Κατευθυντήριες γραμμές για τα PRIIP’s

Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου

Κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τον σχεδιασμό και την παρουσίαση των Εγγράφων Βασικών Πληροφοριών (Key Information Document-KID) που συνοδεύσουν τα επενδυτικά προϊόντα για ιδιώτες επενδυτές και επενδυτικά προϊόντα βασιζόμενα σε ασφάλιση (Packaged Retail Investment and Insurance-Based Investment Products- PRIIP’s) εξέδωσε η Insurance Europe, σε συνέχεια του κοινοτικού κανονισμού (1286/2014) που θεσμοθέτησε τα προϊόντα αυτά.

Οπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Insurance Europe, “είναι ζωτικής σημασίας να περιγράφονται σωστά τα βασικά χαρακτηριστικά των PRIIP’s στα Εγγραφα Βασικών Πληροφοριών”. Η ένωση υπενθυμίζει στις ευρωπαϊκές αρχές ότι ο Κανονισμός Επιπέδου 1 (Level 1 Regulation) για τα PRIIP’s προβλέπει την ύπαρξη ενός ειδικού κεφαλαίου σχετικό με το κόστος των PRIIP’s στα Εγγραφα Βασικών Πληροφοριών, το οποίο “θα πρέπει να περιλαμβάνει τα κόστη που σχετίζονται με το επενδυτικό σκέλος των PRIIP’s και επομένως δεν θα πρέπει να περιλαμβάνει το ασφάλιστρο”.

Στο πλαίσιο αυτό, η Insurance Europe τονίζει ότι όταν οι καταναλωτές επιλέγουν ελεύθερα ένα επενδυτικό προϊόν βασισμένο σε ασφάλιση, αναζητούν τόσο επικερδείς επενδυτικές ευκαιρίες όσο και ασφαλιστική κάλυψη. Υπογραμμίζει επίσης τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει το σκέλος της ασφάλειας ζωής στους επενδυτές σε PRIIP’s και καθιστά σαφές ότι τα εν λόγω οφέλη, που είναι αποκλειστικό προνόμιο των εν λόγω προϊόντων διασφαλίζονται με την καταβολή του ασφαλίστρου. Τέλος, σημειώνει ότι εκτός από τον Κανονισμό για τα PRIIP’s, τα ασφαλιστικά PRIIP’s υπάγονται στο δίκτυο διανομής της ΕΕ (EU distribution framework).

“Ο κανονισμός για τα PRIIP’s είναι σημαντικός για την ενίσχυση της προστασίας και της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, καθώς αποσκοπεί στην βελτίωση της διαφάνειας και της συγκρισιμότητας των διαφορετικών προϊόντων αυτής της κατηγορίας. Είναι επομένως κρίσιμης σημασίας τα Εγγραφα Βασικών Πληροφοριών να περιέχουν τις σωστές πληροφορίες και να τις παρουσιάζουν με τον βέλτιστο τρόπο”, αναφέρει η Insurance Europe.

“Τα επενδυτικά προϊόντα που βασίζονται σε ασφάλιση αποτελούνται από μια κάλυψη που παρέχει προστασία έναντι βιομετρικών κινδύνων που αντιμετωπίζει ο καταναλωτής, σε συνάρτηση με ένα επενδυτικό σκέλος. Οταν επιλέγει ένα ασφαλιστικό PRIIP., ο καταναλωτής αναζητά αφενός μια ικανοποιητική απόδοση, αφετέρου ασφαλιστική κάλυψη για εκείνον και την οικογένειά του σε περίπτωση θανάτου, ανίατης ασθένειας, ανικανότητας για εργασία, ανάγκης μακροχρόνιας ιατρικής περίθαλψης κ.α.

Το σκέλος της ασφάλειας ζωής ενός PRIIP μπορεί να προσφέρει σειρά οφελών στο επενδυτή:
-Προστασία των υπολοίπων μελών της οικογενείας του, σε περίπτωση θανάτου του επενδυτή.

-Προστασία εισοδήματος που διασφαλίζει ένα σταθερό εισόδημα σε περίπτωση που ο επενδυτής δεν είναι σε θέση να εργαστεί

-Σχεδιασμός διαδοχής που επιτρέπει στον επενδυτή να αποταμιεύσει ή να επενδύσει χρήματα για τα παιδιά ή τα εγγόνια του, διατηρώντας τον έλεγχο των κεφαλαίων και του χρόνου της πληρωμής

-Συνεχής και συνεπής αποταμίευση: Σε σχέση με τους τραπεζικούς αποταμιευτικούς λογαριασμούς, οι τακτικές καταβολές του ασφαλίστρου οδηγούν σε έναν πιο πειθαρχημένο τρόπο αποταμίευσης.

Μόνο τα επενδυτικά προϊόντα που βασίζονται σε ασφάλιση παρέχουν τα οφέλη αυτά, που διασφαλίζονται με την καταβολή του ασφαλίστρου. Πρέπει επομένως να υπάρχει σαφής διάκριση μεταξύ των επενδυτικών δαπανών που συνδέονται με ασφάλιση και των ασφαλίστρων. Τα ασφάλιστρα -που αποτελούν πληρωμές οι οποίες χρηματοδοτούν απευθείας τις ασφαλιστικές καλύψεις των προϊόντων δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να θεωρούνται κόστη, και τούτο διότι ο καταναλωτής εν γνώσει του λαμβάνει τις καλύψεις ως αντάλλαγμα για τις πληρωμές αυτές και επιλέγει ένα επενδυτικό προϊόν βασισμένο σε ασφάλιση ακριβώς για να έχει αυτές τις καλύψεις, μαζί με την απόδοση.

Εάν ο καταναλωτής δεν ενδιαφέρεται για τις επιπρόσθετες ασφαλιστικές καλύψεις, τότε εξαρχής δεν θα πρέπει να επιλέξει ένα επενδυτικό προϊόν βασισμένο σε ασφάλιση. Εάν, ωστόσο, οι καταναλωτές ενδιαφέρονται για τις εν λόγω καλύψεις, τότε η παρουσίαση των ασφαλίστρων ως “δαπανών” δεν τους παρέχει την ενδεδειγμένη και απαραίτητη πληροφόρηση για το προϊόν.

Διανομή ασφαλιστικών προϊόντων
Εξετάζοντας ολόκληρο το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ για την διανομή ασφαλιστικών προϊόντων, διαπιστώνει κανείς ότι η ισχύουσα Οδηγία για την Ασφαλιστική Διαμεσολάβηση (Insurance Mediatin Directive-IMD) διασφαλίζει ότι τα επενδυτικά προϊόντα βασισμένα σε ασφάλιση που πωλούνται από διαμεσολαβητές συνάδουν με τις απαιτήσεις και τις ανάγκες του εκάστοτε καταναλωτή. Η πρόσφατη Οδηγία για την Διανομή Ασφαλιστικών Προϊόντων (Insurance Distribution Directive-IDD) επεκτείνει την υποχρέωση αυτή σε όλους τους διανομείς και προβλέπει διαδικασία αξιολόγησης της καταλληλότητας του επενδυτικού προϊόντος.

Επιπροσθέτως, η IDD θεσπίζει κανόνες εποπτείας και διακυβέρνησης βάσει των οποίων, θα πρέπει να υπάρχει μια συγκεκριμένη αγορά-στόχος (identified target market) για όλα τα προϊόντα. Αυτοί οι κανόνες διασφαλίζουν ότι τόσο η προστασία έναντι των βιομετρικών κινδύνων όσο και οι επενδυτικές επιλογές είναι προς το συμφέρον του καταναλωτή. H Insurance Europe είναι πεπεισμένη ότι είναι προς το συμφέρον του καταναλωτή να μην εμφανίζεται το ύψος του ασφαλίστρου στο κεφάλαιο των Εγγράφων Βασικών Πληροφοριών που αφορά τα κόστη των PRIIP’s, αλλά σε ένα ξεχωριστό κεφάλαιο των Εγγράφων που να αφορά την ασφάλιση. Αυτό το κεφάλαιο θα αναλύει λεπτομερώς την ασφαλιστική κάλυψη και τα ασφάλιστρα που την συνοδεύουν. Για να υπάρχει πλήρης διαφάνεια, θα μπορούσε να υπάρχει μια αναφορά στο κεφάλαιο για το κόστος, π.χ. “Οι συνεισφορές για τα πρόσθετα οφέλη που δεν αφορούν την επενδυτική διαδικασία παρουσιάζονται ξεχωριστά”.

Εάν δεν γίνει αυτή η διάκριση, ο καταναλωτής θα βρεθεί σε μειονεκτική θέση, διότι:

-Ο δείκτης κόστους ενός επενδυτικού προϊόντος βασισμένου σε ασφάλιση θα φαίνεται παραπλανητικά υψηλότερος σε σχέση με άλλα PRIIP’s και οι καταναλωτές δεν θα μπορούν να συγκρίνουν το επενδυτικό σκέλος των διαφόρων προϊόντων στην αγορά

-Το ύψος του ασφαλίστρου δεν θα είναι πλήρως ορατό στον καταναλωτή.

Εάν είναι πλήρως διακριτό από τα υπόλοιπα κόστη, ο καταναλωτής θα μπορεί να συγκρίνει τα ασφάλιστρα των PRIIP’s με αυτά που προσφέρονται μέσω άλλων ασφαλιστικών επενδυτικών προϊότντων, ή μέσω “καθαρών” ασφαλιστικών προϊόντων χωρίς επενδυτικό σκέλος.

Επομένως, προκειμένου να γίνονται ουσιαστικές συγκρίσεις μεταξύ προϊόντων, τα δυο αυτά πράγματα (ασφάλιστρο- δαπάνες που σχετίζονται με την επένδυση) δεν μπορούν να σωρευθούν σε έναν αριθμό και πρέπει να αναλύονται σε ξεχωριστά τμήματα των Εγγράφων Βασικών Πληροφοριών, καταλήγει η Insurance Europe.