Παγκόσμια πρωτοτυπία με τα γενόσημα στην Ελλάδα

Του Αιμίλιου Νεγκή, διευθυντή σύνταξης virus.com.gr & Pharma Health Business magazine

Σε όλο τον κόσμο, οι κυβερνήσεις προωθούν τα γενόσημα, που είναι πολύ φθηνότερα από τα αντίστοιχα πρωτότυπα, για να μειώσουν το κόστος της φαρμακευτικής δαπάνης. Οι δικοί μας, οι φωστήρες της Αριστεράς, κατάφεραν με απόφαση, που ισχύει από τον Ιούνιο, να αυξήσουν την επιβάρυνση του κράτους από τα γενόσημα!

Θυμίζω ότι στις 18 Ιουνίου πέρασε μία υπουργική απόφαση του Ανδρέα Ξανθού για τον «τρόπο ορισμού των τιμών αναφοράς, που αποτελούν ασφαλιστικές τιμές αποζημίωσης» των φαρμάκων. Ανάμεσα στα άλλα, λοιπόν, με την απόφαση εξισώνεται η λιανική τιμή με την τιμή αποζημίωσης για τα γενόσημα.

Σκοπός της ρύθμισης αυτής είναι να καταστήσει τα γενόσημα πιο ελκυστικά για τους ασθενείς, αφού αν ένας ασθενής επιλέξει γενόσημο θα επιβαρυνθεί μόνο το ποσοστό συμμετοχής του ανάλογα με τη θεραπευτική κατηγορία. Μέχρι πρότινος, ο ασθενής καλούνταν να πληρώσει επιπλέον και τη διαφορά ανάμεσα στην τιμή αποζημίωσης και στη λιανική τιμή.

Ας το δούμε πρακτικά με ένα πραγματικό παράδειγμα. Επιλέξαμε την ουσία ατορβαστατίνη, που διαθέτει πάνω από 60 γενόσημα και ανήκει σε μία δημοφιλή κατηγορία φαρμάκων (αντιλιπιδαιμικά). Στον παρακάτω πίνακα αναφέρονται το πρωτότυπο (Lipitor) και δύο από τα πρώτα σε πωλήσεις γενόσημα CARD-OK και ATROSFT στην περιεκτικότητα των 20mg. Να σημειώσω ότι, μέχρι να χάσει την πατέντα του το 2011, το Lipitor ήταν το Νο 1 σε πωλήσεις φάρμακο διεθνώς και στη χώρα μας.

Με τον παλαιό τρόπο υπολογισμού, οι ασθενείς επιβαρύνονταν με το ποσοστό συμμετοχής τους (25%) και τη διαφορά ανάμεσα στη λιανική τιμή και την τιμή αποζημίωσης, τόσο για το πρωτότυπο όσο και τα γενόσημα. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού, οι ασθενείς επιβαρύνονται μόνο με το ποσοστό συμμετοχής τους.

		Παλιός τρόπος υπολογισμού
Προϊόν	Λιανική τιμή	Τιμή Αποζημίωσης	Συμμετοχή ασθενή	Επιβάρυνση κράτους
Lipitor	7,00	3,47	4,40	2,60
CARD-OK	4,79	3,47	2,19	2,60
ATROSFT	4,87	3,47	2,27	2,60

Νέος τρόπος υπολογισμού			Διαφορά
Τιμή Αποζημίωσης	Συμμετοχή ασθενή	Επιβάρυνση κράτους	Συμμετοχή ασθενή	Επιβάρυνση κράτους
3,47	4,40	2,60	0	0
4,79	1,20	3,59	–  0,99	0,99
4,87	1,22	3,65	– 1,05	1,05

Βλέπουμε λοιπόν ότι για κάθε γενόσημο φάρμακο ατορβαστατίνης αυξάνεται κατά περίπου 1 ευρώ η επιβάρυνση του κράτους! Σιγά το ποσό θα πει κάποιος. Σκεφθείτε όμως ότι συνολικά ετησίως τα σκευάσματα ατοραβαστατίνης έχουν πωλήσεις της τάξης των 7 εκατ. συσκευασιών. Άρα, με τη νέα απόφαση, η συνολική επιβάρυνση για το Κράτος αυξάνεται κατά περίπου 7 εκατ. ευρώ!

Αξίζει στο σημείο αυτό να σημειωθεί ότι ο μέσος όρος των τριών χαμηλότερων τιμών του Lipitor στην Ε.Ε. είναι περίπου 3,5 ευρώ. Δηλαδή, η μισή σε σχέση με την Ελλάδα! Εδώ έχουμε τα εξής κωμικοτραγικά:

• Τα γενόσημα στην Ελλάδα έχουν υψηλότερη τιμή από ότι το αντίστοιχο πρωτότυπο σε άλλες χώρες!
• Οι Έλληνες ασθενείς έχουν συμμετοχή που είναι υψηλότερη από ότι η λιανική τιμή του ίδιου φαρμάκου στο εξωτερικό! Όπως φαίνεται στον Πίνακα, η συμμετοχή του ασθενή για το Lipitor είναι 4,4 ευρώ, ενώ ο μέσος όρος των 3 χαμηλότερων τιμών είναι περίπου 3,5 ευρώ.

Τα ίδια συμβαίνουν και σε άλλες δημοφιλείς κατηγορίες, στις οποίες είναι διαθέσιμα γενόσημα, όπως για παράδειγμα τις πραζόλες (ομεπραζόλη, εσομεπραζόλη κλπ), που χορηγούνται για γαστροπροστασία, ειδικά μαζί με αντιφλεγμονώδη φάρμακα.

Στον Πίνακα βλέπουμε και κάτι ακόμη σημαντικό. Με τον νέο τρόπο υπολογισμού, δημιουργείται ένα ισχυρό αντικίνητρο για τους φαρμακοποιούς για να προτείνουν στον ασθενή κάποιο γενόσημο. Διότι αν ο ασθενής λάβει το Lipitor τότε ο φαρμακοποιός θα εισπράξει 4,4 ευρώ «ζεστό χρήμα» από τον ασθενή, ενώ αν του προτείνει γενόσημο μόλις 1,2 ευρώ και από τον ΕΟΠΥΥ θα περιμένει να λάβει 3,47 ευρώ…

Έπειτα από όλα αυτά, πολύ φοβάμαι ότι θα κάνουμε μία τρύπα στο νερό με τα γενόσημα. Επίσης, δεν ξέρω αν η διαφορά των 3 ή 5 ή και 10 ευρώ θα είναι ελκυστική για τους ασθενείς, ώστε να λάβουν γενόσημα, την ώρα που είναι αλήθεια ότι στο ευρύ κοινό υπάρχει – αβάσιμη – σύγχιση για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των γενοσήμων.

Εύλογα, λοιπόν, οι ελληνικές εταιρείες γενοσήμων διαμαρτύρονται ότι καλούνται να επιστρέψουν όλο και περισσότερα ποσά σε clawback, ενώ η αύξηση της δαπάνης οφείλεται σε μεγάλο ποσοστό στα νέα και ακριβά σκευάσματα των ξένων εταιρειών. Δυστυχώς, η παγκόσμια πρωτοτυπία με τα γενόσημα, που αποκαλύπτουμε σήμερα δείχνει ότι η κυβέρνηση συνεχίζει και πελαγοδρομεί στη φαρμακευτική πολιτική. Να δούμε τι θα κάνει η νέα διακομματική επιτροπή…