Το «μεγαλώνειν» στο μικροσκόπιο: Η πρόκληση της πρόληψης

Τον «αλγόριθμο» της υγιούς ηλιακής μετάβασης αποφάσισε να ανακαλύψει η Επιστημονική Εταιρεία για τη Μυοσκελετική Υγεία (ΕΠΕΜΥ), συνυπολογίζοντας τους οικονομικούς περιορισμούς και προβλέποντας τα οφέλη.

Μεταξύ 2015 και 2050, το ποσοστό των ανθρώπων άνω των  60 ετών θα διπλασιαστεί από 12% σε 24%, ενώ το 2020 οι άνθρωποι άνω των 60 ετών θα είναι περισσότεροι των παιδιών κάτω των 5 ετών. Την ίδια στιγμή, το 2050, το 80% των ηλικιωμένων θα ζουν σε υποβαθμισμένες περιοχές. Τα δεδομένα αυτά περιέγραψε σε συνέντευξη τύπου ο Πρόεδρος της ΕΠΕΜΥ Παναγιώτης Τρόντζας, παρουσιάζοντας πρωτοβουλία που αναλαμβάνει η Εταιρεία για την κατάρτιση 5ετούς σχεδίου δράσης για το «ageing».

Ως ιατρικός όρος, το «ageing» αναφέρεται στις αλλαγές και τις επιβαρύνσεις που προκαλούνται με την πάροδο της ηλικίας. Αλλαγές στο δέρμα, στις αρθρώσεις, στο μεταβολισμό, στα εσωτερικά όργανα, στη σεξουαλική ζωή, στη φυσική και πνευματική λειτουργικότητα που συνδέονται με τη διαδικασία της γήρανσης. Παράλληλα με την πάροδο της ηλικίας εμφανίζονται ή επιδεινώνονται διάφορες ασθένειες που προκαλούν σοβαρές επιπτώσεις τόσο στην ατομική όσο και στη δημόσια υγεία, όπως τονίστηκε στο πλαίσιο του Φθινοπωρινού Επιστημονικού Συμποσίου της ΕΠΕΜΥ.

Ο κ. Τρόντζας επεσήμανε ότι στόχοι του σχεδίου δράσης είναι η βελτίωση της προσωπικής υγείας και ευεξίας με την πάροδο της ηλικίας, η ομαλή μετάβαση των χρονίως πασχόντων στην επόμενη ηλικιακή ομάδα και η προσαρμογή  της δημόσιας υγείας στις απαιτήσεις που προκαλεί το φαινόμενο της γήρανσης του πληθυσμού.

 Ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός για το ageing που επιχειρεί να αναπτύξει η ΕΠΕΜΥ θα στοχεύσει στην  αντιμετώπιση των προβλημάτων  της ηλικιακής μετάβασης και της γήρανσης:

• σε ατομικό επίπεδο
• σε επίπεδο χρονίως πασχόντων
• στο γενικό πληθυσμό.

Συνεπώς, η γήρανση του πληθυσμού καθιστά το «ageing» ένα επιστημονικό και κοινωνικό πρόβλημα αιχμής, ιδιαιτέρως αν συνυπολογίσουμε και τις δυσκολίες χρηματοδότησης καθολικών δράσεων πρόληψης, σε αυτό το αυστηρό δημοσιονομικό περιβάλλον. Άλλωστε, το «μεγαλώνειν» πέραν της υγείας έχει και οικονομική και κοινωνική διάσταση, με τη γήρανση να χαρακτηρίζεται από τα αδιέξοδα που δημιουργούνται στα συστήματα υγείας και τις κοινωνικές παροχές.

«Η μεγάλη πρόκληση για εμάς είναι να παράγουμε δεδομένα που θα αποδεικνύουν πως η πρόληψη μεταφράζεται σε εξοικονόμηση δημοσίων δαπανών», ανέφερε ο κ. Τρόντζας απαντώντας σε ερώτηση του Virus γύρω από τις δυσκολίες εισαγωγής προγραμμάτων πρόληψης.

Ο πρόεδρος της ΕΠΕΜΥ υπογράμμισε πως, αν και η χώρα διαθέτει μια από τις καλύτερες προσβάσεις στα φάρμακα, υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης.

Στο πλαίσιο του 5ετούς σχεδίου δράσης 2017-2022 η ΕΠΕΜΥ θα αναλάβει το συντονίσει διαφορετικές ειδικότητες ιατρών. Ρευματολόγοι, ορθοπεδικοί, παθολόγοι, παιδίατροι, γυναικολόγοι, ουρολόγοι και δερματολόγοι συμμετέχουν στην προσπάθεια.

Η ΕΠΕΜΥ «επενδύει στη διεταιρικότητα, στις συνέργειες των ιατρικών ειδικοτήτων, καθώς και στη συνεργασία με τις άλλες συναφείς επιστημονικές εταιρείες, τις ενώσεις ασθενών και άλλους ενδιαφερόμενους. Η συμμετοχή στις δράσεις για το “ageing” είναι ελεύθερη σε κάθε άτομο ή συλλογικότητα», αναφέρει ο κ. Τρόντζας.

Για το 2018, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΠΕΜΥ σχεδιάζει εκστρατεία με τίτλο: «ΜΕΓΑΛΩΝΟΝΤΑΣ – Η ηλικιακή μετάβαση», η οποία πρόκειται να περιλάβει δράσεις:

• συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης
• εκπαίδευσης άλλων επαγγελματιών υγείας
• επιδημιολογικής έρευνας
• ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης του πληθυσμού
• παρεμβάσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στα social media
• συνεργασία με άλλες επιστημονικές εταιρείες
• πρωτοβουλίες μαζί με τις ενώσεις/συλλόγους ασθενών
• συνέργειες με τη φαρμακοβιομηχανία
• προτάσεις θεσμικών αλλαγών μέσω της κεντρικής διοίκησης και της αυτοδιοίκησης.

Για την υλοποίηση των στόχων της εκστρατείας θα δημιουργηθούν κοινές συνεργατικές ομάδες εργασίας, με επαγγελματίες υγείας, ασθενείς με χρόνια νοσήματα, καθώς και εξειδικευμένους επιστήμονες, με σκοπό την προώθηση στοχευμένων δράσεων εκπαίδευσης, έρευνας, ενημέρωσης και θεσμικών αλλαγών.

Στο επόμενο ετήσιο συνέδριο της ΕΠΕΜΥ το 2018 θα τεθεί το θέμα της χαρτογράφησης της νοσηρότητας και των επιβαρύνσεων που δημιουργούν τα χρόνια νοσήματα στις διάφορες ηλικιακές ομάδες, καθώς και ο τρόπος που μεταφέρονται οι επιβαρύνσεις στην επόμενη ηλικιακή ομάδα.

Όπως υπογράμμισε ο κ. Τρόντζας, τελικός στόχος είναι η ανταπόκριση σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής, τόσο στο επίπεδο της προσωπικής υγείας και ευεξίας, όσο και στο επίπεδο της κοινωνικής μέριμνας και συνοχής που προκαλεί το φαινόμενο της γήρανσης του πληθυσμού.