Insurance World Το Πληρέστερο Ασφαλιστικό Portal. Ό,τι συμβαίνει στον ασφαλιστικό κόσμο γράφεται εδώ!
Μερικοί κάνουν το λάθος και συνδέουν την ασφάλεια της περιουσίας τους με φόρο, αφήνει να εννοηθεί η γενική διευθύντρια της ΕΑΕΕ, κ. Μαργαρίτα Αντωνάκη. «Για εμάς τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Η φροντίδα και εξασφάλιση της περιουσίας προκύπτει μέσα από την καθιέρωση καθολικής ασφάλισης των κατοικιών. Η διεύρυνση της βάσης των ασφαλισμένων περιουσιών επιφέρει μεγαλύτερη διασπορά του κινδύνου και μεγαλύτερη δυνατότητα στήριξης».
Αναλυτικά η συνέντευξη της κ. Μαργαρίτας Αντωνάκη στο IW για το θέμα της υποχρεωτικότητας:
iw? Με τον νέο Εθνικό Κλιματικό Νόμο, η Ελλάδα γίνεται το 15ο μέλος της ΕΕ που αποκτά κλιματικό νόμο. Κατά την περίοδο της δημόσιας διαβούλευσης, παραθέσατε τις θέσεις επί του νομοσχεδίου σχετικά με την υποχρεωτικότητα της ιδιωτικής ασφάλισης ακινήτων. Ποιες αλλαγές ζητήσατε και γιατί;
απ. Το ζήτημα της καθολικής ασφάλισης έναντι φυσικών καταστροφών απασχολεί έντονα την ασφαλιστική αγορά επί σειρά ετών. Ήδη, προ διετίας περίπου, η ΕΑΕΕ είχε ολοκληρώσει πρόταση καθολικής ασφάλισης κατοικιών έναντι φυσικών καταστροφών (σεισμού, με πρόθεσή μας για επέκταση στις σχετιζόμενες με τα κλιματικά φαινόμενα πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές), την οποία έχει κατά καιρούς υποβάλει σε αρμόδια όργανα της Πολιτείας.
Στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση στα τέλη του προηγούμενου έτους, η ΕΑΕΕ κινητοποιήθηκε άμεσα. Με την αρμόδια Επιτροπή Περιουσίας διαμόρφωσε τις θέσεις της αγοράς και απευθύνθηκε στον αρμόδιο υπουργό και στα συναφή σε θέματα φυσικών καταστροφών υπουργεία, εκφράζοντας αρχικά την ικανοποίησή της για την έκδοση εθνικού νομοθετήματος για την εγχώρια αντιμετώπιση των φαινομένων κλιματικής αλλαγής. Υπήρξε ωστόσο επικριτική με τη διάταξη του άρθρου 19 «ασφάλιση κινδύνου από την κλιματική αλλαγή», που καθιερώνει μεν την υποχρέωση ασφάλισης από το 2025, αλλά μόνο για τα νέα κτήρια που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας, όπως στενά και περιοριστικά ορίζονται στο σχετικό άρθρο, προκειμένου να ηλεκτροδοτηθούν.
Η ΕΑΕΕ ανέδειξε τις σοβαρές αδυναμίες του σχεδιασμού της διάταξης και τις σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις της σε καταναλωτές, Πολιτεία και ασφαλιστική αγορά, αλλά και τις αδυναμίες εφαρμογής της στην πράξη, καθώς δεν συνάδει με την ασφαλιστική τεχνική. Μεταξύ άλλων, ζήτησε την επέκταση της υποχρέωσης ασφάλισης σε σαφώς ευρύτερες των οριζομένων στο σχετικό άρθρο περιοχές, την επέκταση σε όλα τα κτήρια, υφιστάμενα και νεόδμητα, την επέκταση στον κίνδυνο σεισμού και τον διαρκή έλεγχο εκ μέρους της Πολιτείας για την ύπαρξη ασφαλιστηρίου συμβολαίου σε ισχύ, και την ανάγκη για την προσθήκη εξουσιοδοτικής διάταξης που θα δίδει περιθώρια να επιλυθούν στον μέλλον επιμέρους τεχνικά θέματα. Τέλος, επισήμανε την αναγκαιότητα συνολικής επανεξέτασής της.
iw? Οι προθέσεις της κυβέρνησης βρίσκονται σε σύμπλευση με τις θέσεις της ΕΑΕΕ;
απ. Η κυβέρνηση πιστεύουμε ότι αναγνωρίζει τον ρόλο που μπορεί να παίξει η ασφάλιση στην κάλυψη των κατοικιών από τους κινδύνους των φυσικών καταστροφών και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στο σχέδιο του νέου Κλιματικού Νόμου. Άρα οι απόψεις μας στη γενικότερη προσέγγιση του θέματος μέσω της ασφάλισης βρίσκονται σαφώς σε σύμπλευση. Υπάρχουν σημεία τα οποία χρήζουν περαιτέρω διαβούλευσης μεταξύ των δύο μερών και είμαστε πεπεισμένοι ότι μπορούν να βελτιωθούν.
Είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι η ασφάλιση αναφέρεται ως λύση στην αντιμετώπιση των ζημιών από φυσικές καταστροφές και υπάρχει ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας με τα αρμόδια υπουργεία. Παράλληλα, όμως, η προσέγγιση του συγκεκριμένου άρθρου χρήζει ουσιαστικής βελτίωσης, ώστε να συνάδει με τις αρχές της σύγχρονης ασφαλιστικής τεχνικής.
iw? Η υποχρεωτικότητα ασφάλισης των κατοικιών για ορισμένους ίσως αποτελεί ένα θέμα ευαίσθητο, ωστόσο γίνεται ολοένα και περισσότερο αντιληπτό πως η ασφάλιση είναι ίσως ο μόνος δρόμος για να εξασφαλίσουμε το παρόν και το μέλλον μας. Πείτε μας, με λίγα λόγια, τι ισχύει στην Ευρώπη για την υποχρεωτική ασφάλιση κατοικιών. Σε ποιον βαθμό η χώρα μας συμβαδίζει με τα ευρωπαϊκά πρότυπα όσον αφορά την υποχρεωτικότητα και τι πρέπει να αλλάξει;
απ. Πράγματι, είναι γεγονός ότι η λέξη «υποχρεωτικότητα» της ασφάλισης αποτελεί ένα θέμα ευαίσθητο για την κοινωνία και χρήζει ιδιαίτερου χειρισμού. Για ορισμένους η έννοια της υποχρέωσης να ασφαλιστεί συνδέεται –λανθασμένα κατά την άποψή μας– με φόρο. Για εμάς τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Η φροντίδα και εξασφάλιση της περιουσίας προκύπτει μέσα από την καθιέρωση καθολικής ασφάλισης των κατοικιών.
Η διεύρυνση της βάσης των ασφαλισμένων περιουσιών επιφέρει μεγαλύτερη διασπορά του κινδύνου και μεγαλύτερη δυνατότητα στήριξης των κατοίκων των πιο επικίνδυνων περιοχών, οδηγώντας στη βελτιστοποίηση του κόστους ασφάλισης για τον καταναλωτή. Η ασφαλιστική αγορά δε είναι ο κατεξοχήν φορέας και διαχειριστής του κινδύνου σε όλες τις προηγμένες οικονομίες. Έτσι οι πολίτες θα είναι σε θέση να προστατεύουν την περιουσία τους από δυσάρεστα απρόοπτα.
Σε γενικότερο πλαίσιο, η ανάπτυξη πολιτικών προσαρμογής, ανθεκτικότητας, μετριασμού των κλιματικών κινδύνων είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Με τα ολοένα επιταχυνόμενα και εντεινόμενα ακραία κλιματικά φαινόμενα, η αναγκαιότητα της εκ των προτέρων αντιμετώπισής τους είναι μονόδρομος.
Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης, και στις ανεπτυγμένες χώρες του (δυτικού) κόσμου, τα ακραία καιρικά φαινόμενα ταυτοποιούνται, μελετώνται, αξιολογούνται και μετριάζονται με την πρόληψη. Η Γαλλία, η Ρουμανία, η Ελβετία, η Ισλανδία, η Ισπανία, η Μεγάλη Βρετανία και, σε παγκόσμιο επίπεδο, η πολιτεία της Καλιφόρνια, η Ιαπωνία, η Νέα Ζηλανδία, η γειτονική μας Τουρκία έχουν ρυθμίσει με υποχρεωτικότητα την ασφάλιση της περιουσίας των πολιτών τους.
Το σύστημα Nat Cat της Γαλλίας, που λειτουργεί από το 1982, έχει συνεισφέρει σημαντικά ποσά στην αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών, ενώ το σύστημα Flood Re της Μεγάλης Βρετανίας επέτρεψε να παραμείνουν ασφαλίσιμα πολλά ακίνητα σε περιοχές υψηλής επικινδυνότητας.
Ευνόητο είναι ότι τα μοντέλα αυτά είναι προσαρμοσμένα στις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε κοινωνίας και στους κινδύνους που τις απειλούν, ωστόσο ως κοινό σημείο τους αναγνωρίζουν τον ρόλο της ασφαλιστικής αγοράς και βασίζονται στη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Στη χώρα μας, έχουν γίνει κατά καιρούς προσπάθειες δημιουργίας ενός τέτοιου μοντέλου, χωρίς ωστόσο να ευοδωθούν. Προς το παρόν, η Πολιτεία ακολουθεί τη λύση της εκ των υστέρων χορήγησης αρωγής. Και, βέβαια, τις περισσότερες φορές, οι αποζημιώσεις που δίδονται κατ’ αυτόν τον τρόπο στους πληγέντες υπολείπονται του συνολικού μεγέθους της ζημιάς.
Αναμένουμε και αισιοδοξούμε ότι η δημοσίευση και επανεξέταση του νέου Εθνικού Κλιματικού Νόμου θα αποτελέσει ευκαιρία και αφορμή για διακρατική προσέγγιση, προώθηση μεταρρυθμίσεων, ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών, επαναξιολόγηση των έως σήμερα εφαρμοζόμενων πρακτικών και συνεργασία Πολιτείας και ιδιωτών, για να οδηγηθούμε σε ένα, εν πολλοίς, αλληλένδετο ζητούμενο βιώσιμο μέλλον.
iw? Θεωρείτε ότι πρέπει να δοθούν έξτρα κίνητρα στους πολίτες και ποια θα μπορούσαν να είναι αυτά;
απ. Σίγουρα θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στους πολίτες για να ασφαλίσουν τα σπίτια τους. Αυτήν τη στιγμή, δεν υπάρχει κανένα απολύτως κίνητρο. Στην Ελλάδα, παρότι έχουμε από τα μεγαλύτερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη, το ποσοστό ασφαλισμένων κατοικιών δεν ξεπερνά το 15%. Ως αποτέλεσμα, σε κάθε φυσική καταστροφή, το κράτος αναγκάζεται να παρεμβαίνει με επιδόματα και άλλες πρόνοιες για να βοηθήσει τους ζημιωθέντες. Και βέβαια αυτό γίνεται συνήθως με τα χρήματα των φορολογούμενων πολιτών.
Η κυβέρνηση, αντιλαμβανόμενη ότι οι φυσικές καταστροφές είναι πλέον ολοένα συχνότερες και σφοδρότερες και ότι η ασφάλιση των κατοικιών αποτελεί λύση για την κάλυψη των ζημιών, έχει ήδη δημόσια εξαγγείλει την πρόθεσή της να θεσπίσει φορολογικά κίνητρα. Βρισκόμαστε σε αναμονή της υλοποίησης αυτής της υπόσχεσης, καθώς η πανδημία Covid-19 ανέτρεψε τον προγραμματισμό σε πολλούς τομείς και καθυστέρησε την υλοποίηση αποφάσεων και πολιτικών.
Όταν αναφέρομαι σε φορολογικά κίνητρα, εννοώ, στην ουσία, το ασφάλιστρο να εκπίπτει από το φορολογητέο εισόδημα. Ο σκοπός των φορολογικών κινήτρων είναι να διευκολύνουν την πρόσβαση των πολιτών στην ασφάλιση και να τους ενθαρρύνουν να καλύψουν τα σπίτια τους έναντι κινδύνων όπως η πυρκαγιά, ο σεισμός, η πλημμύρα κ.λπ. Και βέβαια τα φορολογικά κίνητρα δεν θεσπίζονται μόνιμα, αλλά μέχρις ότου αναπτυχθεί σε ικανοποιητικό βαθμό η ασφαλιστική συνείδηση και μεγάλη μερίδα των πολιτών ασφαλιστεί.
διαβάστε επίσης
Γιάννης Χατζηθεοδοσίου: H υποχρεωτικότητα είναι αναγκαία συνθήκη
Πώς μπορεί να μεγαλώσει η ασφαλιστική πίτα στην Ελλάδα
