζημίες που προκλήθηκαν στο ακίνητο από την ανάφλεξη του οχήματος.

Τον Μάρτιο του 2014, η Segurcaixa ενήγαγε τη Línea Directa, με σκοπό να υποχρεωθεί η τελευταία σε απόδοση της καταβληθείσας αποζημίωσης, προβάλλοντας ότι ο ασφαλιστικός κίνδυνος επήλθε λόγω τροχαίου περιστατικού καλυπτόμενου από την ασφάλιση αυτοκινήτων του οχήματος. Το αίτημα της Segurcaixa απορρίφθηκε σε πρώτο βαθμό αλλά, στο πλαίσιο της κατ’ έφεση δίκης, η Línea Directa υποχρεώθηκε να καταβάλει το ποσό αποζημίωσης που είχε ζητήσει η Segurcaixa, καθώς το αρμόδιο δικαστήριο έκρινε ότι συνιστά «τροχαίο περιστατικό», κατά την έννοια του ισπανικού δικαίου, «περίπτωση ανάφλεξης οχήματος προσωρινώς σταθμευμένου σε ιδιωτικό κλειστό χώρο στάθμευσης, οσάκις η ανάφλεξη αυτή οφείλεται σε εγγενείς στο όχημα αιτίες χωρίς να έχει μεσολαβήσει πράξη τρίτου».

Η Línea Directa άσκησε αναίρεση κατά της ως άνω απόφασης ενώπιον του Tribunal Supremo (Ανωτάτου Δικαστηρίου, Ισπανία). Το δικαστήριο αυτό, διατηρώντας αμφιβολίες ως προς την ενδεδειγμένη ερμηνεία του όρου «κυκλοφορία οχημάτων», ο οποίος περιέχεται στην οδηγία σχετικά με την ασφάλιση της αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων 1 , αποφάσισε να υποβάλει ερωτήματα στο Δικαστήριο. Με τη σημερινή απόφασή του, το Δικαστήριο εκτιμά ότι ο όρος «κυκλοφορία οχημάτων» καλύπτει περίπτωση κατά την οποία όχημα σταθμευμένο σε ιδιωτικό κλειστό χώρο στάθμευσης ακινήτου ανεφλέγη, προκαλώντας πυρκαγιά, η οποία οφείλεται στο ηλεκτρικό κύκλωμα του οχήματος, και προκάλεσε ζημίες στο εν λόγω ακίνητο, ενώ το όχημα δεν κινήθηκε για περισσότερες από είκοσι τέσσερις ώρες πριν από την εκδήλωση της πυρκαγιάς.

Κατ’ αρχάς, το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι η έννοια του όρου «κυκλοφορία οχημάτων» συνιστά αυτοτελή έννοια του δικαίου της Ένωσης, η ερμηνεία της οποίας δεν μπορεί να αφεθεί στη διακριτική ευχέρεια κάθε κράτους μέλους. Υπογραμμίζει ακόμη ότι ο νομοθέτης της Ένωσης εξακολούθησε να επιδιώκει, και μάλιστα σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό, την επίτευξη του σκοπού της προστασίας των θυμάτων των ατυχημάτων που προκαλούνται από τα οχήματα αυτά. Το Δικαστήριο επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τη νομολογία του, ο όρος «κυκλοφορία οχημάτων» της οδηγίας δεν περιορίζεται στις περιπτώσεις οδικής κυκλοφορίας, και ότι καλύπτει κάθε χρήση οχήματος η οποία ανταποκρίνεται στη συνήθη λειτουργία του οχήματος αυτού, ιδίως οποιαδήποτε χρήση ενός οχήματος ως μέσου μεταφοράς. Αφενός, το γεγονός ότι το εμπλεκόμενο σε ατύχημα όχημα ήταν εν στάσει κατά τον χρόνο επέλευσης του ατυχήματος δεν αποκλείει, αυτό καθαυτό, ότι η χρήση του συγκεκριμένου οχήματος κατά τον χρόνο αυτόν μπορεί να εμπίπτει στη λειτουργία του ως μέσου μεταφοράς. Αφετέρου, ουδεμία διάταξη της οδηγίας περιορίζει την έκταση της υποχρέωσης ασφάλισης και της προστασίας που εξασφαλίζει η υποχρέωση αυτή στα θύματα ατυχημάτων προκληθέντων από αυτοκίνητα οχήματα, στις περιπτώσεις χρήσης τέτοιων οχημάτων σε ορισμένα εδάφη ή σε ορισμένες οδούς.

Το Δικαστήριο συνάγει εξ αυτού ότι το εννοιολογικό περιεχόμενο του όρου «κυκλοφορία οχημάτων», κατά την οδηγία, δεν εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά του εδάφους επί του οποίου χρησιμοποιείται το όχημα αυτό και, ιδίως, από το γεγονός ότι το εμπλεκόμενο όχημα είναι, κατά τον χρόνο του ατυχήματος, εν στάσει και βρίσκεται σε χώρο στάθμευσης. Υπό τις συνθήκες αυτές, κρίνει ότι η στάθμευση και το χρονικό διάστημα ακινητοποίησης του οχήματος είναι φυσικά και αναγκαία στάδια που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της χρήσης του ως μέσου μεταφοράς.

Επομένως, ένα όχημα, κατά τη διάρκεια στάθμευσής του μεταξύ δύο κινήσεων, χρησιμοποιείται, κατ’ αρχήν, κατά τρόπο σύμφωνο με τη λειτουργία που επιτελεί ως μέσο μεταφοράς. Εν προκειμένω, το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η στάθμευση οχήματος σε ιδιωτικό κλειστό χώρο στάθμευσης συνιστά χρήση του η οποία είναι σύμφωνη με τη λειτουργία του ως μέσου μεταφοράς.

Το συμπέρασμα αυτό δεν κλονίζεται από το γεγονός ότι το εν λόγω όχημα στάθμευσε σε αυτόν τον χώρο στάθμευσης για περισσότερες από είκοσι τέσσερις ώρες, δεδομένου ότι η στάθμευση οχήματος προϋποθέτει ότι αυτό, ενίοτε για μεγάλο χρονικό διάστημα, παραμένει εν στάσει μέχρι την επόμενη κίνησή του. Όσον αφορά το γεγονός ότι το επίμαχο ατύχημα οφείλεται σε πυρκαγιά προκληθείσα από το ηλεκτρικό κύκλωμα οχήματος, το Δικαστήριο εκτιμά ότι, εφόσον το όχημα που προκάλεσε το συγκεκριμένο ατύχημα εμπίπτει στον ορισμό του «οχήματος», κατά την έννοια της οδηγίας, δεν συντρέχει λόγος να προσδιοριστεί, μεταξύ των εξαρτημάτων του οχήματος αυτού, εκείνο που προκάλεσε το ζημιογόνο γεγονός, ούτε να καθοριστούν οι λειτουργίες τις οποίες επιτελεί το εν λόγω εξάρτημα.