Κινητά τηλέφωνα και ΦΠΑ

Για όσους δεν το προσέξατε, την πρώτη Αυγούστου 2017 κυκλοφόρησε ο Ν.4484/2017 (ΦΕΚ 110/Α’/1.8.2017), τα άρθρα του οποίου 10, 66 και 67, αφορούν σε θέματα ΦΠΑ. Ειδικότερα, με τις διατάξεις του άρθρου 67 προστέθηκαν δυο νέες παρ. 5 και 6 στο άρθρο 39α του Κώδικα ΦΠΑ (Ν.2859/2000) που ισχύουν από 1.8.2017, σύμφωνα με το άρθρο 85 του ίδιου νόμου. Με τις διατάξεις αυτές ορίζεται ως υπόχρεος για την καταβολή του ΦΠΑ που αναλογεί στην παράδοση συγκεκριμένων ηλεκτρονικών συσκευών ο αγοραστής των αγαθών εφόσον ο τελευταίος έχει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών.

του Χάρη Τσοχαντάρη*

Αναλυτικά, με την νέα παρ. 5 του άρθρου 39α του Ν.2859/2000 ορίζεται ότι, για τις παραδόσεις, από υποκείμενο στο φόρο σε άλλον υποκείμενο, κινητών τηλεφώνων, ήτοι συσκευών που έχουν κατασκευαστεί ή προσαρμοστεί για χρήση σε αναγνωρισμένο δίκτυο και λειτουργούν σε συγκεκριμένες συχνότητες, ανεξαρτήτως του αν χρησιμοποιούνται ή όχι για άλλους σκοπούς, καθώς και κονσολών για παιχνίδια, ταμπλετών ηλεκτρονικών υπολογιστών και φορητών υπολογιστών, ο φόρος καταβάλλεται από τον αγοραστή των αγαθών, υπό την προϋπόθεση ότι αυτός έχει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου εισροών.

Ο υποκείμενος που παραδίδει τα αγαθά του προηγούμενου εδαφίου έχει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου εισροών που αντιστοιχεί στις εν λόγω πράξεις, δεν χρεώνει φόρο στα εκδιδόμενα φορολογικά στοιχεία και υποχρεούται να αναγράφει σε αυτά τη φράση «Άρθρο 39α, υπόχρεος για την καταβολή του φόρου είναι ο αγοραστής».

Οι νέες διατάξεις που προβλέπονται στο άρθρο 67, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 85 του Ν.4484/2017 εφαρμόζονται από τη δημοσίευση του νόμου, ήτοι από 1.8.2017, δηλαδή για πράξεις που δημιουργείται απαιτητό του φόρου σύμφωνα με το άρθρο 16 του Κώδικα ΦΠΑ από την ημερομηνία αυτή και εφεξής.

Στο πλαίσιο αυτό οι νέες διατάξεις εφαρμόζονται κατά κανόνα για τιμολόγια ή άλλα φορολογικά στοιχεία που επέχουν θέση τιμολογίου που εκδίδονται από 1.8.2017 και εφεξής. Επισημαίνεται ότι η εφαρμογή των ανωτέρω δεν επηρεάζεται από σύμβαση, προκήρυξη ή άλλης μορφής συμφωνία η οποία έχει υπογραφεί έως και την 1.8.2017 και για την υλοποίησή της εκκρεμεί η έκδοση φορολογικού στοιχείου που εκδίδεται από 1.8.2017.

Πρακτικά πως θα γίνουν όλ’ αυτά λειτουργικά; Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει σχετικό έγγραφο, αλλά το άρθρο 39Α αφορά το «Ειδικό καθεστώς καταβολής του φόρου από τον λήπτη αγαθών και υπηρεσιών», ένα καθεστώς που αρχικά δημιουργήθηκε για να ρυθμίζει τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούν οι υποκείμενοι στο φόρο που πραγματοποιούν σε άλλους υποκείμενους παραδόσεις ανακυκλώσιμων απορριμμάτων. Με την πάροδο του χρόνου προστέθηκαν διατάξεις που αφορούν δικαιώματα εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, καθώς και υπεργολάβους που εκτελούν έργα για λογαριασμό του δημοσίου. Για να καλυφθούν αυτές οι περιπτώσεις εκδόθηκε το 2007 από τη Διεύθυνση ΦΠΑ η ΠΟΛ.1049/2007, με την οποία δίνονται διευκρινίσεις για τεχνικά θέματα που αφορούν κυρίως τις περιοδικές και εκκαθαριστικές δηλώσεις ΦΠΑ.

Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες μιας και οι προσωρινές δηλώσεις έχουν αλλάξει πάρα πολύ από τότε, αλλά και η εκκαθαριστική ΦΠΑ έχει πάψει να υπάρχει, απλά θα πω ότι με βάση τις διευκρινίσεις που δίνονται στην ΠΟΛ.1049/2007 (και προφανώς ισχύουν πλέον και για τα αντικείμενα της παραγράφου 5, δηλαδή κινητά τηλέφωνα, παιχνιδομηχανές, tablets και φορητούς υπολογιστές), οι συναλλαγές αυτές μεταξύ των υπόχρεων αντιμετωπίζονται στην πράξη σαν ενδοκοινοτικές συναλλαγές.

Ο εκδότης δηλαδή του τιμολογίου δεν το επιβαρύνει με ΦΠΑ, ενώ ο αγοραστής χρεώνει και πιστώνει τον ΦΠΑ που αντιστοιχεί στο είδος, το οποίο αποδίδει στο δημόσιο μόνο όταν πουλήσει το αγαθό, χωρίς βεβαίως να εκπίπτει ΦΠΑ αγοράς, αφού ούτως ή άλλως δεν τον πλήρωσε.

Πιστεύω ότι αντιλαμβάνεται κανείς πόσο σημαντική είναι αυτή η διάταξη, καθώς δεν αφορά πλέον ειδικές περιπτώσεις συναλλαγών αλλά ένα ευρύ φάσμα εμπορικών εταιρειών. Αν θα έπρεπε να κρίνουμε την απόφαση, θα τη θεωρούσαμε πολύ θετική γιατί έτσι διευκολύνει τις αλυσίδες λιανικών πωλήσεων να μην προκαταβάλουν τον ΦΠΑ των αποθεμάτων τους, βοηθώντας έτσι την ρευστότητά τους. Παράλληλα εξαλείφει και ένα αντικίνητρο από τις αλυσίδες χονδρικού εμπορίου οι οποίες έως σήμερα προτιμούσαν τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις από το να αγοράζουν αντίστοιχα είδη από Έλληνες κατασκευαστές. Πρόκειται στην ουσία για την πλήρη εφαρμογή της βασικής ιδέας του ΦΠΑ που είναι «ο τελικός καταναλωτής πληρώνει το φόρο».

Τελειώνοντας να τονίσω ότι, όπως προσέξατε, επέμεινα στον όρο υπόχρεος και όχι στον όρο επιτηδευματίας ή επαγγελματίας ή κάτι αντίστοιχο. Αυτό γιατί υπάρχουν πλέον επαγγέλματα όπως του γιατρού, όπου κάποιος μπορεί να είναι υποκείμενος ή όχι στο φόρο, όχι ανάλογα με την επαγγελματική του ιδιότητα αλλά με τον τρόπο που ασκεί το επάγγελμά του.

Εμείς απλά να ευχηθούμε να υπάρξει άμεσα επέκταση του μέτρου αυτού και σε άλλα προϊόντα και υπηρεσίες, όπως η παροχή λογισμικού για ηλεκτρονικούς υπολογιστές ή οι λογιστικές υπηρεσίες, που πλήττονται ιδιαίτερα από την έλλειψη ρευστότητας.

*Διευθυντής Παραγωγής & Υποστήριξης της PROSVASIS AEBE