Ολες οι απαντήσεις για το πάζλ της υγείας

της Ελενας Ερμείδου

 605 χιλιάδες περιστατικά νοσηλείας και 4,4 εκατ. καλύψεις από 14 ασφαλιστικές εταιρίες για την περίοδο 2011-2017 για την περίοδο 2011-2017 επεξεργάστηκαν για την κατασκευή των δεικτών υγείας για τα οικεία προγράμματα εγγυημένης ανανεωσιμότητας που αποκάλυψε χτες ο ΙΟΒΕ, με βάση αναλυτικά στοιχεία για την έκθεση στον κίνδυνο νοσηλείας και τις πληρωθείσες νοσοκομειακές αποζημιώσεις πραγματικών εξόδων (εξαιρουμένων των επιδομάτων) της ασφαλιστικής αγοράς στην Ελλάδα.  Από την μελέτη αυτή προκύπτει ότι με πραγματικά στοιχεία ότι ο Δείκτης Τιμών Υγείας της ΕΛ.ΣΤΑΤ. δεν προσφέρει την κατάλληλη ένδειξη για την πραγματική εξέλιξη του κόστους κάλυψης των νοσοκομειακών προγραμμάτων εγγυημένης ανανεωσιμότητας που προσφέρονται στην ασφαλιστική αγορά στην Ελλάδα. Οι δείκτες δεν επιβάλλουν ενέργειες προς τις ασφαλιστικές, προσφέρουν όμως πληροφόρηση για την ετήσια πορεία του κόστους των αποζημιώσεων της συγκεκριμένης κατηγορίας προγραμμάτων. Ο τρόπος δε, που θα χρησιμοποιηθούν θα εξαρτηθεί από παράγοντες, όπως η σύνθεση του χαρτοφυλακίου, τα χαρακτηριστικά των προγραμμάτων, η χρήση τεχνολογίας, κ.α.

Πώς αναπτύχθηκε ο Ενιαίος Δείκτης Υγείας

Ο Ενιαίος Δείκτης Υγείας που αναπτύχθηκε στη παρούσα μελέτη απεικονίζει τη μεταβολή του Καθαρού Κόστους Κάλυψης από το ένα έτος στο επόμενο, για την περίοδο 2011-20173 . Στηρίζεται στον υπολογισμό του καθαρού κόστους κάλυψης ανά ηλικία, το οποίο σταθμίζεται με βάση την Έκθεση στον Κίνδυνο ανά ηλικία. Λαμβανομένου υπόψη ότι ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει ιδιαίτερα τη μεταβολή του κόστους υγείας είναι η αύξηση της ηλικίας, ο Ενιαίος Δείκτης Υγείας υπολογίστηκε και με την αφαίρεση της επίδρασης της ηλικίας.

 Τι δείχνει η ανάλυση των στοιχείων

Η ανάλυση των στοιχείων αναδεικνύει ότι η συχνότητα εμφάνισης ζημιάς στο σύνολο του χαρτοφυλακίου κινήθηκε ανοδικά την περίοδο 2011-2014, ενώ έκτοτε παραμένει σταθερή. Από την άλλη, το μέσο κόστος ζημιάς, ενισχύεται από το 2014, σημειώνοντας άνοδο της τάξης του 20% τη συγκεκριμένη περίοδο (2014-2017).

Αύξηση παρουσιάζει και το καθαρό κόστος κάλυψης, κατά 31,8% το διάστημα 2011 – 2017. Ως αποτέλεσμα, ο Ενιαίος Δείκτης Υγείας (ΕΔΥ) φαίνεται την τελευταία 7ετία να διαγράφει έντονα ανοδική πορεία (2011-2017: 45,2%), όταν ο Δείκτης Τιμών Υγείας της ΕΛ.ΣΤΑΤ. καταγράφει σωρευτική μείωση κατά 2,8% την ίδια περίοδο. Το 2017 η ετήσια άνοδος του ΕΔΥ άγγιξε το 2%.

Το αρχείο των Ασφαλισμένων

Το Αρχείο Ασφαλισμένων περιέχει 8 εικόνες του χαρτοφυλακίου (31/12/2010, 31/12/2011, 31/12/2012, 31/12/2013, 31/12/2014, 31/12/2015, 31/12/2016 & 31/12/2017) με τις ενεργές καλύψεις για κάθε ασφαλιστική εταιρία. Για κάθε συμβόλαιο με περισσότερους από έναν ασφαλισμένους ή περισσότερες από μια καλύψεις, παρατίθενται στοιχεία κατά άτομο ή κάλυψη.

Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται για κάθε ενεργή κάλυψη είναι:  Χρονικό σημείο αναφοράς (ημερομηνία της εικόνας του χαρτοφυλακίου για κάθε· ενεργή κάλυψη όπως αυτή ίσχυε στις 31/12 των ετών 2010 έως και 2017)  Κωδικός εταιρίας·  Ημερομηνία γέννησης (μήνας και έτος, χωρίς να προσδιορίζεται η ημέρα για λόγους· προστασίας προσωπικών δεδομένων)  Φύλο ασφαλισμένου·  Κεφάλαιο κάλυψης (ανώτατο ποσό κάλυψης είτε ανά έτος είτε ανά ζημία)·  Ημερομηνία έναρξης ισχύος κάλυψης (μήνας και έτος, χωρίς να προσδιορίζεται η· ημέρα για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων)  Εκπιπτόμενο ποσό· Ανώτατο όριο συνασφάλισης του ασφαλισμένου  Ποσοστό συνασφάλισης του ασφαλισμένου.

Αρχείο Αποζημιώσεων

Το Αρχείο Αποζημιώσεων περιέχει τις πληρωθείσες ζημιές για κάθε έτος που περιλαμβάνεται στη μελέτη (2011, 2012, 2013, 2014, 2015 2016 & 2017) καθώς και τις εκκρεμείς ζημιές στις 31/12/2016 και 31/12/2017 ανά περιστατικό. Με αυτό τον τρόπο, κάθε εγγραφή περιλαμβάνει το σύνολο της ζημιάς για ένα περιστατικό. Ο ορισμός ενός περιστατικού βασίζεται στην πολιτική της κάθε εταιρίας, ενώ το έτος στο οποίο καταχωρείται μια ζημιά βασίζεται στην ημερομηνία αναγγελίας.

Τα στοιχεία που περιλαμβάνονται σε κάθε ζημιά είναι:  Κωδικός εταιρίας·  Ημερομηνία αναγγελίας περιστατικού·  Ημερομηνία γέννησης ασφαλισμένου (μήνας και έτος, χωρίς να προσδιορίζεται η· ημέρα για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων)  Φύλο ασφαλισμένου·  Κεφάλαιο κάλυψης·  Ημερομηνία έναρξης ισχύος κάλυψης·  Συνολικό πληρωθέν ποσό – συμπεριλαμβάνονται και ποσά που έχουν πληρωθεί· μετά το τέλος της χρήσης, στην οποία έγινε η αναγγελία της ζημιάς για περιστατικά με αναγγελία την περίοδο 2011-2015. Υπολογίζεται βάσει του πληρωθέντος ποσού και είτε του εκπιπτόμενου ποσού είτε του ποσού συνασφάλισης συνδυαστικά με το ποσοστό συνασφάλισης.  Απόθεμα εκκρεμών ζημιών στις 31/12/2016 (για περιστατικά που αναγγέλθηκαν την· περίοδο 2011-2016) ή 31/12/2017 (για περιστατικά που αναγγέλθηκαν το 2017)  Εκπιπτόμενο ποσό·  Ανώτερο όριο συνασφάλισης του ασφαλισμένου·  Ποσοστό συνασφάλισης του ασφαλισμένου·

Ο παράγων ηλικία

Ο Ενιαίος Δείκτης Υγείας απεικονίζει τη μεταβολή του Καθαρού Κόστους Κάλυψης από το ένα έτος στο επόμενο, για την περίοδο 2011-2017. 6 Για αυτό τον σκοπό, υπολογίζεται το καθαρό κόστος κάλυψης ανά ηλικία, το οποίο σταθμίζεται με βάση την Έκθεση στον Κίνδυνο ανά ηλικία. Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη ότι ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει ιδιαίτερα τη μεταβολή του κόστους υγείας είναι η αύξηση της ηλικίας, έχει ενδιαφέρον και ο υπολογισμός του Ενιαίου Δείκτη Υγείας αφαιρώντας την επίδραση της ηλικίας.

Η έκθεση στον κίνδυνο

Η έκθεση κινδύνου υποχώρησε το 2017 σε 404 χιλ. καλύψεις, από 444 χιλ. το 2016 και 711 χιλ. το 2011. Με αυτό τον τρόπο, η σωρευτική μείωση σε σχέση με το 2011 υπολογίζεται σε 43,2%.

Πλήθος ζημιών

Το πλήθος ζημιών επίσης ακολουθεί έντονα πτωτική τάση. Το 2017 σημειώθηκαν 66,6 χιλ. περιστατικά, από 74,5 χιλ. το 2016 και 101 χιλ. το 2011. Η σωρευτική πτώση στο πλήθος ζημιών είναι μικρότερη σε σύγκριση με την έκθεση κινδύνου (34,1% μεταξύ 2011 και 2017), υποδηλώνοντας αύξηση της συχνότητας ζημιών. Αυξημένο πλήθος ζημιών καταγράφεται στις ηλικίες άνω των 30 και έως των 70 ετών, με τις υψηλότερες τιμές να εμφανίζονται στην περιοχή των 45 ετών. Η διαχρονική μείωση του πλήθους των ζημιών φαίνεται να προέρχεται κυρίως από τις ηλικίες 20-55, ενώ στις υπόλοιπες ηλικίες η τάση δεν είναι τόσο έντονη και μονοσήμαντη

Η συχνότητα εμφάνισης ζημιάς, η οποία προκύπτει διαιρώντας το πλήθος των ζημιών με την έκθεση στον κίνδυνο, φαίνεται να έχει σταθεροποιηθεί μετά την άνοδο της από 14,2% το 2011 σε 16,7% το 2014. Το 2017 παρουσιάζει μια ήπια υποχώρηση σε 16,5%, από 16,8% το 2016.

Μέσο κόστος ζημιάς

Το μέσο κόστος ζημιάς το 2017 ανήλθε στις €3,3 χιλ., από €3,2 χιλ. το 2016, σημειώνοντας άνοδο της τάξης του 2,8%. Σε σχέση με την περίοδο 2012-2014, το μέσο κόστος ζημιάς έχει ανέλθει κατά 20% (από €2,8 χιλ., Διάγραμμα 3.7).

Το μέσο κόστος ζημιάς είναι υψηλότερο στις μεγαλύτερες ηλικίες. Το μικρότερο μέσο κόστος ζημιάς καταγράφεται στις ηλικίες έως των 10 ετών (€1,3 με €1,8 χιλ. το 2017). Στις ηλικίες από 10 ετών έως 18 ετών παρατηρείται απότομη αύξηση από ηλικία σε ηλικία, ενώ στο εύρος 20-50 ετών, η ηλικία φαίνεται να μην έχει ιδιαίτερα μεγάλη επίδραση στο μέσο κόστος ζημιάς. Μετά την ηλικία των 50 ετών, το μέσο κόστος ζημιάς επανέρχεται σε πορεία ανόδου, φτάνοντας μέχρι και τις €5,8 χιλ. σε ορισμένες ηλικίες άνω των 75 χρονών.

Καθαρό κόστος κάλυψης

Το καθαρό κόστος κάλυψης, αυξάνεται διαχρονικά, από €415 το 2011 σε €547 το 2017 (+31,8%). Ωστόσο, η αύξηση αυτή φαίνεται να περιορίζεται το 2017 (0,9% σε σχέση με το 2016), από 7,1% το 2016.

Δείκτες μεταβολή κόστους υγείας με βάση το 2011

Από το 2011 ο ενιαίος δείκτης υγείας (ΕΔΥ) έχει ανέλθει στο 145,2 το 2017. Συνεπώς, ο δείκτης κόστους υγείας (ΕΔΥ) αυξήθηκε κατά 45,2% το 2017 σε σύγκριση με το 2011. Για σύγκριση, ο αντίστοιχος δείκτης υγείας της ΕΛ.ΣΤΑΤ. έχει καταγράψει μείωση την ίδια περίοδο, με την τιμή του το 2017 να είναι στις 97,3 μονάδες. Επομένως η συσσωρευτική μεταβολή του κόστους υγείας με βάση τον Δείκτη Τιμών Υγείας της ΕΛ.ΣΤΑΤ. υπολογίζεται σε -2,8% την περίοδο 2011-2017.

Συνεπώς, επιβεβαιώνεται και με πραγματικά στοιχεία το γεγονός ότι ο Δείκτης Τιμών Υγείας της ΕΛ.ΣΤΑΤ. δεν προσφέρει την κατάλληλη ένδειξη για την πραγματική εξέλιξη του κόστους κάλυψης των νοσοκομειακών προγραμμάτων εγγυημένης ανανεωσιμότητας που προσφέρονται στην ασφαλιστική αγορά στην Ελλάδα, όπως είχε διαπιστωθεί και στην προηγούμενη μελέτη του ΙΟΒΕ7 .

Όπως είναι γνωστό, η αύξηση της ηλικίας συνιστά ένα πολύ σημαντικό παράγοντα διαμόρφωσης του κόστους υγείας. Υπό αυτό το πρίσμα, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να υπολογιστεί η μεταβολή του κόστους των νοσοκομειακών προγραμμάτων εγγυημένης ανανεωσιμότητας και χωρίς την επίδραση της ηλικίας.