Επαγγελματικά ταμεία: Κλειδί η Οδηγία IORP II για τα ευρωπαϊκά επαγγελματικά ταμεία

Του Νίκου Σακελλαρίου

Η Οδηγία IORP II που πέρασε τον Οκτώβριο 2016 έχει ως στόχο τον εκσυγχρονισμό των συνταξιοδοτικών ταμείων και την ανάπτυξη του συστήματος επαγγελματικής συνταξιοδοτικής αποταμίευσης, με στόχο να μπορεί να προσφέρει υψηλότερες συντάξεις στους Ευρωπαίους πολίτες.

Η Οδηγία θέτει κοινούς στόχους και προδιαγραφές στα επαγγελματικά ταμεία, οι οποίοι εστιάζονται στις ανάγκες για νέους τρόπους διαχείρισης, αντιμετώπισης των κινδύνων και ενίσχυσης των εποπτικών διαδικασιών.

Επιπλέον, θέτει ως βασικό στόχο την εναρμόνιση των διακρατικών δραστηριοτήτων και πώς θα μπορούν τα κράτη να επικοινωνούν για θέματα των πολιτών τους μεταξύ τους. Σε ό,τι αφορά το καθεστώς επενδύσεων, η Οδηγία IORP II θέτει νέες προδιαγραφές για περισσότερες αλλά και ασφαλέστερες μορφές επενδύσεων, πέραν των ήδη παραδοσιακών επενδύσεων.

Η Οδηγία IORP II τονίζει ότι τα επαγγελματικά ταμεία στην Ευρώπη θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη χρηματοδότηση της οικονομίας της ευρωζώνης.

Παρά τις προθέσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας να δημιουργηθεί ένα ενιαίο συνταξιοδοτικό σύστημα, εντούτοις γίνεται σαφές με την Οδηγία IORP II ότι επειδή είναι εξαιρετικά δύσκολο –έως αδύνατο– να παραβλεφθούν οι εθνικές ιδιαιτερότητες, δεν υιοθετείται ένα μοντέλο για όλους, αλλά ενσωματώνονται στα εθνικά συστήματα συντάξεων σημαντικά στοιχεία που αφορούν ιδιαίτερα την παρουσία των επαγγελματικών ταμείων σε συστήματα πολλών πυλώνων.

Αρνητικές οι επιδράσεις των Solvency στα κεφαλαιακά αποθέματα των επαγγελματικών ταμείων

Αξιοσημείωτο είναι το ότι η Ένωση Οργανισμών Επαγγελματικών Συντάξεων (Institutions for Occupational Retirement Provision) εκτιμά πως η εφαρμογή των Solvency (Ι και ΙΙ) στους ελέγχους φερεγγυότητας των επαγγελματικών ταμείων δημιουργεί προβλήματα στις υπάρχουσες κεφαλαιακές υποδομές τους, αφού τα αναγκάζει να δεσμεύουν κεφάλαια, γεγονός που μπορεί, σε ορίζοντα χρόνου, να οδηγήσει είτε σε σταδιακές μειώσεις συντάξεων είτε σε αυξήσεις εισφορών.

Πάντως, παρά τους φόβους και τις επιφυλάξεις για την επίδραση των Solvency II στα κεφαλαιακά αποθέματα των επαγγελματικών ταμείων και τις όποιες κόντρες σε επίπεδο Βρυξελλών (Ευρωβουλής-Ευρωπαϊκής Επιτροπής), όλοι θεωρούν ότι τα Solvency αποτελούν δικλείδες ασφαλείας σε περιπτώσεις έκτακτων κινδύνων.