Άρθρο του G. Bernardino, EIOPA για το Insurance & Reinsurance Outlook 2019

Το άρθρο που παραχώρησε στο Insurance & Reinsurance Outlook 2019, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA), Gabriel Bernardino  είναι βασισμένο στην κεντρική ομιλία που εκφώνησε κατά την 8η Ετήσια Σύνοδο της EIOPA, στις 20 Νοεμβρίου 2018.

Μετάφραση-Επιμέλεια: Λαλέλα Χρυσανθοπούλου

Διασφαλίζοντας το μέλλον των Συντάξεων

  • H διασφάλιση συνεπούς εποπτείας υψηλής ποιότητας είναι θεμελιώδους σημασίας για τη σωστή λειτουργία της Ενιαίας Αγοράς. Επομένως, η εποπτική σύγκλιση είναι μία από τις υψηλότερες προτεραιότητες της EIOPA.
  • Η Solvency II πρέπει κι αυτή να εξελιχθεί. Η EIOPA επανεξετάζει το καθεστώς της Solvency II, για να διασφαλίσει ότι παραμένει αποτελεσματική όσον αφορά τόσο στις βασικές της αρχές όσο και στην υλοποίησή της.
  • Στο πλαίσιο της ατζέντας βιώσιμης χρηματοδότησης, η ΕΙΟΡΑ εργάζεται πάνω στον τρόπο που κίνδυνοι και παράγοντες περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί και που σχετίζονται με τη διακυβέρνηση [Environmental, Social and Governance ή ESG] θα πρέπει να ενσωματωθούν στους τρεις πυλώνες της Solvency II.

Η οδηγία Solvency ΙΙ αποτελεί αναμφίβολα μία από τις μεγαλύτερες αλλαγές –αν όχι τη μεγαλύτερη– στο ρυθμιστικό πλαίσιο του ευρωπαϊκού ασφαλιστικού κλάδου τα τελευταία χρόνια, και ήταν αλλαγή προς το καλύτερο. 

Στα τρία χρόνια από τη θέση της σε ισχύ, η ασφαλιστική βιομηχανία ευθυγράμμισε καλύτερα τα κεφάλαιά της με τα ρίσκα που αναλαμβάνει και χρησιμοποιεί μια προσέγγιση βασισμένη στον κίνδυνο για να αξιολογεί και να αμβλύνει τους κινδύνους. 

Έχει, επίσης, ενισχύσει σημαντικά τα μοντέλα εταιρικής διακυβέρνησης και την ικανότητα διαχείρισης κινδύνων της, θέτοντας σε εφαρμογή λειτουργίες-«κλειδιά» και διασφαλίζοντας ότι τα ΔΣ λαμβάνουν υπόψη τους κινδύνους και τους παράγοντες που συνδέονται με την κεφαλαιακή επάρκεια στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων. 

Για παράδειγμα, με τη Solvency II οι ασφαλιστικές εταιρείες σε ολόκληρη την Ευρώπη έχουν εναρμονίσει τις φόρμες μέσω των οποίων δίνουν στοιχεία στις εποπτικές αρχές. Αυτό είναι ένα μεγάλο βήμα προς την ενίσχυση της διαφάνειας. Με λίγα λόγια, η Solvency II συνέβαλε στην ενδυνάμωση της θέσης των ασφαλιστικών στην Ευρώπη. 

Όμως, οι καλές ρυθμίσεις είναι καλές όσο παραμένουν σχετικές. Πρέπει να εξυπηρετούν τους σκοπούς για τους οποίους τέθηκαν, προκειμένου να επιτύχουν τους θεμελιώδεις στόχους της προστασίας των κατόχων ασφαλιστικών συμβολαίων και της σταθερότητας της αγοράς. 

Το τοπίο του ασφαλιστικού κλάδου μεταβάλλεται: Τα επιχειρηματικά μοντέλα εξελίσσονται ώστε να ενσωματώνουν περισσότερο προηγμένες τεχνολογίες, νέοι κίνδυνοι αναδύονται –και δη στον τομέα της κλιματικής αλλαγής– και η σημασία της βιώσιμης χρηματοδότησης εξακολουθεί να αυξάνεται. 

Επομένως, η Solvency II πρέπει κι αυτή να εξελιχθεί. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) επανεξετάζει το καθεστώς της Solvency II, για να διασφαλίσει ότι παραμένει αποτελεσματική, όσον αφορά τόσο στις βασικές της αρχές όσο και στην υλοποίησή της. 

Η ΕΙΟΡΑ συμβούλευσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για δυνητικές στοχευμένες προσαρμογές στο καθεστώς, με συστάσεις για μείωση της πολυπλοκότητας, αύξηση της αναλογικότητας, άρση τεχνικών ανακολουθιών και υλοποίηση διορθώσεων όπου είναι απαραίτητες. 

Σε ό,τι αφορά στην επανεξέταση το 2020, η ΕΙΟΡΑ πιστεύει στην εξέλιξη, όχι την επανάσταση (evolution, not revolution). H Solvency II θα πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες της αγοράς χωρίς να αλλάξουν θεμελιωδώς οι βασικές αρχές του βασισμένου στους κινδύνους πλαισίου (risk based regime). Η ΕΙΟΡΑ εργάζεται ήδη σε μια σειρά τομέων: 

  • Στις Μακροπρόθεσμες Εγγυήσεις
  • Στη μεταχείριση των μακροπρόθεσμων στοιχείων παθητικού του ασφαλιστικού κλάδου που δεν είναι ευχερώς ρευστοποιήσιμα και τα στοιχεία ενεργητικού που τις καλύπτουν
  • Στις απαιτήσεις για δημοσίευση στοιχείων και την κοινοποίησή τους στις αρχές
  • Στα εποπτικά εργαλεία και μέτρα που απαιτούνται για να ενισχυθεί η μακρο-προληπτική φύση της Solvency II
  • Στον τρόπο με τον οποίο εξετάζεται η βιωσιμότητα στη Solvency II

Σε ό,τι αφορά στα μέτρα για τις Μακροπρόθεσμες Εγγυήσεις, η ΕΙΟΡΑ θα επανεξετάσει τον σχεδιασμό και τη διακρίβωσή τους (calibration), υπό το φως της εμπειρίας που έχει συγκεντρωθεί. 

Θεωρούμε ότι είναι εφικτό να τα προσαρμόσουμε, ώστε να διασφαλίσουμε ότι λειτουργούν σωστά υπό διαφορετικές συνθήκες αγοράς.

 Όσον αφορά στα στοιχεία παθητικού που δεν είναι ευχερώς ρευστοποιήσιμα, τα εν λόγω χαρακτηριστικά ενδεχομένως να συνεισφέρουν στην ικανότητα των ασφαλιστικών εταιρειών να αμβλύνουν τη βραχυπρόθεσμη μεταβλητότητα διακρατώντας στοιχεία ενεργητικού κατά τη διάρκεια των υποχρεώσεων, ακόμη και σε περιόδους πιέσεων στις αγορές. Ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα για το πώς οι βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι των μακροπρόθεσμων επενδύσεων σχετίζονται με τα δυνητικά χαρακτηριστικά των στοιχείων παθητικού του ασφαλιστικού κλάδου που δεν είναι ευχερώς ρευστοποιήσιμα. 

Η αναλογικότητα θα είναι μια λέξη-«κλειδί» στην αξιολόγηση του 2020 για τις υποχρεώσεις αναφοράς στις εποπτικές αρχές και δημοσιότητας στη Solvency II. 

Στο πλαίσιο της ατζέντας βιώσιμης χρηματοδότησης, η ΕΙΟΡΑ εργάζεται πάνω στον τρόπο με τον οποίο κίνδυνοι και παράγοντες περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί και που σχετίζονται με τη διακυβέρνηση [Environmental, Social and Governance ή ESG] θα πρέπει να ενσωματωθούν στους τρεις πυλώνες της Solvency II. 

Πρώτα απ’ όλα, η ΕΙΟPA θεωρεί ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να περιλαμβάνουν στα συστήματα διαχείρισης κινδύνου διαδικασίες εντοπισμού, μέτρησης, παρακολούθησης, διαχείρισης και αναφοράς των κινδύνων ESG, σε συνεχή βάση. 

Όσον αφορά στις υποχρεώσεις κεφαλαιακής επάρκειας, ο δημόσιος διάλογος τώρα ξεκινά, αλλά τυχόν επαναπροσανατολισμός των κεφαλαιακών ροών θα πρέπει να προκύψει, επειδή οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν υιοθετήσει μακροπρόθεσμη προσέγγιση (περιλαμβανομένης και της πλευράς της βιωσιμότητας σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα) και όχι εξαιτίας εποπτικών κινήτρων. 

Όσον αφορά στις υποχρεώσεις δημοσιότητας, η αξιόπιστη πληροφόρηση για την έκθεση των ασφαλιστικών εταιρειών σε κινδύνους ESG θα ενισχύσει τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος. 

Η διασφάλιση συνεπούς εποπτείας υψηλής ποιότητας είναι θεμελιώδους σημασίας για τη σωστή λειτουργία της Ενιαίας Αγοράς. Επομένως, η εποπτική σύγκλιση είναι μία από τις υψηλότερες προτεραιότητες της EIOPA. 

Από τη δημιουργία της, η Αρχή συνεργάζεται στενά με τις εθνικές εποπτικές αρχές, για να καλλιεργήσει μια κοινή ευρωπαϊκή εποπτική κουλτούρα –και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Πρόκειται για μαραθώνιο, όχι για κούρσα 100 μέτρων. Οι διασυνοριακές δραστηριότητες αποτελούν αγαθό της ενιαίας αγοράς που πρέπει να αποδίδει οφέλη για τον ανταγωνισμό και τους καταναλωτές. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται ισχυρότερη εποπτεία. 

Πρέπει, επίσης, να έχουμε συναίσθηση των αναδυόμενων κινδύνων. Η διασφάλιση του μέλλοντος «περνά» μέσα από την ικανότητά μας να αμβλύνουμε τόσο τους υφιστάμενους όσο και τους αναδυόμενους κινδύνους. Για παράδειγμα, έως σήμερα, η EIOPA έχει συντονίσει πολλές πλατφόρμες με την εμπλοκή διαφόρων εποπτικών αρχών από πολλές διαφορετικές χώρες. 

Για κάθε πλατφόρμα, η ΕΙΟΡΑ παρείχε συγκεκριμένες εποπτικές προτάσεις στον εθνικό επόπτη. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμη για να διασφαλίσουμε ότι οι καταναλωτές στις διάφορες χώρες-μέλη της ΕΕ πραγματικά επωφελούνται από την προσεκτική και αποτελεσματική εφαρμογή της εποπτείας των επιχειρήσεων. 

Κοιτάζοντας μπροστά, οι στρατηγικές προκλήσεις και ευκαιρίες είναι οι ακόλουθες: 

  • Ψηφιοποίηση: Η EIOPA θα συνεχίσει τον εκ του σύνεγγυς διάλογο με τους συμμετέχοντες στην αγορά (εδραιωμένες ασφαλιστικές εταιρείες και startups), εκπροσώπους καταναλωτικών οργανώσεων, ακαδημαϊκούς φορείς και ειδικούς στην προστασία των δεδομένων, προκειμένου να εντοπίσει εγκαίρως εποπτικά εμπόδια στην καινοτομία και να συνεισφέρει στον απαραίτητο διάλογο για τα ενδεδειγμένα ηθικά standards που θα χρησιμοποιούν οι ασφαλιστικές εταιρείες κατά τη διαχείριση των Big Data. Η επέκταση της ψηφιοποίησης, σε συνδυασμό με τα αυξανόμενα κρούσματα cyber γεγονότων, έχει αναδείξει τον cyber κίνδυνο σε μείζονα εστία ανησυχίας για οργανισμούς, άτομα και τις χρηματοοικονομικές αγορές, οδηγώντας σε αυξημένη ζήτηση για cyber ασφαλίσεις. Προκειμένου να ενισχύσει την κατανόηση της ανάληψης cyber κινδύνων στην ευρωπαϊκή ασφαλιστική αγορά, η EIOPA δρομολόγησε έναν δομημένο διάλογο με τις ασφαλιστικές εταιρείες σε όλη την Ευρώπη.
  • Βιώσιμη χρηματοδότηση: Η επιτυχία της ατζέντας της βιωσιμότητας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα των συμμετεχόντων στην χρηματοοικονομική αγορά –περιλαμβανομένων των ασφαλιστικών και των συνταξιοδοτικών ταμείων– να ενσωματώσουν στις διαδικασίες προσμέτρησης ρίσκου και λήψης αποφάσεων του «σήμερα» τις αναμενόμενες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, της μείωσης των φυσικών πόρων, της περιβαλλοντικής υποβάθμισης καθώς και θεμάτων που σχετίζονται με την κοινωνία και τη διακυβέρνηση. Αυτό αποτελεί σίγουρα πρόκληση για όλους τους παίκτες της αγοράς, αλλά ειδικά για τις ασφαλιστικές και τα συνταξιοδοτικά ταμεία είναι κρίσιμης σημασίας. Θα πρέπει να εξετάσουν φυσικούς κινδύνους και κινδύνους μετάβασης, διότι τα επιχειρηματικά τους μοντέλα στηρίζονται σε στοιχεία παθητικού κατ’ αντιστοιχία με στοιχεία ενεργητικού, με χρονικό ορίζοντα αρκετών δεκαετιών. Για τις ασφαλιστικές και τα συνταξιοδοτικά ταμεία, η ενσωμάτωση των ESG κινδύνων και παραγόντων στα συστήματα διαχείρισης κινδύνων τους δεν συντελείται ως υποχρέωση συμμόρφωσης στις συστάσεις πολιτικών ή εποπτικών αρχών. Αποτελεί υπεύθυνη επιχειρηματική πρακτική. Γι’ αυτό και βλέπουμε ολοένα και περισσότερες ασφαλιστικές εταιρείες και συνταξιοδοτικά ταμεία να λαμβάνουν σημαντικές αποφάσεις για τις πολιτικές επενδύσεων και ανάληψης κινδύνων, σύμφωνα με την αξιολόγηση ESG. Οι ασφαλιστικές και τα συνταξιοδοτικά ταμεία, ως μεγάλοι θεσμικοί επενδυτές, πρέπει να αξιοποιήσουν τον ηγετικό τους ρόλο για να εμπλακούν με τις εταιρείες στις οποίες επενδύουν, δίνοντάς τους κίνητρα για να αναλάβουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προς τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακά τους. Αυτό θα διασφαλίσει ότι η απαραίτητη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών ρύπων θα γίνει με βαθμιαίο και σταθερό τρόπο, με την αποφυγή επεισοδίων διαταραχής της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και δημιουργίας θυλάκων μη ανακτήσιμων στοιχείων ενεργητικού.
  • Brexit: Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συλλεχθεί μέσω της παρακολούθησης των σχεδίων αντιμετώπισης του Brexit που έχουν καταρτίσει οι ασφαλιστικές εταιρείες, η εκτίμηση της EIOPA είναι ότι το θέμα της αδιατάρακτης παροχής υπηρεσιών δεν τροφοδοτεί κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Την ίδια στιγμή, η ΕΙΟΡΑ συνεργάζεται με τις αρμόδιες εθνικές εποπτικές αρχές και αντιμετωπίζει τον υπολειπόμενο κίνδυνο για να διασφαλίσει την προστασία των καταναλωτών.

Στον κλάδο της ασφάλισης και των επαγγελματικών συντάξεων, έχουμε προχωρήσει πολύ για να διασφαλίσουμε το μέλλον. Η EIOPA θα συνεχίσει να αντλεί διδάγματα από το παρελθόν και να αναλαμβάνει δράση στο παρόν προκειμένου να διασφαλίσει το μέλλον.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*