Κίνδυνος οι “driving selfies” για τους Έλληνες οδηγούς

Τον κώδωνα του κινδύνου για μια επικίνδυνη μόδα, που ξεκινά από την απλή συνομιλία, φτάνει στις λεγόμενες driving selfies και, όπως όλα δείχνουν, εδραιώνεται για τα καλά στη χώρα μας, κρούει το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς».

Ο λόγος για τη χρήση του κινητού τηλεφώνου την ώρα της οδήγησης, στην οποία οι Έλληνες αναδεικνύονται πρωταθλητές, και ας αναγνωρίζουν την επικινδυνότητά της. Εντείνοντας λοιπόν την προσπάθεια για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των οδηγών, το ινστιτούτο «Π. Μυλωνάς», μέλος της Συμμαχίας «Δρόμοι στο Μέλλον», φωτίζει όλες τις πτυχές του ανησυχητικού φαινομένου και παρέχει συμβουλές για ασφαλή χρήση του κινητού από τους οδηγούς.

Κινητό τηλέφωνο και οδήγηση

Τα τελευταία 20 χρόνια η χρήση των νέων τεχνολογιών αυξάνεται διαρκώς στη χώρα μας, γεγονός που αποτυπώνεται σε όλες τις εκφάνσεις της προσωπικής και επαγγελματικής μας ζωής. Ειδικότερα, τα πιο σύγχρονα κινητά τηλέφωνα (smartphones), χάρη στο μικρότερο μέγεθός τους, τις προηγμένες οθόνες αφής που διαθέτουν, τη δυνατότητα πλοήγησης στο διαδίκτυο και τις χρήσιμες εφαρμογές που τα συνοδεύουν, έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας για την πλειονότητα των συμπολιτών μας.

Όλη αυτή η τεχνολογική έκρηξη, με την άμεση πρόσβαση στην πληροφορία και την επικοινωνία, αποτελεί ένα ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο, εφόσον γίνεται συνετή και ασφαλής χρήση της. Όταν όμως η χρήση κινητού τηλεφώνου πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της οδήγησης, τότε δύναται να δημιουργήσει προβλήματα, καθώς αποσπά την προσοχή του οδηγού, αυξάνοντας –έως και 4 φορές– τις οι πιθανότητες πρόκλησης τροχαίου συμβάντος.

Αυτό συμβαίνει γιατί, όταν οι  οδηγοί χρησιμοποιούν κινητό τηλέφωνο, τις περισσότερες φορές έχουν:

• μειωμένα αντανακλαστικά σε πιθανό κίνδυνο (περίπου κατά μισό δευτερόλεπτο)
• μειωμένη αντίληψη των συνθηκών περιβάλλοντος
• δυσκολία διατήρησης του οχήματος στη σωστή πορεία
• συνεχείς αυξομειώσεις στην ταχύτητα κίνησης του οχήματος.

Πρωταθλητές στη χρήση κινητού οι Έλληνες οδηγοί

Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2015 από τον γαλλικό οργανισμό Vinci Autoroutes, οι Έλληνες αναδεικνύονται πρωταθλητές στη χρήση κινητού τηλεφώνου και μάλιστα κατά πολύ πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Γεγονός που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα καταγεγραμμένα στοιχεία που καταδεικνύουν ότι οι Έλληνες κατανοούν απόλυτα το μέγεθος του κινδύνου που διατρέχουν. Μάλιστα, θεωρούν τη χρήση κινητού πιο σημαντική από την οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ, την ταχύτητα, την κόπωση ή άλλους παράγοντες, ενώ παράλληλα κατατάσσουν την αποστολή γραπτών μηνυμάτων (sms) κατά την οδήγηση και την πραγματοποίηση τηλεφωνημάτων μέσα στις πέντε πιο επικίνδυνες οδηγικές συμπεριφορές.

Οι επιπτώσεις της χρήσης κινητού κατά την οδήγηση

Η χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση δημιουργεί προϋποθέσεις για να προκληθεί κάποιο τροχαίο συμβάν, καθώς η προσοχή του οδηγού αποσπάται και στα 3 επίπεδά της:

1. Απασχόληση των χεριών. Τη στιγμή που ο οδηγός απομακρύνει το ένα του χέρι από το τιμόνι προκειμένου να πιάσει το κινητό, να σχηματίσει τον αριθμό στην οθόνη του κινητού ή να συντάξει κάποιο μήνυμα δυσκολεύεται στη διατήρηση ελέγχου του οχήματος. Επιπλέον, πολλές φορές ο οδηγός αποφεύγει να χρησιμοποιήσει βασικά χειριστήρια του οχήματος, όπως η ένδειξη αλλαγής κατεύθυνσης (φλας), προκαλώντας έτσι πολλές φορές σύγχυση στους υπόλοιπους χρήστες του οδικού δικτύου.
2. Οπτική απόσπαση. Αν σκεφτείτε πως με ταχύτητα 60 χλμ./ώρα το όχημά μας διανύει μια απόσταση περίπου 17 μέτρων το δευτερόλεπτο, εύκολα γίνεται αντιληπτό τι μπορεί να συμβεί σε περίπτωση που αποσπαστεί η προσοχή του οδηγού από το δρόμο για 2,3 ή περισσότερα δευτερόλεπτα, ή και με μεγαλύτερες ταχύτητες (καθυστερημένη ακινητοποίηση του οχήματος σε περίπτωση κινδύνου).
3. Νοητική απόσπαση. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο πως ο εγκέφαλός μας δυσκολεύεται να ανταποκριθεί σε δυο ταυτόχρονες εργασίες με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Εάν λάβουμε υπόψη το είδος, την ένταση της κουβέντας και πιθανότατα την ψυχολογική φόρτιση που ενδεχομένως προκύψει από αυτή, τότε η χρήση κινητού μπορεί να αποβεί μοιραία.

H μόδα των driving selfies

Η εδώ και χρόνια ενσωμάτωση φωτογραφικού φακού στα κινητά τηλέφωνα έχει οδηγήσει και σε μια ακόμα παγκόσμια μόδα, η οποία έχει υιοθετηθεί και από τους πολίτες της χώρας μας. Αυτή δεν είναι άλλη από τις driving selfies, τη λήψη φωτογραφιών του οδηγού κατά τη διάρκεια της οδήγησης.

Συνήθεια που κυρίως υιοθετείται από άτομα νεαρής ηλικίας και είναι άκρως επικίνδυνη, καθώς η διαδικασία λήψης μιας τέτοιας φωτογραφίας (ποζάρισμα, πάτημα χειριστηρίων, ελέγχου της φωτογραφίας στην οθόνη του κινητού) μπορεί να διαρκέσει ακόμα και πάνω από 10 δευτερόλεπτα, κατά τα οποία ο οδηγός με το αυτοκίνητό του διασχίζει, όπως προείπαμε, μια μεγάλη απόσταση έχοντας πάρει το βλέμμα του από το δρόμο.

Κινητό τηλέφωνο και νομοθεσία (ΚΟΚ)

Πέρα από το γεγονός πως η γενικότερη χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση δύναται να έχει σημαντικές συνέπειες στη σωματική ακεραιότητα όχι μόνο του οδηγού που κάνει το λάθος, αλλά και των υπόλοιπων χρηστών του δρόμου, η μη προβλεπόμενη χρήση μπορεί να κοστίζει άμεσα στην τσέπη του παραβάτη, ενώ διαταράσσει και την καθημερινότητά του (επαγγελματική και προσωπική).

Πιο αναλυτικά, σε περίπτωση που κάποιος οδηγός αποφασίσει να παραβιάσει το Άρθρο 13 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, που προβλέπει πως «η εν κινήσει χρήση κινητού τηλεφώνου επιτρέπεται μόνο όταν αυτό είναι τοποθετημένο σε ειδική θέση για ανοικτή ακρόαση ή όταν χρησιμοποιείται με ακουστικό ασύρματης επικοινωνίας», τότε έρχεται αντιμέτωπος με σημαντικές συνέπειες. Ποιες είναι αυτές; Για την αντικανονική χρήση κινητού τηλεφώνου, εφόσον αυτή διαπιστωθεί, προβλέπεται από τον ΚΟΚ για  τον παραβάτη πρόστιμο 100 € και αφαίρεση διπλώματος για 30 ημέρες. Στο διάγραμμα που ακολουθεί μπορείτε να δείτε τις βεβαιωμένες παραβάσεις της Ελληνικής Αστυνομίας για την αντικανονική χρήση κινητού τηλεφώνου.

Συμβουλές για ασφαλή χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση

1. Παρά το γεγονός πως η ομιλία στο κινητό κατά την οδήγηση, μέσω Bluetooth ή ανοιχτής ακρόασης, είναι νόμιμη στην Ελλάδα, εντούτοις καλό είναι να αποφεύγεται.
2. «Κατεβάστε» τις ειδικές εφαρμογές για smartphones οι οποίες μέσω μπλοκαρίσματος των εισερχόμενων κλήσεων και μηνυμάτων (με παράλληλη αποστολή sms ή mail που αναφέρουν ότι εκείνη τη στιγμή οδηγείτε) αποτρέπουν την απόσπαση προσοχής του οδηγού.
3. Σε περίπτωση που θέλετε να καλέσετε κάποιον (ή να απαντήσετε σε εισερχόμενη κλήση), σταματήστε με ασφάλεια σε έναν προβλεπόμενο χώρο στάθμευσης. Υπενθύμιση: Ποτέ δεν σταματάμε στη Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης (Λ.Ε.Α.) για να μιλήσουμε στο κινητό τηλέφωνο, καθώς οφείλουμε να την αφήνουμε ελεύθερη για επείγουσες περιπτώσεις.
4. Σε περίπτωση που καλέσετε κάποιον στο κινητό του και σας αναφέρει ή αντιληφθείτε πως οδηγεί, ζητήστε του να σας καλέσει αργότερα, μόλις σταματήσει το όχημά του σε κάποιο ασφαλές σημείο.