Φόβοι για νέα Lehman εντός της ευρωζώνης

Στα χαμηλά στα οποία είχαν κατρακυλήσει το 2012, όταν ο Μάριο Ντράγκι «έσωσε την παρτίδα», δηλώνοντας ότι θα κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να σώσει το ευρώ, διαπραγματεύονται οι μετοχές των ευρωπαϊκών τραπεζών, ενώ οι επενδυτές εγκαταλείπουν και τους πιστωτικούς τίτλους που έχουν εκδώσει, καθώς οι επενδυτές φοβούνται ότι ανάμεσα στους τραπεζικούς κολοσσούς της ευρωζώνης μπορεί να κρύβεται μια νέα Lehman Brothers.

Αυτό που βλέπουν οι επενδυτές, και προκαλεί έντονες ανησυχίες, φέρνοντας τον τραπεζικό δείκτη Stoxx Eurozone Banks Index σε υποχώρηση της τάξεως του 25% από την αρχή του έτους, είναι ότι οι μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν σοβαρά ζητήματα με την κερδοφορία τους, η οποία αναμένεται να πιεστεί περαιτέρω λόγω της πολιτικής αρνητικών επιτοκίων που εφαρμόζει η ΕΚΤ, και την ίδια στιγμή λειτουργούν σε ένα δυσοίωνο περιβάλλον από την 1η Ιανουαρίου, καθώς το νέο πλαίσιο στην ευρωζώνη απαγορεύει τις διασώσεις με κρατικά κεφάλαια και προβλέπει επιβολή «κουρέματος» σε πιστωτές και ανασφάλιστους καταθέτες.

Η κορυφαία γερμανική τράπεζα Deutsche Bank είναι η πιο χαρακτηριστική περίπτωση τράπεζας που βρέθηκε σε καθεστώς ακραίων πιέσεων στη μετοχή και στους πιστωτικούς τίτλους που έχει εκδώσει, καθώς έκλεισε το 2015 με μεγάλες ζημιές (6,8 δισ. ευρώ), ενώ εκφράζονται φόβοι για τη μεγάλη έκθεσή της στις αγορές παραγώγων και τη δυνατότητά της να εξυπηρετήσει ομαλά τις υποχρεώσεις στους πιστωτές της.

Η διοίκηση της Deutsche Bank έδωσε μια πρώτη απάντηση σε αυτές τις ανησυχίες, ανακοινώνοντας ότι θα προχωρήσει σε επαναγορά τίτλων σε ευρώ, αξίας 3 δισ. ευρώ, και σε δολάρια, αξίας 2 δισ. δολ., προκειμένου να πείσει την αγορά ότι διαθέτει επαρκή ρευστότητα. Διαβεβαιώσεις για τη σταθερότητα της τράπεζας έδωσε και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όμως οι ανησυχίες των επενδυτών δεν έχουν απομακρυνθεί οριστικά, ενώ ορισμένοι επενδυτές που αγόρασαν το φθινόπωρο τίτλους της Deutsche Bank σε δολάρια ζητούν καλύτερους όρους επαναγοράς, καταγγέλλοντας πως η τράπεζα δεν τους ενημέρωσε έγκαιρα ότι θα ανακοίνωνε μεγάλες ζημιές για το τελευταίο τρίμηνο του 2015.

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, όπως ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, αναγνωρίζουν ότι πίσω από τις πιέσεις στις τραπεζικές μετοχές βρίσκεται το νέο πλαίσιο για την τραπεζική ένωση της ευρωζώνης, που ήδη έχει τεθεί σε ισχύ και προβλέπει ότι, αν μια τράπεζα βρεθεί σε δεινή θέση και δεν καταφέρει να ανακεφαλαιοποιηθεί από τους μετόχους, τα κράτη δεν θα παρεμβαίνουν για να την υποστηρίξουν, αλλά θα επιβάλλονται ζημιές (bail in) στους πιστωτές της και τους καταθέτες με ποσά άνω των 100.000 ευρώ.

Πάντως, ο πρόεδρος του Eurogroup ξεκαθάρισε με δηλώσεις του ότι δεν τίθεται θέμα «χαλάρωσης» των κανόνων στην τραπεζική ένωση, για να καθησυχαστούν οι επενδυτές, καθώς αυτό, όπως είπε, «θα ήταν το χειρότερο που μπορούμε να κάνουμε».

Πηγή: ΧΡΗΜΑWEEK