Αφύπνιση των επιχειρήσεων για τους περιβαλλοντικούς κινδύνους

Του Μάρκου Τρικούπη, Undewriter του Τμήματος Αναλήψεων Αστικής Ευθύνης στην Εθνική Ασφαλιστική
Από την στιγμή που από το Νόμο είναι πλέον η κάθε επιχείρηση υποχρεωμένη («ο ρυπαίνων πληρώνει») να επαναφέρει στην «πρότερη κατάσταση» το περιβάλλον μετά από κάποιο ατύχημα και δεδομένου του ιστορικού των ζημιών, το οποίο μας δείχνει το μέγεθος και την συχνότητα τέτοιων απαιτήσεων, ως underwriter του κλάδου Αστικής Ευθύνης θεωρώ ότι ο επιχειρηματίας αναλαμβάνει μεγάλο ρίσκο να λειτουργεί χωρίς μια τέτοια ασφάλεια. Δεν είναι λίγα τα παραδείγματα από τον Ευρωπαϊκό χώρο από επιχειρήσεις που δυσκολεύτηκαν πολύ να συνεχίσουν την δραστηριότητά τους μετά από ένα τέτοιο ατύχημα και πολλά περισσότερα από εταιρείες που αναγκαστήκαν να κλείσουν. Οι μνήμες είναι ακόμα νωπές από την τεράστια περιβαλλοντική μόλυνση γνωστής πετρελαϊκής εταιρείας στον κόλπο του Μεξικού, η οποία της κόστισε εκατοντάδες δισεκατομμύρια όχι μόνο σε αποζημιώσεις, πρόστιμα, έξοδα καθαρισμού αλλά και σε πρώτη ύλη! Θα ήταν σημαντική παράλειψη να μην αναφερθούμε στις επακόλουθες συνέπειες στην τιμή της μετοχής της αλλά και στις αλλαγές στην δομή της εταιρείας.

H ασφάλιση για περιβαλλοντικές ζημίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό
Στην Ελλάδα είναι λίγες οι ασφαλιστικές εταιρείες που παρέχουν την εν λόγω κάλυψη, ενώ στο εξωτερικό υπάρχουν διαθέσιμα ολοκληρωμένα ασφαλιστικά προϊόντα που μπορούν να λειτουργήσουν στην ελληνική αγορά. Το ποσοστό των ελληνικών επιχειρήσεων που διαθέτουν ένα τέτοια ασφαλιστήριο συμβόλαιο είναι πολύ μικρό, σε σχέση πάντα με την Ευρωπαϊκή αγορά.

Τι ορίζει ως υποχρεωτικό ο νόμος
Δεν υπάρχει υποχρέωση να ασφαλιστούν οι επιχειρήσεις μέχρι στιγμής. Δεν αναφερόμαστε βέβαια στην συλλογή/μεταφορά/αποθήκευση επικίνδυνων αποβλήτων όπως περιγράφεται στο ΦΕΚ 383/28.03.2006.
Αλλά σε κάθε περίπτωση αν προκύψει κάποιο περιστατικό η επιχείρηση είναι υποχρεωμένη να αποζημιώσει και να φροντίσει για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Επομένως θα πρέπει να μεριμνήσουν, τουλάχιστον, να αξιολογηθεί η έκθεση στον κίνδυνο μόλυνσης από εξειδικευμένα άτομα και στην συνέχεια να αποφασίσουν αν θα κάνουν ιδία κράτηση του κινδύνου ή θα προχωρήσουν σε ασφάλιση και με τι όρια ευθύνης/καλύψεις

Τι θα φέρει η κοινή υπουργική απόφαση για τη χρηματοοικονομική ασφάλεια έναντι της περιβαλλοντικής ζημιάς
Κατά την άποψή μου το Π.Δ. 148/2009 έθεσε τις βάσεις για να ενεργοποιηθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (επιχειρήσεις & ασφαλιστική αγορά) και να τους δοθεί ο απαραίτητος χρόνος, να αξιολογήσουν και να προετοιμαστούν μέχρι την κοινή υπουργική απόφαση, η οποία πιστεύω ότι θα κατηγοριοποιεί τις επιχειρήσεις σ’ αυτές που θα υποχρεωθούν να έχουν ασφαλιστική κάλυψη, σ’ αυτές που συνιστάται ότι θα πρέπει να έχουν και σ’ αυτές που είναι προαιρετική η ύπαρξη ασφαλιστηρίου συμβολαίου. Ο καθορισμός αυτός, πιστεύω, θα γίνει όχι μόνο με κριτήρια όπως το μέγεθος της επιχείρησης, το είδος και τον τρόπο λειτουργίας αλλά και τον τόπο των εγκαταστάσεων διαχείρισης και αποθήκευσης των προϊόντων της (π.χ. κοντά στη θάλασσα, σε ποτάμι κλπ) καθώς και τους τρόπους παραγωγής και αποθήκευσης. Όπως καταλαβαίνετε μια τέτοια κατηγοριοποίηση είναι αρκετά πολύπλοκη και τελικά ίσως να καταλήξουν σε μια πιο απλουστευμένη διαδικασία αξιολόγησης του κινδύνου. Μπορεί να υποχρεωθούν να κάνουν επιθεώρηση των εγκαταστάσεων/του κινδύνου προκειμένου να υπάρχει ένα σημείο αναφοράς σε τυχόν μελλοντική ζημιά.

Οι ασφαλίσεις για περιβαλλοντικές ζημιές το 2013 και οι προοπτικές ανάπτυξης του κλάδου
Το 2013 υπήρξε μια μικρή αυξητική τάση για τις εν λόγω ασφαλίσεις χωρίς όμως κάποια σημαντική μεταβολή. Από το 2009 και μετά, υπάρχει κάθε χρόνο μια μικρή αύξηση στο πλήθος των ασφαλιστηρίων που εκδίδονται αλλά χωρίς αξιοσημείωτες μεταβολές. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω θεωρούμε δεδομένη την ανάπτυξη αυτού του ασφαλιστικού προϊόντος, αυτό που χρειάζεται μόνο, είναι η αφύπνιση των επιχειρήσεων για τους κινδύνους που διατρέχουν!

Πηγή: Περιοδικό Μαιου Insurance World