Οι διεθνείς κίνδυνοι για το 2017

Αρθρο της Μυρτούς Χαμπάκη, Senior Manager Risk Management Services, Crowe SOL

Η Διαχείριση Κινδύνων στο σύγχρονο περιβάλλον υψηλής μεταβλητότητας και υψηλής επικινδυνότητας , δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται αποκλειστικά και μόνο ως εποπτική υποχρέωση, αλλά  κυρίως ένας αναγκαίος προστατευτικός μηχανισμός εταιρικής επιβίωσης σε δυσμενείς συνθήκες αλλά και ως  μοχλός υγιούς ανάπτυξης ,σταθερότητας και συνέχειας των εργασιών .

Με δεδομένο ότι η οικονομική παγκοσμιοποίηση αποτελεί μη αναστρέψιμη τάση προς με τα υπάρχοντα δεδομένα,  οδηγούμαστε στη συστηματική αλληλεξάρτηση των παγκόσμιων οικονομιών, γεγονός που αυξάνει τη σφοδρότητα αλλά και τις επιπτώσεις αυτών που ονομάζουμε «διεθνείς κινδύνους» (Global Risks). Η άρτια διαχείριση κινδύνων ως διεργασία, πρέπει να περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα επιχειρησιακών κινδύνων, έτσι ώστε να προβλέπονται και να προλαμβάνονται αναδυόμενοι κίνδυνοι και κίνδυνοι με πιθανές καταστροφικές συνέπειες.  Η παράλληλη αναγνώριση των διεθνών κινδύνων και ο συσχετισμός τους με την επιχειρησιακή στρατηγική, ειδικά για γεγονότα τα οποία μπορεί να αποβούν καταστροφικά για την λειτουργία ενός  οργανισμού χωρίς απαραίτητα τα γεγονότα αυτά να λαμβάνουν χώρα στην έδρα του, θα πρέπει επίσης να παρακολουθούνται  συστηματικά.

H χρονιά που μας πέρασε επαλήθευσε τις προβλέψεις για την αύξηση των παγκοσμίων τάσεων που αφορούσαν στην δυσαρέσκεια των πληθυσμών με την πολιτική διακυβέρνηση, την αύξηση της ανισότητας και της πολιτικής ακρότητας. Οι παράγοντες αυτοί  με την σειρά τους οδήγησαν στην επαλήθευση ακόμα μια πρόβλεψης που αφορούσε στην δυσκολία της παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης. Οι μεγαλύτερες ενδείξεις αλλαγής του πλανήτη μας το 2016 ήρθαν κυρίως από τον Δυτικό κόσμο με την επαλήθευση του μη αναμενόμενου «Brexit» αλλά και με την εκλογή του Donald Tramp στις Αμερικανικές εκλογές, δίδοντας σαφή εικόνα της αλλαγής του παγκόσμιου status quo.

Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (Global Economic Forum) , οι διεθνείς κίνδυνοι αξιολογούμενοι με τη πιθανότητα έλευσης τους για το 2017,  διαμορφώνονται ως ακολούθως :

1. Ακραία καιρικά φαινόμενα
2. Μεγάλης Κλίμακας ακούσια μετανάστευση πληθυσμών
3. Μεγάλες φυσικές καταστροφές
4. Μεγάλης κλίμακας τρομοκρατικές επιθέσεις
5. Μεγάλης κλίμακας Κλοπή / Απάτη Δεδομένων

Ποιοι αξιολογούνται όμως ως οι σφοδρότεροι κίνδυνοι σε επιπτώσεις για το 2017; Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, οι κίνδυνοι που εάν πραγματοποιηθούν θα έχουν τη σημαντικότερη έκταση αναφορικά με τις επιπτώσεις τους είναι οι ακόλουθοι :

1. Απόκτηση και χρήση όπλων μαζικής καταστροφής
2. Μεγάλης κλίμακας ακραία καιρικά φαινόμενα
3. Δυσκολία στην εξεύρεση πόσιμου νερού
4. Μεγάλες φυσικές καταστροφές
5. Αποτυχία στον περιορισμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες για τον ασφαλιστικό κλάδο , σύμφωνα πάντα με την ίδια μελέτη,  είναι και οι παγκόσμιες τάσεις οι οποίες επηρεάζουν την εξέλιξη των διεθνών κινδύνων και συνοψίζονται ως ακολούθως :

• Γήρανση του πληθυσμού
• Μεταβολές στο τοπίο της διεθνούς διακυβέρνησης
• Κλιματική αλλαγή
• Χειροτέρευση των περιβαλλοντικών συνθηκών
• Αύξηση της μεσαίας τάξης στις αναδυόμενες οικονομίες
• Αύξηση του εθνικισμού
• Αύξηση στην πόλωση των κοινωνιών
• Αύξηση των χρόνιων ασθενειών
• Αύξηση της εξάρτησης από τον κυβερνοχώρο
• Αύξηση της γεωγραφικής κινητικότητας των πληθυσμών
• Αύξηση στην ανισότητα πλούτου και εισοδήματος

Μέρος αυτών των τάσεων συσχετίζονται άμεσα με τις ασφαλιστικές εργασίες αφού αποτελούν ασφαλιζόμενους κινδύνους στους τομείς των γενικών ασφαλίσεων αλλά και των ασφαλίσεων ζωής και υγείας.

Η συμπερίληψη της έννοιας των διεθνών κινδύνων στην εσωτερική ατζέντα συζήτησης για το την διαχείριση των επιχειρησιακών κινδύνων σε συνδυασμό με την έγκαιρη και επαρκή ανταπόκριση σε αυτούς,  είναι άκρως σημαντική για τους σύγχρονους οργανισμούς αλλά και για τις σύγχρονες ασφαλιστικές εταιρίες , ειδικότερα τη στιγμή που η Ελληνική οικονομία βρίσκεται στο επίκεντρο κάποιων από τους πιο πιθανούς διεθνείς κινδύνους. Σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο, όπου «μια πεταλούδα που θα κινήσει τα φτερά της στον Αμαζόνιο, μπορεί να φέρει βροχή στην Κίνα»* και όπου μια απειροελάχιστη μεταβολή στη ροή των γεγονότων μπορεί να οδηγήσει σε εξελίξεις δραματικά διαφορετικές από τις αναμενόμενες, η ολιστική διαχείριση των επιχειρησιακών κινδύνων αποτελεί πλέον μονόδρομο για τις σύγχρονες επιχειρήσεις.

*Θεωρία του Χάους ,Έντουαρντ Λόρεντζ (1960)