Δεν είναι το πρόβλημα οι Ξανθός και Πολάκης

Του Αιμίλιου Νεγκή, διευθυντή σύνταξης, virus.com.gr & Pharma Health Business magazine

Με την όρεξη φαίνεται θα μείνουν όσοι προέβλεπαν ότι Ξανθός και Πολάκης θα είναι εκτός του κυβερνητικού σχήματος στον επικείμενο ανασχηματισμό. Η εκλογή των δύο ανδρών σε πολύ υψηλή θέση στην νέα Κεντρική Επιτροπή του κόμματος φέρνει τα πάνω κάτω και θα είναι πολύ δύσκολο για τον Πρωθυπουργό να τους απομακρύνει από τη θέση τους. Το πραγματικό πρόβλημα όμως δεν είναι οι Ξανθός και Πολάκης…

Θυμίζω ότι ο Υπουργός Υγείας βρέθηκε στην τέταρτη θέση της προτίμησης των Συνέδρων του ΣΥΡΙΖΑ και ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας στην έβδομη. Για τον κ. Πολάκη ήταν λίγο ως πολύ αναμενόμενο, καθώς η εκρηκτική του συμπεριφορά μπορεί να προκαλεί αρνητικές αντιδράσεις στους «νοικοκυραίους» και κεντρώους, αλλά έχει φανατικούς οπαδούς μεταξύ των Συριζαίων.

Όσον αφορά τον Ανδρέα Ξανθό σίγουρα αποτελεί έκπληξη η τέταρτη θέση. Την ώρα μάλιστα που καιρό τώρα οι φήμες τον ήθελαν να απομακρύνεται από το υπουργείο Υγείας, χρεώνοντας του έλλειψη δυναμισμού και παρεμβάσεων σε επικοινωνιακό επίπεδο, με συνέπεια η κυβέρνηση να δέχεται σκληρή κριτική για την κατάσταση που επικρατεί στα νοσοκομεία.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε πάντως ότι ο κ. Ξανθός ανήκει στη λεγόμενη «κίνηση των 53», ο επικεφαλής της οποίας και υπουργός Οινονομίας Ε. Τσακαλώτος αναδείχθηκε πρώτος σε ψήφους για την Κεντρική Επιτροπή. Αν λάβουμε, δε, υπόψη μας και την ανάδειξη σε υψηλή θέση του Νίκου Φίλη, μπορούμε να συμπεράνουμε ότι στο ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζουν πως Παιδεία και Υγεία είναι δύο τομείς ζωτικής σημασίας για το κόμμα, οι οποίοι μπορεί να λειτουργήσουν ως αντιστάθμισμα στο νέο Μνημόνιο.

Ο πικρός απολογισμός

Για την παιδεία δεν γνωρίζω σε βάθος τι συμβαίνει. Στην υγεία, όμως, η αλήθεια είναι ότι, παρά τις βαρύγδουπες εξαγγελίες ακόμη και του ίδιου του Πρωθυπουργού για χιλιάδες προσλήψεις και τις κορώνες Πολάκη κατά της διαφθοράς και των βοθροκάναλων, ελάχιστα πράγματα έχουν γίνει στην πράξη.

Όχι γιατί δεν θέλουν στην κυβέρνηση. Αλλά πολύ απλά γιατί δεν είχαν κανενός είδους σχέδιο. Ούτε και στελέχη με εμπειρία και γνώσεις. Μόνο ιδεοληπτικές απόψεις για τη «δωρεάν υγεία για όλους». Μάλιστα, δεν είναι σε θέση να εφαρμόσουν ούτε αυτά που ιδεολογικά πρεσβεύουν.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι χειρισμοί Πολάκη τόσο στο ΚΕΕΛΠΝΟ όσο και στο θέμα της απομάκρυνσης των ιδιωτών, εργολάβων καθαριότητας από τα νοσοκομεία. Όσον αφορά στο ΚΕΕΛΠΝΟ, οι χειρισμοί Πολάκη κρίθηκαν παράνομοι από το ΣτΕ και η τραγική συνέπεια είναι ότι εξαιτίας των βρίσκονται στον αέρα οι προσλήψεις νοσηλευτών και γιατρών, οι οποίες έγιναν μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ με στόχο να καλυφθούν τα κενά στις μονάδες εντατικής.

Όχι, δεν ευθύνονται οι κ.κ. Ξανθός και Πολάκης για τις ελλείψεις στις εντατικές. Είναι ένα χρόνιο πρόβλημα για το οποίο ευθύνονται διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων δέκα ετών. Όμως, οι ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ και του κ. Πολάκη είναι ότι πέρσι καθυστέρησαν δραματικά στην πρόσληψη προσωπικού μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ με τραγική συνέπεια να χάσουν άδικα τη ζωή τους δεκάδες άνθρωποι, που νόσησαν από την εποχική γρίπη.

Τα ίδια και χειρότερα συνέβησαν με τα ιδιωτικά συνεργεία καθαριότητας. Η κυβέρνηση έδωσε το πράσινο φως να υπογραφούν ατομικές συμβάσεις με τους εργαζόμενους στην καθαριότητα. Όμως, στην πράξη, οι συμβάσεις κρίθηκαν παράνομες και η κυβέρνηση αναγκάστηκε να περάσει ρύθμιση, με την οποία οι εργαζόμενοι κλήθηκαν να υπογράψουν νέες συμβάσεις 24μηνης διάρκειας, οι οποίες δεν μπορούν να ανανεωθούν. Δηλαδή, οι εργαζόμενοι θα απολυθούν σε 2 χρόνια!

Η αλήθεια

Οι κ.κ. Ξανθός και Πολάκης υποστηρίζουν ότι η κατάσταση που είχε δημιουργηθεί στα νοσοκομεία λόγω των Μνημονίων ήταν δύσκολο να αναστραφεί σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Ακόμη, υποστηρίζουν ότι οι μεγάλες περικοπές, που έγιναν στους προϋπολογισμούς των νοσοκομείων την περίοδο 2012-2014 ευθύνονται κατά κύριο λόγο για τις ελλείψεις υλικών και προσωπικού.

Δεν λέω, εκ πρώτης όψεως οι ισχυρισμοί τους φαίνονται βάσιμοι. Δεν είναι αλήθεια. Ήταν επόμενο να μειωθούν οι δαπάνες των νοσοκομείων, τη στιγμή που οι υπερτιμολογήσεις σε υλικά και φάρμακα ήταν αστρονομικές. Αρκεί να αναφέρω ότι το 2008 τα στεντς πωλούνταν έναντι 4.500 ευρώ και σήμερα τα νοσοκομεία τα αγοράζουν με 130 ευρώ!

Τα ίδια και χειρότερα είχαμε και σε ένα σωρό άλλα υλικά, όπως ορθοπεδικά κλπ. Πρόσφατα, έγινε γνωστό ότι επιτέλους θα καθίσουν στο εδώλιο 24 άτομα για το μεγάλο σκάνδαλο, που αποκαλύφθηκε το 2008 στο εξωτερικό με τις μίζες, που μοίραζε αφειδώς σε γιατρούς η βρετανική εταιρεία DePuy. Τα στοιχεία που κατάφεραν να συλλέξουν οι βρετανικές και ελληνικές αρχές δείχνουν ότι το ελληνικό δημόσιο «μπήκε μέσα» τουλάχιστον κατά 100 εκατ. ευρώ.

Όσοι γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα για την αγορά υγείας λένε με σιγουριά ότι η υπόθεση της DePuy είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου για το μεγάλο πάρτυ στην υγεία, που κορυφώθηκε την περίοδο 2005-2009. Δηλαδή, την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τη ΝΔ και τον κ. Κ. Καραμανλή με υπουργό Υγείας το Δ. Αβραμόπουλο.

Εκείνη ακριβώς την περίοδο οι δαπάνες των ταμείων για φάρμακα εκτοξεύτηκαν στα 5,6 δις ευρώ – ποσό με το οποίο η Ελλάδα κατατασσόταν στην πρώτη θέση σε όλη την Ευρώπη ως προς το ΑΕΠ (περίπου 2,4%). Για να έχετε μία εικόνα της κατάστασης που επικρατούσε σε άλλες χώρες, ο μέσος όρος ήταν μόλις 1% του ΑΕΠ. Και αυτόν τον στόχο έθεσαν οι δανειστές με τα μνημόνια.

Άρα, η μείωση των δαπανών για την υγεία, που επέφεραν τα Μνημόνια και επικαλείται η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν απλώς «αναγκαίο κακό», αλλά επιβεβλημένη. Το πρόβλημα ήταν ότι οι περικοπές έγιναν άτσαλα, χωρίς τεκμηρίωση και με μέτρα, που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν στο πόδι. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η δημιουργία του ίδιου του ΕΟΠΥΥ, ο οποίος δημιουργήθηκε και λειτούργησε το 2012 χωρίς καμία μελέτη και προετοιμασία.

Να μην μακρηγορώ όμως άλλο με το παρελθόν. Ας έλθω στο σήμερα και στους κ.κ. Ξανθό και Πολάκη. Θεωρώ πως παρά τις καλές προθέσεις δεν είναι σε θέση να δώσουν στο προβληματικό ΕΣΥ τις λύσεις που χρειάζονται. Διότι νομίζουν ότι με περισσότερη χρηματοδότηση και προσλήψεις θα λυθούν τα προβλήματα.

Δυστυχώς, οι πληγές του ΕΣΥ είναι πιο βαθιές. Είμαι βέβαιος ότι αν μπορούσαμε να διπλασιάσουμε τη χρηματοδότηση στα νοσοκομεία, δεν θα βελτιώναμε σημαντικά την ποιότητα των υπηρεσιών που λαμβάνουν οι πολίτες. Είναι σαν να ρίχνεις νερό σε ένα τρύπιο βαρέλι…

Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι χρειαζόμαστε ριζικές αλλαγές στον τρόπο οργάνωσης και λειτουργίας των νοσοκομείων. Αφενός απαιτούνται επενδύσεις σε πληροφοριακά συστήματα και ιατρική τεχνολογία, αλλά και αφετέρου επαγγελματικό μάνατζμεντ υγείας με ευέλικτα συστήματα διοίκησης, προσλήψεων και αμοιβών.

Οι παλινωδίες της κυβέρνησης με την πρόσληψη διοικητών στα νοσοκομεία έδειξαν ξεκάθαρα ότι και αυτή η κυβέρνηση – όπως και οι προηγούμενες – ήρθε απλώς να διαχειριστεί την κρατική εξουσία με τους «δικούς της». Να σημειωθεί, δε, ότι ακόμη δεν έχουν επιλεγεί διοικητές και αναπληρωτές σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας και ενώ έχουν περάσει 20 μήνες διακυβέρνησης!

Το πρόβλημα συνεπώς στην υγεία δεν είναι αν θα μείνουν ή θα φύγουν οι κ.κ. Ξανθός ή Πολάκης. Το ζητούμενο είναι αν εμείς, οι πολίτες, οι γιατροί, οι νοσηλευτές, οι δημοσιογράφοι κλπ. έχουμε συνειδητοποιήσει ότι είναι μονόδρομος να γίνουν ριζικές αλλαγές. Πολύ φοβάμαι πως όχι. Γι΄ αυτό και δεν βλέπουμε τριγύρω ποιος θα μπορούσε να κάνει τέτοιες αλλαγές…