Σε ιστορικά υψηλά επίπεδα οι εισερχόμενες ξένες επενδύσεις στην Ευρώπη

Οι άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στην Ευρώπη έφθασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα το 2013, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση European Attractiveness Survey της ΕΥ. Παρά το γεγονός ότι η Ευρώπη βγήκε από την ύφεση στα μέσα της χρονιάς, το 2013 ήταν ένα έτος ρεκόρ για τις ΑΞΕ με 3.955 επενδυτικά έργα, παρουσιάζοντας αύξηση 4% σε σχέση με το 2012. Μεταξύ των μεγάλων αγορών, οι επενδύσεις αυξήθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία και τη Γαλλία, ενώ μείωση σημειώθηκε μόνο στην Ισπανία και την Ανατολική Ευρώπη.

Στην έρευνα αναλύεται, επίσης ο αντίκτυπος της πενταετούς κρίσης αλλά και της ύφεσης στις Ευρωπαϊκές ΑΞΕ, κατά την σύγκριση της πενταετίας 2009-2013 και της πενταετίας 2004-2008. Όπως προκύπτει η Ανατολική Ευρώπη, η οποία και προσέλκυσε σημαντικές επενδύσεις στη δεκαετία του 2000 ήταν ο μεγαλύτερος χαμένος από την οικονομική κρίση, καθώς ο αριθμός των επενδύσεων μειώθηκε κατά 12%, ενώ στη Δυτική Ευρώπη οι αριθμοί αυξήθηκαν κατά 19%.
Μεταξύ των μεγάλων αγορών υπήρξε ένας εύκολα αναγνωρίσιμος νικητής, η Γερμανία όπου οι αριθμοί υπερδιπλασιάστηκαν. Στο Ηνωμένο Βασίλειο σημειώθηκε μια μικρότερη αύξηση της τάξης του 12%, ενώ στη Γαλλία παρέμειναν σταθερές. Άλλοι «κερδισμένοι» μεταξύ των μεγαλύτερων αγορών, ήταν η Ισπανία, η Ολλανδία, η Ρωσία και η Ιρλανδία. Οι πέντε «χαμένοι» ήταν χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, καθώς οι επενδύσεις στη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Βουλγαρία μειώθηκαν κατά 50% στη διάρκεια της κρίσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έκθεση, η οποία πραγματοποιείται τα τελευταία 12 χρόνια, συνδυάζει μια ανάλυση των διεθνών επενδύσεων στην Ευρώπη, κατά το περασμένο έτος, με μια έρευνα μεταξύ 800 διεθνών στελεχών σχετικά με τις απόψεις τους, ως προς το πώς και πού θα πραγματοποιηθούν παγκόσμιες επενδύσεις κατά την επόμενη δεκαετία.

Αυξάνεται η εμπιστοσύνη των επενδυτών στην Ευρώπη
Η έξοδος της Ευρώπης από την ύφεση επηρέασε επίσης τις απόψεις των παγκόσμιων επενδυτών που συμμετείχαν στην έρευνα τον Μάρτιο του 2014 σχετικά με τις μελλοντικές προοπτικές για τις ΑΞΕ στην Ευρώπη. Στην έρευνα του 2013 μόνο το 39% των επενδυτών θεωρούσε ότι η Ευρώπη θα γινόταν πιο ελκυστικός επενδυτικός προορισμός μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, ενώ το 23% ανέμενε επιδείνωση. Φέτος, το 54% θεωρεί ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί και μόνο το 12% αναμένει επιδείνωση. Επενδυτές από την Ασία εμφανίζονται ακόμη πιο αισιόδοξοι, με το 60% να αναμένει βελτίωση.

Επενδυτικοί προορισμοί: ΑΞΕ ανά χώρα
Το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται και πάλι στην πρώτη θέση όσον αφορά στις άμεσες ξένες επενδύσεις με 799 επενδύσεις το 2013, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 15%, ενώ η Γερμανία παρουσιάζει επίσης σημαντική αύξηση κατά 12% και 701 επενδύσεις. Έκπληξη αποτελεί η Γαλλία η οποία αντέστρεψε την πτωτική τάση των ΑΞΕ σημειώνοντας αύξηση 9%. Παρά το γεγονός ότι, οι επενδύσεις στην Ισπανία μειώθηκαν κατά 19%, μετά την απότομη αύξηση του 2012 που είχε προκληθεί από τους «κυνηγούς ευκαιριών», παρέμεινε στην τέταρτη θέση, ενώ το Βέλγιο και η Ολλανδία βρίσκονται στην πέμπτη και έκτη θέση αντίστοιχα.
Ο αριθμός των ΑΞΕ στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, μειώθηκε κατά περίπου 5%, ενώ η δημιουργία θέσεων εργασίας μειώθηκε κατά 4%, καθώς η παρατεταμένη κρίση μείωσε, για παράδειγμα, τον αριθμό των επενδύσεων από τις δυτικοευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες.

Ανάλυση ανά κλάδο και δραστηριότητα
Η έξοδος της Ευρώπης από την ύφεση έχει ενισχύσει τη θέσης της ως προς τις επενδύσεις καινοτομίας και υψηλής προστιθέμενης αξίας. Το λογισμικό και οι επιχειρηματικές υπηρεσίες παρέμειναν οι κορυφαίοι κλάδοι ΑΞΕ στην Ευρώπη, όσον αφορά στον αριθμό των επενδύσεων, με 509 έργα (αύξηση 27%) και 483 (μείωση 31%), αντίστοιχα. Σχεδόν οι μισές από τις επενδύσεις λογισμικού προέρχονται από εταιρείες με έδρα τις ΗΠΑ.
Οι άλλοι μεγάλοι κερδισμένοι τομείς της χρονιάς ήταν τα φαρμακευτικά και η επιστημονική έρευνα παρουσιάζοντας αύξηση 58% (141 επενδύσεις) και 96% (88) αντίστοιχα. Ως προς το είδος των επενδύσεων, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η έρευνα και ανάπτυξη (R&D) παρουσίασε σημαντική αύξηση της τάξης του 23%, με αύξηση κατά 64% ως προς τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η μεταποίηση παρουσίασε αύξηση της τάξης του 5%, ωστόσο ο αριθμός των θέσεων εργασίας μειώθηκε κατά 12%, καθώς οι επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί ως προς το υψηλό κόστος εργασίας στην Ευρώπη.

Από πού προέρχονται οι επενδύσεις;
Οι ενδο-ευρωπαϊκές επενδύσεις αποτελούν την κύρια πηγή των ΑΞΕ στην Ευρώπη, ωστόσο, σε επίπεδο χώρας, οι ΗΠΑ παρέμειναν η κύρια πηγή ΑΞΕ στην Ευρώπη, αντιπροσωπεύοντας 1.027 επενδύσεις, ή το 26% του συνόλου των εισερχομένων επενδύσεων το 2013. Το 27% των επενδύσεων των ΗΠΑ στην Ευρώπη κατευθύνθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο (από 26% πέρσι), ποσοστό σχεδόν διπλάσιο από αυτό του πλησιέστερου ανταγωνιστή του, της Γερμανίας.
Ωστόσο, οι συνολικές Αμερικανικές επενδύσεις μειώθηκαν κατά 2%. Αντιθέτως οι επενδύσεις από τις χώρες BRIC΄s αυξήθηκαν, με τον αριθμό των επενδύσεων να αυξάνεται κατά 28% φθάνοντας τις 313 και τη δημιουργία θέσεων εργασίας να αυξάνεται κατά 37% φθάνοντας τις 16.900 νέες θέσεις εργασίας. Οι Κινεζικές επενδύσεις έχουν τριπλασιασθεί τα τελευταία έξι χρόνια, ενώ και οι Ινδικές και Ρωσικές επενδύσεις έφθασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα το 2013. Παρόμοια αύξηση κατά 37% παρουσίασαν οι θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν από επενδύσεις των BRIC. Η Γερμανία ξεπέρασε το Ηνωμένο Βασίλειο ως ο κορυφαίος προορισμός για επενδύσεις από τις χώρες BRIC παρουσιάζοντας αύξηση κατά 50%.
Επενδύσεις με επίκεντρο τα αστικά κέντρα
Σε σημαντικό βαθμό, η συνολική βελτίωση ή επιδείνωση των προοπτικών των επιμέρους χωρών ως προς τις ΑΞΕ καθορίσθηκε από τις μεγάλες πόλεις. Οι επενδύσεις στο Λονδίνο αυξήθηκαν κατά 21% σε 380. Το Λονδίνο απορροφά πλέον σχεδόν το 50% των ΑΞΕ για το Ηνωμένο Βασίλειο, κατατάσσοντας το στο υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των ισχυρών Ευρωπαϊκών χωρών. Μεγάλες γερμανικές πόλεις όπως το Düsseldorf και το Darmstadt σημείωσαν επίσης σημαντικές αυξήσεις του 25% και 40% αντίστοιχα. Το Ελσίνκι ήταν ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος επενδυτικός προορισμός στην Ευρώπη με σχεδόν 50% περισσότερες επενδύσεις. Άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις, όπως το Παρίσι, η Βαρκελώνη και το Δουβλίνο δεν κατάφεραν να προσελκύσουν πολλές νέες επενδύσεις με σημαντικό αντίκτυπο στην συνολική κατάταξη των χωρών τους.