Δεν δίνει νέο δάνειο στην Ελλάδα το ΔΝΤ!

 

Του Νώντα Χαλδούπη,

 

Απίθανο θεωρούν πλέον τα κυβερνητικά στελέχη στην Αθήνα το ενδεχόμενο να υπάρξει νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα για την Ελλάδα από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, μετά και τις χθεσινές συνομιλίες, στο πλαίσιο του Euro Working Group, όπου επιβεβαιώθηκε ότι οι θέσεις του Ταμείου για το ελληνικό πρόγραμμα βρίσκονται σε χαώδη απόσταση όχι μόνο από τις ελληνικές θέσεις, αλλά και από αυτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η στάση που κρατά το Ταμείο οδηγεί ουσιαστικά στην έξοδό του από το ελληνικό πρόγραμμα, με την ιδιότητα του δανειστή, και στην παραμονή του μόνο με ρόλο τεχνικού συμβούλου, όπως άλλωστε προβλέπεται στο καταστατικό του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.

Ο πρωθυπουργός κάλεσε δημόσια το ΔΝΤ, στη χθεσινή τηλεοπτική του συνέντευξη, να ξεκαθαρίσει τη στάση του, κάτι που αναμένεται ότι θα γίνει στο Eurogroup της 7^ης Μαρτίου, όπου είναι πιθανό να παραστεί η διευθύντρια του Ταμείου, Κριστίν Λαγκάρντ, καθώς το χθεσινό αδιέξοδο στο EWG δημιουργεί την ανάγκη να συζητηθεί το ελληνικό ζήτημα σε υψηλότερο πολιτικό επίπεδο από αυτό της εκπροσώπου του Ταμείου στους θεσμούς, Ντέλια Βελκουλέσκου, ή του τομεάρχη Ευρώπης, Πωλ Τόμσεν.

Το μεγάλο πρόβλημα που τίθεται, όπως αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, είναι ότι το Ταμείο αμφισβητεί το πρόγραμμα που συμφωνήθηκε το περασμένο καλοκαίρι, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να έχει τον πρώτο λόγο στις διαπραγματεύσεις και πιέζει για πολύ αυστηρότερα μέτρα, όπως άλλωστε φάνηκε και από το γνωστό άρθρο του κ. Τόμσεν.

Ειδικότερα, το ΔΝΤ θεωρεί ότι το δημοσιονομικό κενό ως το τέλος του προγράμματος, το 2018, είναι πολλαπλάσιο από το 1,8% του ΑΕΠ, που δέχεται η Κομισιόν, συμφωνώντας, ως προς αυτό το ζήτημα, με την ελληνική πλευρά. Φθάνει στο σημείο να αμφισβητεί ότι υπήρξε πραγματικό πρωτογενές πλεόνασμα το 2015 και να αμφισβητεί ακόμη και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, που δείχνουν ότι ήταν ήπια η ύφεση το 2015 (-0,32%), υπογραμμίζοντας ότι το ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές, που είναι σημαντικό για τους υπολογισμούς για το χρέος, σημείωσε και πάλι σημαντική πτώση.

Η εκτίμηση των στελεχών της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και των ευρωπαϊκών συνιστωσών του κουαρτέτου, είναι ότι το Ταμείο στέλνει με τη στάση του ένα σαφές μήνυμα: ή θα εφαρμοσθεί ένα πρόγραμμα εντελώς διαφορετικό από αυτό που συμφωνήθηκε το καλοκαίρι, ή το ΔΝΤ θα πάψει να συμμετέχει στο πρόγραμμα ως δανειστής και θα περιορισθεί σε ρόλο συμβούλου, προφανώς με ιδιαίτερη συμμετοχή στις συζητήσεις που θα ακολουθήσουν για την ελάφρυνση του χρέους.

Όπως εξηγούν πηγές με γνώση του θέματος, όλα αυτά δεν είναι άσχετα με την επίσημη λήξη του προηγούμενου προγράμματος του ΔΝΤ, με πρωτοβουλία της Αθήνας. Από αυτό το πρόγραμμα απέμεναν περίπου 16 δις. ευρώ εγκεκριμένων πιστώσεων, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να καλύψουν τη συμμετοχή του Ταμείου στο νέο πλάνο χρηματοδότησης της Ελλάδας, χωρίς να χρειασθεί να εγκρίνει το διοικητικό συμβούλιο ένα νέο πρόγραμμα.

Όμως, από τη στιγμή αυτή η προοπτική έπαψε να υπάρχει, κατ’ ανάγκη θα πρέπει να συναφθεί ένα νέο μνημόνιο συνεργασίας με την Ελλάδα και να εισαχθεί στο διοικητικό συμβούλιο για να εγκριθεί. Επειδή, όμως, αναμένονται θυελλώδεις επικρίσεις από πολλά μέλη του συμβουλίου και ενστάσεις από πολλές χώρες για ένα νέο πρόγραμμα, τα στελέχη του Ταμείου αισθάνονται την υποχρέωση να επιβάλλουν ένα πολύ αυστηρό νέο πρόγραμμα, που θα εγείρει τις λιγότερες δυνατές ενστάσεις στο συμβούλιο.

Με αυτά τα δεδομένα και επειδή ούτε η ελληνική κυβέρνηση, ούτε και η Κομισιόν ή οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αντέχουν πολιτικά, πολύ περισσότερο εν μέσω κορύφωσης της προσφυγικής κρίσης, να κάνουν μια διαπραγμάτευση ουσιαστικά για νέο πρόγραμμα, που θα ικανοποιεί τις απαιτήσεις του ΔΝΤ, το πιθανότερο πλέον είναι να επανέλθει η διαπραγμάτευση στο ίδιο πλαίσιο που διεξήχθη το περασμένο καλοκαίρι: δηλαδή, με το ΔΝΤ σε ρόλο απλού συμβούλου και την Κομισιόν να έχει τον πρώτο λόγο, αφού το Ταμείο δεν θα χρειασθεί να ρισκάρει άλλη μια φορά κεφάλαια των μετόχων του στην Ελλάδα.