Χρονιά-ορόσημο για την κοινωνική ασφάλιση

Οι 12 μήνες λειτουργίας του ΕΦΚΑ και παράλληλης εφαρμογής του νέου Ασφαλιστικού, του Ν. 4387/16, έδωσαν αναμφισβήτητα το πρώτο οικονομικό θετικό πρόσημο στη δημόσια κοινωνική ασφάλιση και στα δημόσια οικονομικά ύστερα από χρόνια ελλειμματικής λειτουργίας. Τα επιτεύγματα είναι ορατά και μετρήσιμα, και διαψεύδουν όσους μιλούσαν για διάλυση της κοινωνικής ασφάλισης και αύξηση των ελλειμμάτων.
Το 2017 «κλείνει» με «καθαρό» ταμειακό πλεόνασμα στον ΕΦΚΑ τουλάχιστον 754 εκατ. ευρώ αντί του αρχικά προϋπολογισμένου ελλείμματος 765 εκατ. ευρώ, διαμορφώνοντας ένα συνολικό οικονομικό θετικό αποτέλεσμα 1.519 εκατ. ευρώ, για πρώτη φορά μετά το 2011. Αυτό οδήγησε σε ανάλογη μείωση της προγραμματισμένης για το 2017 κρατικής επιχορήγησης. Η αύξηση των εσόδων στον ΕΦΚΑ ήταν αποτέλεσμα της αύξησης του αριθμού των εργαζομένων, της μείωσης της αδήλωτης εργασίας, της βελτιωμένης εισπραξιμότητας των οφειλών και της βελτίωσης της εισπραξιμότητας των εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών, καθώς και της καλύτερης ταμειακής διαχείρισης που έγινε στο πλαίσιο του ενιαίου φορέα. Αυξήθηκαν τα έσοδα από εισφορές κατά 10,3%, τα έσοδα από ρυθμίσεις οφειλών κατά 25,7% και τα έσοδα από την απόδοση περιουσίας κατά 13,4%.
Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των θετικών οικονομικών του ΕΦΚΑ, πέρα από την αύξηση των εσόδων, διαδραμάτισαν η εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 4387/16 και η εντατική δουλειά εκκαθάρισης που έγινε στο μητρώο των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης, γεγονός που οδήγησε στην προς τα κάτω αναθεώρηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης. Από την 1.1.2017 αποδόθηκαν συνολικά 128.000 κύριες συντάξεις οι οποίες εκκρεμούσαν ακόμα και πριν από το 2014. Τον Ιανουάριο του 2018 οι ληξιπρόθεσμες κύριες συντάξεις (χωρίς προσωρινή) θα έχουν περιοριστεί στις 75.000. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό μας, από το δεύτερο εξάμηνο του 2018, οι κύριες συντάξεις θα καταβάλλονται με τη συμπλήρωση τριμήνου από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.
Αυτή η θετική πορεία του ΕΦΚΑ αποτυπώνεται όμως και στον προϋπολογισμό του 2018. Ως πρόκριμα της ανάκαμψης της οικονομίας που θα μειώνει την ανεργία και θα αυξάνει τα έσοδα από εισφορές. Εξασφαλίζονται περισσότεροι πόροι για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, την κοινωνική πρόνοια και αλληλεγγύη, καθώς και τη στήριξη των ανέργων.
Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του κοινωνικού προϋπολογισμού για το 2018 αναμένεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 1.929 εκατ. ευρώ, βελτιωμένο έναντι του 2017 κατά 369 εκατ. ευρώ. Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα των ασφαλιστικών ταμείων (ΕΦΚΑ, ΕΤΕΑΕΠ) για το 2018 αναμένεται να διαμορφωθεί σε πλεόνασμα ύψους 859 εκατ. ευρώ. Βελτιωμένο έναντι του 2017 (-198 εκατ. ευρώ) κατά 1.057 εκατ. ευρώ. Για τον ΕΦΚΑ το πλεόνασμα διαμορφώνεται στα 208 εκατ. ευρώ μετά την πλήρη εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων αιτήσεων κύριας σύνταξης έως τον Ιούνιο 2018 και για το ΕΤΕΑΕΠ στα 651 εκατ. ευρώ.
 Η βελτίωση των οικονομικών του ΕΦΚΑ και το πλεόνασμα είχαν αντίκρισμα. Εδωσαν τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο για την αποκατάσταση αδικιών του παρελθόντος, καθώς επεστράφησαν οι εισφορές ασθενείας που οι προηγούμενες κυβερνήσεις παρακρατούσαν στο μεικτό – και όχι στο καταβαλλόμενο – ποσό των κύριων συντάξεων. Επιπλέον, αποσυνδέθηκε η ασφάλιση από την ιδιότητα των επιστημονικών επαγγελμάτων, μηχανικών και δικηγόρων που κατέβαλλαν εισφορές με την απόκτηση της ιδιότητας, είτε εργάζονταν είτε όχι. Αντιμετωπίστηκαν οι αδικίες στον υπολογισμό των συντάξεων με διαδοχική ασφάλιση. Θεσμοθετήθηκε κατώτατο ποσό για τις συντάξεις χηρείας και η καταβολή αυτοτελώς τόσο στον επιζώντα σύζυγο όσο και στο τέκνο/τα τέκνα κ.ά.
Με εξασφαλισμένη τη μεσοπρόθεσμη οικονομική σταθερότητα του ΕΦΚΑ προχωράμε σταθερά στην πλήρη διοικητική και λειτουργική αναδιάρθρωση της κοινωνικής ασφάλισης με απλοποιημένες διαδικασίες και ψηφιοποιημένες υπηρεσίες που επίκεντρο έχουν πλέον την εξυπηρέτηση του πολίτη και όχι τη γραφειοκρατία. Οργανώνουμε την πάταξη της εισφοροδιαφυγής με την ίδρυση 12 Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων Ασφάλισης. Αξιοποιούμε την περιουσία και τα αποθεματικά. Επιδιώκουμε θετικά αποτελέσματα για να προωθούμε βελτιωτικές παρεμβάσεις σε κάθε επίπεδο.
Το άρθρο του κ. Πετρόπουλου δημοσιεύτηκε στο Βήμα της Κυριακής. Ο κ. Αναστάσιος Πετρόπουλος είναι υφυπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*